Από την Πολωνία του ’60 ως τις φαβέλες του Ρίο Ντε Τζανέιρο μας ταξιδεύουν οι πρεμιέρες αυτής της εβδομάδας, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνεται η τελευταία κινηματογραφική εμφάνιση του Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, η επιστροφή του Μπιλ Μάρεϊ στους καλογραμμένους κωμικούς ρόλους και το τελευταίο κεφάλαιο της ερωτικής οδύσσειας του Λαρς Φον Τρίερ.
Από ΗΠΑ και Πολωνία τα καλά νέα, αυτή την εβδομάδα. Στον ρόλο ενός αντικοινωνικού τύπου που κρύβει μέσα του έναν άγιο, ο Μπιλ Μάρεϊ μας δίνει την καλύτερη ίσως ερμηνεία του. Το ένοχο παρελθόν των συμπατριωτών του ανιχνεύει ένας Πολωνός σκηνοθέτης, ξεθάβοντας κάποια κρυμμένα εγκλήματα πολέμου. Από τους σκουπιδότοπους του Ρίο ντε Τζανέιρο ξεκινάει η δράση μίας κοινωνικής περιπέτειας με την υπογραφή του Στίβεν Ντάλντρι. Στο κάτω μέρος της λίστας, μια οικογενειακή κωμωδία και μία δραματική ταινία με πολλά μπερδέματα.
St Vincent: Ο αγαπημένος μου άγιος *** ½
(St Vincent)
Κομεντί – Διάρκεια 102’ – ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Θίοντορ Μέλφι
Παίζουν: Μπιλ Μάρεϊ, Μελίσα Μακάρθι, Ναόμι Γουότς, Τζέιντεν Λίμπερερ, Κρις Ο’ Ντόουντ
Ένα ρεμάλι στέφεται με φωτοστέφανο σε μία έξυπνη κομεντί που βρίσκει χρυσάφι μέσα στη λάσπη. Αφού χωρίζει από τον άπιστο σύζυγό της, η Μάγκι μετακομίζει σε μια υποβαθμισμένη περιοχή του Μπρούκλιν, μαζί με τον δωδεκάχρονο γιο της. Ο Βίνσεντ που μένει στο διπλανό σπίτι είναι ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να τους τύχει ως γείτονας. Μονόχνωτος, γκρινιάρης, μέθυσος, τζογαδόρος, μισάνθρωπος. Παρά την αμοιβαία τους αντιπάθεια, η Μάγκι, που κάνει υπερωρίες σε ένα νοσοκομείο, αναγκάζεται να τον προσλάβει ως συνοδό του Όλιβερ.
Ο Βίνσεντ αποδεικνύεται μπέιμπισιτερ της συμφοράς. Πρώτο μάθημα: πώς σπάζεις τη μύτη του συμμαθητή σου που σε τρομοκρατεί. Η εκπαίδευση του αγοριού συνεχίζεται με τη μύησή του στον ιππόδρομο και τα μπαρ, εν αγνοία της σκληρά εργαζόμενης μάνας του. Στη φροντίδα του Όλιβερ συμβάλλει και μία έγκυος Ρωσίδα στριπτιζέζ!
Η Μάγκι παθαίνει σοκ, όταν τα μαθαίνει από τον δικηγόρο του συζύγου της, ο οποίος τα κοινοποιεί και στην πρόεδρο του δικαστηρίου, στη διάρκεια της συζήτησης για την επιμέλεια του τέκνου. Εν τω μεταξύ, ο Όλιβερ, ετοιμάζει μια έκθεση για τον αγαπημένο του σύγχρονο άγιο, που δεν είναι άλλος από τον Βίνσεντ.
Αυτό το πολύ ώριμο για την ηλικία του παιδί ανακαλύπτει σταδιακά – παράλληλα με τον θεατή- τις θαμμένες ευαισθησίες του ιδιόρρυθμου γείτονα, ψυχικές αρετές που το ίδιο τον βοήθησε να βγάλει στην επιφάνεια. Γιατί ο Βίνσεντ, αν και περιφρονεί τη μικροαστική ηθική, είναι ένας σπάνια ακέραιος χαρακτήρας, αφοσιωμένος ολόψυχα στους ελάχιστους ανθρώπους που αγαπάει.
