Αυξάνεται το κόστος δανεισμού στην Τουρκία, σημάδι ότι η πολιτική του προέδρου της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μειώνει τα επιτόκια αρχίζει να γυρίζει μπούμερανγκ, σχολιάζει το πρακτορείο Bloomberg.
Από τον Σεπτέμβριο που η κεντρική τράπεζα ξεκίνησε να εφερμόζει την πολιτική μείωσης των επιτοκίων, υπό την πίεση του Ερντογάν, η απόδοση των 10ετών κρατικών ομολόγων αυξήθηκε περισσότερο από 7 ποσοστιαίες μονάδες, αγγίζοντας το υψηλό ρεκόρ του 24,9% την Τετάρτη.
Η αύξηση αυτή σημειώνεται την ώρα οι επενδυτές εκφράζουν την ανησυχία ότι η νομισματική πολιτική της χώρας θα παραμείνει πολύ χαλαρή και δεν θα μπορέσει να συγκρατήσει τον πληθωρισμό που βρίσκεται προ των πυλών για ρεκόρ δεκαετίας, περιορίζοντας θεαματικά το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.
Στο μεταξύ, ορισμένα επιτόκια τραπεζικών δανείων έχουν εκτιναχθεί έως και 35%, όπως μετέδωσε η εφημερίδα Dunya επικαλούμενη τον πρόεδρο της Ένωσης Επιμελητηρίων και Χρηματιστηρίων Εμπορευμάτων, Ριφάτ Χισαρτζίκελογλου. Πριν από την έναρξη του κύκλου χαλάρωσης, ο σταθμισμένος μέσος όρος ήταν περίπου 21%, σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας.
«Η Τουρκία έχει παραιτηθεί από τη χρήση του επιτοκιακού όπλου της»
Η ταχεία αύξηση του κόστους χρηματοδότησης υπογραμμίζει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Ερντογάν εφαρμόζοντας την ανορθόδοξη οικονομική του πολιτική, θεωρώντας ότι τα χαμηλά επιτόκια περιορίζουν τον πληθωρισμό. Έτσι, παρά τον αυξανόμενο πληθωρισμό και υπό την πίεση του τούρκου προέδρου, η κεντρική τράπεζα της χώρας έχει μειώσει το κόστος δανεισμού, προχωρώντας σε τέσσερις μειώσεις επιτοκίων τους τελευταίους τέσσερις μήνες, παρασύροντας τη λίρα σε κάθε φορά νέα ιστορικά χαμηλά.
Όμως, με τον πληθωρισμό να τρέχει ήδη σε ποσοστό άνω του 21%, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις ζητούν περισσότερα. Οι καταθέτες απαιτούν υψηλότερα επιτόκια στους λογαριασμούς ταμιευτηρίου τους και οι επενδυτές τιμολογούν υψηλότερα τα ασφάλιστρα κινδύνου, τα οποία κινδυνεύουν να υπονομεύσουν τυχόν οφέλη από την χαλαρή πολιτική της κεντρικής τράπεζας.
«Η Τουρκία έχει παραιτηθεί από τη χρήση του επιτοκιακού όπλου της και η κεντρική τράπεζα έχει χάσει τον έλεγχο του πληθωρισμού», σχολίασε ο Ogeday Topcular, της RAM Capital. Η αύξηση του κόστους δανεισμού στην αγορά είναι «φυσικό αποτέλεσμα», είπε.
Η λίρα έχει χάσει σχεδόν το ένα τρίτο της αξίας αυτό το τρίμηνο, καθώς οι επενδυτές έσπευσαν να αγοράσουν δολάρια για να προστατεύσουν τις αποταμιεύσεις τους. Η υποτίμηση έχει ωθήσει προς τα πάνω το κόστος των εισαγωγών, το οποίο απλώς απειλεί να σπρώξει περαιτέρω ανοδικά τις τιμές. Στο μεταξύ σε δημοσκόπηση του Reuters, αναλυτές υπολογίζουν ότι τον Δεκέμβριο ο πληθωρισμός στη γειτονική χώρα σκαρφάλωσε στο 30,6%, ενώ οι οικονομολόγοι του Bloomberg βάζουν χαμηλότερα τον πήχη, βλέποντας τον πληθωρισμό να αυξάνεται κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες, στο ετήσιο 27,3%, τον Δεκέμβριο.
Για να ανακόψει την πτωτική πορεία του νομίσματος, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ένα μηχανισμό έκτακτων μέτρων για την αποδολαριοποίηση των καταθέσεων, με τον οποίο η κυβέρνηση αναπληρώνει τυχόν απώλειες συναλλάγματος που υπερβαίνουν το επιτόκιο της κατάθεσης. Η κεντρική τράπεζα και οι κρατικοί δανειστές έχουν επίσης παρέμβει στην αγορά συναλλάγματος αυτόν τον μήνα πουλώντας δολάρια, αν και η κυβέρνηση διαψεύδει την τελευταία παρέμβαση στις αγορές.
Τα μέτρα έχουν προσφέρει μια ανάπαυλα στη λίρα, ωστόσο, μέχρι στιγμής υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία ότι μειώνουν το κόστος δανεισμού. «Αντί να αυξήσει τα επιτόκια, η κυβέρνηση δημιουργεί καταθέσεις συνδεδεμένες με το συνάλλαγμα. Αυτή είναι μια μέθοδος δοκιμής και λάθους», δήλωσε ο Topcular. «Το κόστος της δοκιμής και του λάθους μπορεί να είναι πολύ ακριβό», προειδοποίησε.
Η λύρα υποχώρησε για τέταρτη ημέρα την Πέμπτη, πέφτοντας έως και 5,8% στις 13,4262 λίρες ανά δολάριο, μετριάζοντας το ράλι που την ώθησε από το ιστορικό χαμηλό των 18,3633 λιρών ανά δολάριο στις 20 Δεκεμβρίου στο υψηλό των 10,2512 λιρών ανά δολάριο την περασμένη εβδομάδα.
