Η ιλαρά είναι μια νόσος υψηλής μεταδοτικότητας από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Η μετάδοση γίνεται μέσω των ρινικών και φαρυγγικών εκκρίσεων και σπανιότερα μέσω μολυσμένων από τον ιό αντικειμένων.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όταν ένας ασθενής φταρνίζεται ή βήχει, τα σταγονίδια διασπείρονται μέσω του αέρα και μπορούν να επιμολύνουν άλλα άτομα.
Τα άτομα που έχουν προσβληθεί από ιλαρά μεταδίδουν την νόσο 4 ημέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος και μέχρι 4 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος.
Ο χρόνος επώασης είναι περίπου 10 ημέρες.
Τα συμπτώματα είναι: πυρετός, καταρροή, επιπεφυκίτιδα, βήχας και εξάνθημα.
Πότε πηγαίνουμε στον γιατρό
Αν ένα παιδί ή ένας ενήλικας εμφανίσει συμπτώματα τα οποία παραπέμπουν στη νόσο της ιλαράς (πυρετό-εξάνθημα) θα πρέπει να εξεταστεί το συντομότερο δυνατόν από γιατρό.
Για την προστασία του υπόλοιπου πληθυσμού καλό θα ήταν η επίσκεψη στο γιατρό να γίνει κατόπιν ραντεβού ώστε ο ασθενής να μην έρθει σε επαφή με άλλους και τους επιμολύνει.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΚΕΕΛΠΝΟ καλό θα είναι κάποιος να συμβουλευτεί τον γιατρό του σε περίπτωση που είναι επίνοσος (μη εμβολιασμένος ή δεν έχει νοσήσει από τον συγκεκριμένο ιό) και έρθει σε στενή επαφή με άτομο που πάσχει από ιλαρά, ακόμη και αν δεν έχει οποιοδήποτε σύμπτωμα.
Άνοσοι θεωρούνται όσοι έχουν λάβει 2 δόσεις του εμβολίου ή έχουν νοσήσει στο παρελθόν από ιλαρά.
Επιπλοκές
Περίπου 30% των περιπτώσεων ιλαράς εμφανίζουν μια ή περισσότερες επιπλοκές που είναι συχνότερες σε παιδιά κάτω των 5 ετών και σε ενήλικες άνω των 20 ετών.
Οι συχνότερες επιπλοκές σε ότι αφορά το πεπτικό είναι η διάρροια (8%) και σπανίως η παροδική ηπατίτιδα.
Σοβαρότερες επιπλοκές που μπορούν να προκληθούν είναι:
η ιογενής πνευμονία ή η δευτεροπαθής από μικρόβια (συχνότητα 6%) η οποία αποτελεί και τη συχνότερη αιτία
θανάτου
η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα (7%)
η οξεία εγκεφαλίτιδα (0,1%) η οποία εκδηλώνεται με υπερπυρεξία, ανησυχία, διέγερση, θόλωση της διάνοιας, σπασμούς και κώμα
Σπάνια επιπλοκή
Η υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτις (SSPE), μπορεί να εμφανιστεί 7 χρόνια μετά από την εκδήλωση της ιλαράς και οφείλεται σε βλάβη των εγκεφαλικών κυττάρων που προκαλείται από τον ιό της ιλαράς που παραμένει και πολλαπλασιάζεται μετά την αποδρομή της νόσου.
Οι ενήλικες εμφανίζουν τις εξής επιπλοκές:
πνευμονία (30%)
μέση πυώδης ωτίτιδα (29%)
ιγμορίτιδα (25%)
Ενώ σε μια έγκυο μπορεί να προκαλέσει:
αποβολή του εμβρύου
πρόωρο τοκετό
χαμηλό βάρος νεογνού
Τι είναι το τριπλό εμβόλιο MMR
To εμβόλιο καλύπτει 3 ιογενή νοσήματα: της ιλαράς, της ερυθράς και της παρωτίτιδας.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το εμβόλιο αποτελείται από ενεργούς αλλά εξασθενημένους ιούς. Όταν λοιπόν κάποιος εμβολιάζεται το ανοσοποιητικό του σύστημα καλείται να αντιμετωπίσει την ήπια λοίμωξη που εκδηλώνει έτσι αποκτά μακρόχρονη ανοσία.
Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν
Σύμφωνα με εγκύκλιο του Υπουργείου Υγείας, σχετικά με την αντιμετώπιση της επιδημικής έξαρσης ιλαράς συστήνεται:
ο άμεσος εμβολιασμός με το εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων που δεν έχουν εμβολιαστεί με τις απαραίτητες δόσεις. Το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών επισημαίνει ότι παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολισμένοι με 2 δόσεις εμβολίου για την ιλαρά (με τη μορφή μονοδύναμου εμβολίου ιλαράς ή μικτού εμβολίου MMR).
η διενέργεια της 1ης δόσης του εμβολίου MMR στην ηλικία των 12 μηνών και η διενέργεια της 2ης δόσης τρεις (3) μήνες μετά την 1η δόση ή –εφόσον έχει παρέλθει το διάστημα αυτό– το ταχύτερο δυνατόν. Σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου, η 2η δόση μπορεί να γίνει με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 4 εβδομάδων από την 1η.