Τον εξυψώνουν ιδιαίτερα η αξιοπρέπεια με την οποία χειρίζεται ένα προσωπικό δράμα και ένα ηρωικό παρελθόν, για το οποίο δεν κομπάζει. Το γεμάτο αντιφάσεις πορτρέτο του ολοκληρώνεται με αδρές πινελιές, μέσα από δύσκολες καταστάσεις για εκείνον και για τους άλλους, μέσα από απρόβλεπτες περιπλοκές που η ταινία αντιμετωπίζει με χιούμορ πρώτης ποιότητας.
Τις κάποιες πατριωτικές κορώνες και τη συγκρατημένη ρητορεία χολιγουντιανού τύπου ακυρώνει, με την κυνική φιλοσοφία του και τις εξωφρενικές πράξεις του, ο ίδιος ο κεντρικός ήρωας. Ένας πολυδιάστατος χαρακτήρας, συγκινητικός και συμπαθέστατος παρά την φαινομενική απάθειά του προς όλους και όλα. Τον πλάθει υπέροχα ο Μπιλ Μάρεϊ, σε μια αξιομνημόνευτη ερμηνεία που τον τοποθετεί στην αφετηρία για τα Όσκαρ.
Δίπλα του, η καθιερωμένη ως δραματική ηθοποιός Ναόμι Γουότς βγάζει πολύ γέλιο. Το απόλυτα συντονισμένο ερμηνευτικό κουαρτέτο συμπληρώνουν ο μικροσκοπικός Τζέιντεν Λίμπερερ και η ευτραφής Μελίσα Μακάρθι, ως χαρισματικός γιος και πάσχουσα μητέρα αντίστοιχα, απολαυστικοί και οι δύο.
Ida *** ½
Δραματική – Διάρκεια 80’ – Πολωνία
Σκηνοθεσία: Πάβελ Παβλικόφσκι
Παίζουν: Αγκάτα Κουλέτσα, Αγκάτα Τρεμπούκοφσκα, Τζοάνα Κούλιγκ
Οι συλλογικές πολωνικές ενοχές για το Ολοκαύτωμα απασχολούν τον Πάβελ Παβλικόφσκι (πολιτογραφημένο Βρετανό), στην πρώτη ταινία που γύρισε στην ιδιαίτερη πατρίδα του.
Το 1962, οι μνήμες του πολέμου είναι ακόμα νωπές στην Πολωνία. Η Άννα, δόκιμη μοναχή που πρόκειται να χειροτονηθεί σύντομα, συναντά τη μόνη εν ζωή συγγενή της: τη θεία της, Γουάντα, κομμουνίστρια εισαγγελέα υπεύθυνη για την εκτέλεση πολλών αντιφρονούντων, η οποία πληροφορεί τη νεαρή καλόγρια ότι είναι Εβραία. Οι δύο γυναίκες επισκέπτονται την πόλη όπου έμεναν οι γονείς της Άννα και αναζητούν την αλήθεια για τον θάνατό τους. Ανατριχιαστικές οι ανακαλύψεις τους.
Η συμμετοχή Πολωνών στην εξόντωση από τους Ναζί των Εβραίων γίνεται το φόντο ενός διαπροσωπικού δράματος. Ο ασφαλής κόσμος της Άννα –βαφτισμένης Ίντα και μεγαλωμένης από καθολικές μοναχές- κλονίζεται όταν μαθαίνει την πραγματική της ταυτότητα και τη μοίρα των δικών της. Μία απελπιστική αίσθηση απώλειας κυριεύει τη Γουάντα, που μάταια αγωνίζεται να πνίξει τις δικές της ενοχές με γερές δόσεις αλκοόλ και περιστασιακούς έρωτες. Καθώς οι δρόμοι τους ενώνονται, η νεότερη αρχίζει να ταυτίζεται επικίνδυνα με τη μεγαλύτερη.
