Αν κάποιος μάς ζητούσε να του δείξουμε το πιο χαρακτηριστικό κτίσμα από την περίοδο της ακμής της Αθήνας, σίγουρα θα του δείχναμε την Ακρόπολη.
Κάτι αντίστοιχο είναι και το ανάκτορο της Κνωσού για τον μινωικό πολιτισμό. Ακόμη και σήμερα το παλάτι αποτελεί ένα μουσείο υψηλής τέχνης και αισθητικής όσον αφορά τον διάκοσμο και τις παραστάσεις του, ενώ και η αρχιτεκτονική του προκαλεί ακόμη και σήμερα, 3.500 χρόνια μετά, τον θαυμασμό και την εκτίμηση ειδικών και μη.
Ωστόσο δεν μπορεί να προχωρήσει κανείς σε τέτοιο επίπεδο αισθητικής και πολιτισμού αν δεν έχει επιλύσει τα βασικά ζητήματα της καθημερινής του ζωής, που μπορεί να είναι πιο πεζά αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν απασχολούν κάθε άνθρωπο.
Αν λοιπόν τα έργα τέχνης της μινωικής εποχής προκαλούν σήμερα τον θαυμασμό μας, άλλο τόσο θαυμαστά είναι τα στοιχεία εκείνα που αφορούν την υδροδότηση αλλά και την αποχέτευση του παλατιού, καθώς και όλου του οικισμού της Κνωσσού.
Και μόνο με την είσοδό του στο ανάκτορο μπορεί κανείς να δει κανείς τους χώρους όπου βρίσκονταν όχι ένα αλλά τρία λουτρά, πέτρινες τουαλέτες και σιντριβάνια με φίλτρα, σαν να έχει μπει σε κάποια σύγχρονη βίλα ή πολυτελές ξενοδοχείο. Ακόμη και ο πιο αδαής επισκέπτης νιώθει τη συγκίνηση που πρέπει να ένιωσε ο αρχαιολόγος Άρθουρ Έβανς, όταν στις αρχές του 20ού αιώνα αντίκρισε ένα άψογο δίκτυο από φρεάτια και σωληνώσεις που κάλυπταν όλον τον χώρο του παλατιού, εξυπηρετούσαν όλα τα δωμάτια και δεν παρουσίαζαν αποφρακτικά προβλήματα.
Και όλα αυτά δεν έγιναν στην τύχη, αφού οι αρχαίοι Μινωίτες γνώριζαν πολύ καλά τις ιδιότητες του νερού και τις αξιοποιούσαν επ’ ωφελεία του δικτύου. Από τις περιοχές Κουνάβες και Αρχάνες που βρίσκονταν περιμετρικά της πόλης και διέθεταν πηγές το νερό έφτανε σε υδατοδεξαμενή μέσω πήλινων αγωγών ορθογωνικής διατομής. Από εκεί μέσω πυκνού δικτύου σωληνώσεων το νερό έφτανε ως τα ισόγεια οικήματα της πόλης.
Αλλά και για το περίοπτο παλάτι, που είχε το… μειονέκτημα ότι ήταν πενταώροφο και δεν θα μπορούσε να υδρευθεί σωστά, υπήρχε η ανάλογη πρόβλεψη, καθώς το νερό της βροχής συλλεγόταν στην οροφή και κατέβαινε σε όλους τους ορόφους, έτσι ώστε όχι μόνο να μη χάνει την ορμή του αλλά να γίνεται ακόμη πιο ορμητικό χάρη στη βαρύτητα, κάτι που μείωνε με τη σειρά του την πιθανότητα να εμφανιστεί και οποιαδήποτε απόφραξη αποχέτευσης.
Ωστόσο η καλή λειτουργία των αγωγών δεν εξασφαλιζόταν μόνο με αυτόν τον τρόπο, αλλά και με το υλικό κατασκευής τους. Η χρήση του ψημένου πηλού διευκόλυνε την ομαλή ροή του νερού, ενώ στα σημεία επαφής μεταξύ δύο αγωγών χρησιμοποιούσαν μείγμα πηλού με το οποίο σφραγίζονταν μεταξύ τους και δεν υπήρχαν διαρροές. Η απορροή των υδάτων και των αποβλήτων γινόταν μέσω συστήματος υπονόμων μέσω των οποίων απομακρύνονταν και τα όμβρια ύδατα, καταλήγοντας στον ποταμό Καίρατο που βρισκόταν έξω από την πόλη.
Χάρη σε όλα αυτά τα στοιχεία που έδειχναν τη μεγάλη τεχνογνωσία των αρχαίων Μινωιτών, η υδροδότηση και η αποχέτευση εξασφαλίζονταν χωρίς προβλήματα και οι αποφράξεις θα πρέπει να ήταν πολύ σπάνιο φαινόμενο εκείνη την εποχή, ενώ όλοι οι κάτοικοι της Κνωσσού, είτε ήταν «γαλαζοαίματοι» είτε όχι, είχαν… βασιλική περιποίηση, τουλάχιστον σε αυτόν τον τομέα.
Πηγή αρθρογραφίας: apofraxeis.eu
