Ενώ τον τελευταίο χρόνο μία αύξηση – 25% – στον αριθμό τους εκπροσωπείται σχεδόν αποκλειστικά από τη νέα γενιά αστέγων, τους νεοάστεγους.
Οι άστεγοι στην Ελλάδα ξεπερνούν τις 20.000, ενώ τον τελευταίο χρόνο μία αύξηση – 25% – στον αριθμό τους εκπροσωπείται σχεδόν αποκλειστικά από τη νέα γενιά αστέγων, τους νεοάστεγους.
Στην πλειονότητά τους είναι άνδρες, πρώην εργαζόμενοι σε επαγγελματικούς κλάδους που έχουν πληγεί από την κρίση, με μέτριο έως υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Σύμφωνα με την υπεύθυνη της ΜΚΟ «Κλίμακα» Όλγα Θεοδωρικάκου «η Πολιτεία απουσιάζει, ωστόσο η ελληνική κοινωνία αρχίζει να αναπτύσσει μηχανισμούς στήριξης». Διαβάστε παρακάτω:
– Πότε εμφανίστηκαν οι νεοάστεγοι;
Η σαφής αποτύπωση της τάσης αποκλεισμού από την κατοικία της ομάδας των νεοαστέγων άρχισε να σχηματίζεται στις αρχές του 2009.
– Τα βασικά χαρακτηριστικά τους;
Δεν εμφανίζουν σημεία ενεργού ψυχοπαθολογίας και εξαρτήσεων από ουσίες ή αλκοόλ. Έχουν μέτριο έως υψηλό μορφωτικό επίπεδο και πρότερο κοινωνικό και βιοτικό. Είναι κυρίως Έλληνες.
– Ποιες αιτίες τους οδηγούν στον δρόμο;
Είναι άτομα που διαβιούν εκτός στέγης ή σε επισφαλείς καταστάσεις στέγασης λόγω ανεργίας και χαμηλών ή ανύπαρκτων εισοδημάτων, με αδυναμία στήριξής τους από το οικογενειακό ή ευρύτερο δίκτυο.
– Οι περισσότεροι είναι άνδρες ή γυναίκες;
Είναι άνδρες πρώην εργαζόμενοι σε οικονομικούς κλάδους που φαίνεται ότι έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση.
– Ηλικίας;
Κυρίως άτομα παραγωγικών ηλικιών (30-45 ετών) αλλά και νέοι που δεν μπορούν να συντηρήσουν μία κατοικία με μισθούς των 500 ευρώ ή άνθρωποι που έχασαν τη δουλειά τους λίγο πριν συνταξιοδοτηθούν.
– Οι άστεγοι της Αθήνας σήμερα;
Δεν υπάρχουν σαφή αριθμητικά δεδομένα, δεδομένης της απουσίας θεσμικής αναγνώρισης των αστέγων. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, και όχι μετρήσεις, οι άστεγοι στην Ελλάδα ξεπερνούν τις 20.000.
– Αριθμός αυξημένος, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια;
Διαφαίνεται μία αύξηση του αριθμού των αστέγων της τάξης του 25%, το οποίο εκπροσωπείται σχεδόν αποκλειστικά από τους νεοάστεγους.
– Έχουν αναγνωριστεί από το κράτος ως ευπαθής ομάδα;
Το Σύνταγμα της Ελλάδας ορίζει το δικαίωμα στην κατοικία ως αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Κράτους, όμως οι άστεγοι παραμένουν αφανείς για την επίσημη Πολιτεία.
– Έχουν δικαίωμα στην Υγεία;
Δεν «απολαμβάνουν» κανενός είδους προνοιακό ευεργέτημα από την Πολιτεία, συμπεριλαμβανομένης της ιατρικής φροντίδας και περίθαλψης.
– Πότε δημιουργήθηκε η «Κλίμακα» και πού αποσκοπεί;
Η δράση της «Κλίμακας» ξεκινά το 1996. Σχεδιάζουμε και υλοποιούμε προγράμματα πρόληψης και ολιστικής παρέμβασης.
– Με ποιον τρόπο συμπαρίσταται;
Από το 2001 υλοποιούμε ένα ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Στήριξης Αστέγων. Περιλαμβάνει έρευνα, πρόληψη, ευαισθητοποίηση, street work, το Κέντρο Στήριξης Αστέγων και υπηρεσίες για την αποκατάσταση και την επανένταξη.
– Εμπόδια στο έργο της οργάνωσης;
Η ελλειμματικότητα της κοινωνικής πολιτικής στην Ελλάδα και η απουσία στρατηγικών πρόληψης και προστασίας, τα οποία είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για την εφαρμογή δράσεων που οδηγούν στην κοινωνική συνοχή.
– Πώς μπορεί να βοηθήσει κάποιος άτομα που δυνητικά μπορούν να χάσουν το σπίτι τους;
Εφόσον δεν υπάρχει η δυνατότητα θεσμικής κρατικής παρέμβασης, εμείς παρεμβαίνουμε παρέχοντας ένα σύνολο υποστηρικτικών υπηρεσιών (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, διατροφή κ.λπ.) καθώς και δωρεάν νομική συμβουλευτική και συνδρομή.
– Πολιτεία και κοινωνία έχουν κατανοήσει το προβλήματα;
Η Πολιτεία απουσιάζει από το πεδίο της αντιμετώπισης της έλλειψης στέγης. Η ελληνική κοινωνία, ωστόσο, το τελευταίο χρονικό διάστημα αρχίζει να αναπτύσσει μηχανισμούς κοινωνικής στήριξης των ευπαθέστερων μελών της.
– Το έργο της Ομάδας Παρέμβασης στον Δρόμο;
Πραγματοποιεί σταθερά εβδομαδιαία street work τις νυκτερινές ώρες, παρέχοντας πρώτες βοήθειες και είδη πρώτης ανάγκης. Παράλληλα, ενημερώνει και καταγράφει τον πληθυσμό και τα στέκια.
– Σε ποιες περιοχές της Αθήνας καταγράφεται ο μεγαλύτερος αριθμός αστέγων;
Στο ιστορικό κέντρο.
– Στην περιφέρεια;
Η μεγαλύτερη συγκέντρωση είναι στα αστικά κέντρα.
– Τι περιλαμβάνουν οι δράσεις του Κέντρου Στήριξης Ασ
τέγων;
Στο Κέντρο παρέχεται ένα σύνολο ιατρικών, κοινωνικοπρονοιακών, υπηρεσιών κάλυψης βασικών αναγκών. Λειτουργεί 9.00-21.00. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και ο Ξενώνας Βραχύχρονης Φιλοξενίας Αστέγων.
– Κατά μέσο όρο, πόσα άτομα εξυπηρετούνται κάθε εβδομάδα από τις υπηρεσίες του;
Εβδομαδιαία εξυπηρετούνται περισσότερα από 350 άτομα.
– Τι σας φοβίζει περισσότερο για την κοινωνική ομάδα των αστέγων;
Η αδυναμία του Κράτους να ανταποκριθεί και της κοινωνίας να αντιμετωπίσει.