Η σκιά της ιστορικής τραγωδίας πέφτει βαριά επάνω σε αυτό το οδοιπορικό αυτογνωσίας. Ο σκηνοθέτης επιλέγει χαμηλούς τόνους, μελαγχολικά χειμωνιάτικα τοπία και ένα απέριττο μινιμαλιστικό στιλ για να το αφηγηθεί. Μαυρόασπρη φωτογραφία και πλήρης ακινησία της κάμερας, σχεδόν τετράγωνο κινηματογραφικό κάδρο –το φορμά του κλασικού σινεμά-, συναίσθημα που εκφράζεται κυρίως με τη μουσική, υπαινιγμός αντί για κραυγή.
Υπόκωφος ο σπαραγμός σε αυτόν τον κινηματογραφικό στοχασμό που συγγενεύει άμεσα με τη ζωγραφική και την ποίηση. Πανέμορφο αλλά κάπως ψυχρό το εικαστικό αποτέλεσμα, θερμαίνεται από την παθιασμένη ερμηνεία της Αγκάτα Κουλέτσα (η αυτοκαταστροφική Γουάντα). Η επίσημη υποψηφιότητα της Πολωνίας σε πέντε κατηγορίες Όσκαρ: ξενόγλωσσης ταινίας, σκηνοθεσίας, σεναρίου, φωτογραφίας και β’ γυναικείου ρόλου.
Σκουπίδια ** ½
(Trash)
Κοινωνική – Διάρκεια 113’ – Βρετανία, Βραζιλία
Σκηνοθεσία: Στίβεν Ντάλντρι
Παίζουν: Μάρτιν Σιν, Ρούνεϊ Μάρα, Ρίκσον Τέβεζ, Εδουάρδο Λουίς, Βάγκνερ Μούρα, Γκαμπριέλ Γουάινσταϊν
Τρία ανήλικα φτωχόπαιδα, κάτοικοι μίας άθλιας φαβέλας του Ρίο ντε Τζανέιρο, τα βάζουν με έναν διεφθαρμένο πολιτικό, όταν ανακαλύπτουν σε μία χωματερή ένα πορτοφόλι με ενοχοποιητικά ντοκουμέντα. Τα καταδιώκει η τοπική αστυνομία, κατ΄εντολήν του εκλεγμένου δημάρχου. Τα βοηθούν δύο Αμερικανοί: ένας παπάς και μία κοινωνική λειτουργός. Το βασικό στόρι μίας κοινωνικής περιπέτειας με δράση και μυστήριο, ανάλογης αισθητικά με το “Slumdog millionaire”.
Εντυπωσιακά γυρίσματα σε παραγκουπόλεις, σκουπιδότοπους και υπονόμους, σε σιδηροδρομικούς σταθμούς και πολυσύχναστους δρόμους, νευρώδης σκηνοθεσία, άφθονο συναίσθημα και τρεις φοβεροί πιτσιρικάδες που κατακτούν τον θεατή.
Εμφανής η σκηνοθετική μαεστρία του Στίβεν Ντάλντρι αλλά και η αγάπη του για τα περιθωριακά παιδιά, όπως και στο σαφώς ανώτερο «Μπίλι Έλιοτ: γεννημένος χορευτής». Τα «Σκουπίδια» του σφύζουν από ενέργεια, όμως δεν έχουν τη δύναμη άλλων ταινιών του. Ο Ντάλντρι δεν αποφεύγει τη γραφικότητα, τη συγκινησιακή υπερφόρτιση και το πολιτικό σλόγκαν, στην προσπάθειά του να υπηρετήσει μια μάλλον αφελή πλοκή που θυμίζει το παιδικό παιχνίδι «Κλέφτες και αστυνόμοι».
Προκειμένου να γεμίσει ο φιλμικός χρόνος, οι καταδιώξεις επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά, οπότε καταλήγουμε σε μια ανιαρή συρραφή από βιντεοκλίπ.
Η κακή μέρα από το πρωί φαίνεται * ½
(Alexander and the terrible, horrible, no ggod, very bad day)
Κωμωδία – Διάρκεια 81’ – ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Μιγκέλ Αρτέτα
Παίζουν: Στιβ Κάρελ, Τζένιφερ Γκάρνερ, Εντ Όξενμπουλντ, Ντίλαν Μίνετ, Κέρις Ντόρσεϊ
Οι συμφορές πέφτουν βροχή επάνω στο σπιτικό των Κούπερ, ένα ωραίο ανοιξιάτικο πρωινό. Ο άνεργος μπαμπάς τα θαλασσώνει σε μια συνέντευξη για δουλειά. Η εργασιομανής μαμά κινδυνεύει να απολυθεί, εξαιτίας μίας γκάφας. Ο μεγάλος γιος αποτυχαίνει στις εξετάσεις οδήγησης και τσακώνεται με το κορίτσι του. Η μεγάλη κόρη κρυολογεί και δεν μπορεί να πάρει μέρος σε μια σχολική παράσταση.
Προβλήματα έχουν και ο μικρός γιος και το βρέφος αυτής της τυπικής αμερικανικής οικογένειας. Εκνευριστική συσσώρευση αστείων, υποτίθεται, παθημάτων σε μια οικογενειακή κωμωδία της Ντίσνεϊ, που μας «γαργαλά» για να γελάσουμε. Σαχλό, παρωχημένο χιούμορ, βγαλμένο κατευθείαν από την κονσέρβα. Το μόνο που λείπει είναι τα ηχογραφημένα γελάκια των τηλεοπτικών σίτκομ.
God’s pocket *
Κοινωνική – Διάρκεια 88’ – ΗΠΑ
Σκηνοθεσία: Τζον Σλέιτερι
Παίζουν: Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν, Κριστίνα Χέντριξ, Ρίτσαρντ Τζέκινς, Τζον Τουρτούρο
Στην προτελευταία ταινία του (η τελευταία του ήταν «Ο Νο 1 καταζητούμενος»), ο πρόωρα χαμένος Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν υποδύεται έναν μικροκακοποιό, ιδιοκτήτη φορτηγού μεταφοράς κρεάτων. Την ώρα που ο Μίκι βάζει σε εφαρμογή το νέο του «κόλπο», ο μισότρελος γιος της γυναίκας του σκοτώνεται από έναν συνάδελφό του, όμως ο φόνος του παρουσιάζεται σαν εργατικό ατύχημα. Ο καλός πατριός προσπαθεί να το κουκουλώσει, όμως η μητέρα του νεκρού υποψιάζεται ότι της κρύβουν την αλήθεια. Στο προσκήνιο εμφανίζεται και ένας αλκοολικός δημοσιογράφος, που ερωτεύεται τη σύζυγο του Μίκι. Όλα αυτά τις παραμονές της κηδείας και ενώ το πτώμα εξαφανίζεται!
Μία ακόμα από τις απιθανότητες αυτής της ηθελημένα «βρόμικης» ταινίας που μας ξεναγεί σε μια κακόφημη συνοικία της Φιλαδέλφειας. Για να μας αποπροσανατολίσει τελικά με το χαοτικό της σενάριο και τις αψυχολόγητες αντιδράσεις των χαρακτήρων.
Πρωτοφανής η αμηχανία του σκηνοθέτη, που δεν έχει αποφασίσει τι θέλει να κάνει. Θρίλερ ή οικογενειακό δράμα; Ηθογραφία ή μαύρη κωμωδία; Μέσα σε αυτόν τον κινηματογραφικό αχταρμά πρωτοκλασάτοι ηθοποιοί χαραμίζονται, σε εξαιρετικά κακογραμμένους ρόλους.
NYMPHOMANIAC. DIRECTOR’S CUT – ΜΕΡΟΣ Β΄
Ο Λαρς Φον Τρίερ ολοκληρώνει το πολλαπλών εκδοχών ερωτικο-φιλοσοφικό έπος του με το τρίωρης διάρκειας δεύτερο μέρος της hardcore βερσιόν του «Nympomaniac», η οποία είναι και αυτή την οποία επιθυμούσε εξ αρχής ο προβοκάτορας σκηνοθέτης. Με τους σταθερούς Σαρλότ Γκενσμπούρ, Στέλαν Σκάσγκαρντ και Στέισι Μάρτιν, εδώ μαζί με τους Τζέιμι Μπελ, Γουίλεμ Νταφόε και Ζαν – Μαρκ Μπαρ.
