Για τις 25 Ιανουαρίου 2021 κλείστηκε ο 61ος γύρος των διερευνητικών επαφών μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας.
Πέντε χρόνια μετά τη διακοπή των διερευνητικών επαφών, οι δύο πλευρές επιστρέφουν στο τραπέζι των συζητήσεων ξεκινώντας από εκεί όπου το είχαν αφήσει το 2016 όταν η Τουρκία αποχώρησε από τον διάλογο.
Τις τελευταίες μέρες η Άγκυρα είχε ρίξει τους τόνους και, παρά τα αντιφατικά μηνύματα της τουρκικής πλευράς με δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων που έριξαν κι άλλο λάδι στη φωτιά, είχε πυκνώσει τις προσπάθειες βελτίωσης των σχέσεων της με την Ε.Ε.
Παράλληλα δήλωνε πως επιθυμεί την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, χρησιμοποιώντας μάλιστα ως επιχείρημα που πιστοποιεί την καλή της θέληση την απόσυρση του Oruc Reis από την Ανατολική Μεσόγειο αλλά μεταθέτοντας ουσιαστικά την ευθύνη της καθυστέρησης της επανέναρξης των διερευνητικών επαφών στην ελληνική πλευρά.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου άνοιξε χθες τον διπλωματικό χορό όταν απαντώντας χθες σε ερώτηση δημοσιογράφου για τις τελευταίες δηλώσεις του Νίκου Δένδια, υποστήριξε ότι η Τουρκία καλεί την Ελλάδα για να εκκινήσουν τις διερευνητικές εντός του Ιανουαρίου.
Στην δήλωση του Τούρκου ΥΠΕΞ απάντησε το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών δια στόματος Αλέξανδρου Παπαϊωάννου λέγοντας πως η Ελλάδα δεν έχει λάβει καμία πρόσκληση.
Ακολούθησαν οι δηλώσεις του Έλληνα πρωθυπουργού ο οποίος από την Πορτογαλία, όπου πραγματοποιεί επίσκεψη. «Ελπίζουμε σε γόνιμη και παραγωγική σχέση με την Τουρκία. Θα είναι προς όφελος της να αλλάξει πολιτική. Το 2021 μπορεί να είναι καλύτερο έτος και για τις ελληνοτουρκικές και για τις ευρωτουρκικές σχέσεις», είπε μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Έχει έρθει η ώρα να σταματήσουμε να παίζουμε τις κουμπάρες και να καθίσουμε στο τραπέζι να βρούμε μια ημερομηνία. Θα είναι ένα θετικό πρώτο βήμα, αλλά θα ήθελα να επαναλάβω ότι χρειάζεται συνέπεια και συνέχεια», υπογράμμισε επίσης και προτού ακόμα κλειδώσει η ημερομηνία των διερευνητικών.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η τουρκική πλευρά επικοινώνησε τελικά με την ελληνική προτείνοντας την διεξαγωγή του 61ου γύρου των διερευνητικών επαφών να λάβει χώρα στην Κωνσταντινούπολη στις 25 Ιανουαρίου, με την ελληνική πλευρά να αποδέχεται την πρόσκληση.
Τα σημεία που «καίνε»
Στις δηλώσεις του από την Πορτογαλία ο πρωθυπουργός επανέλαβε για ακόμα μία φορά πως «το μόνο αντικείμενο των διερευνητικών επαφών είναι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών», απορρίπτοντας τις τουρκικές επιδιώξεις για διεύρυνση της θεματολογίας.
Από την πλευρά του ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου είχε, ωστόσο, κάνει λόγο για διάλογο χωρίς προϋποθέσεις επί όλων των θεμάτων που συζητήθηκαν στους 60 γύρους συνομιλιών, από το 2002 μέχρι και το 2016 κατά τη διάρκεια των οποίων παρήχθησαν περίπου 5.000 σελίδες.
Ένα άλλο ζήτημα που αναμένεται να επηρεάσει την πορεία των διερευνητικών αφορά την ίδια την Τουρκία και τις «εσωτερικές δυνάμεις» που την δομούν σήμερα. Για το θέμα είχε μιλήσει σε συνέντευξή του ο Νίκος Δένδιας το Σαββατοκύριακο αναφέροντας πως τον προβληματίζει το γεγονός ότι «η Τουρκία του 2021 δεν είναι η Τουρκία του 2016, όταν και έγινε ο τελευταίος, μέχρι στιγμής, γύρος των διερευνητικών επαφών». «Η σημερινή Τουρκία αποκλίνει από την Τουρκία των αρχών της δεκαετίας του 2000», είπε προσθέτοντας ωστόσο ότι «ουδείς μπορεί να αποφασίσει νέα αλλαγή πορείας για λογαριασμό της».
Το ευρωπαϊκό φλερτ της Τουρκίας
Τον τελευταίο καιρό η Άγκυρα επιχειρεί να χτίσει διαύλους επικοινωνίας με τις Βρυξέλλες.
Το περασμένο Σάββατο πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλαφον ντερ Λάιεν με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ στις 21 του μήνα ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Ζοζέπ Μπορέλ θα έχει συνάντηση με τον κ. Τσαβούσογλου στις Βρυξέλλες.
«Η ομαλοποίηση ή οι συζητήσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας και η δέσμευση μεταξύ αυτών των δύο χωρών είναι επίσης πολύ σημαντικό μέρος της συνολικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας», δήλωσε χθες ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδιος για Θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων, Πίτερ Στάνο στον απόηχο της ελληνοτουρκικής ζύμωσης για τις διρευνητικές.
«Η ανανέωση ή η έναρξη των συνομιλιών είναι κάτι που η ΕΕ αναμένει και κάτι που αναμένουμε ότι θα τροφοδοτήσει θετικά τη συνολική προσπάθεια για ανάπτυξη του θετικού δρόμου στις σχέσεις μας», πρόσθεσε τονίζοντας πως η ενόχληση προς ορισμένα κράτη-μέλη εκλαμβάνεται ως ενόχληση προς όλη την ΕΕ.
Αναφορικά με την τηλεδιάσκεψη της προέδρου της Κομισιόν με τον πρόεδρο της Τουρκίας υπογράμμισε ότι αποτελεί μέρος της προσπάθειας «να συζητηθεί η ανάγκη για αποκλιμάκωση και της ανάγκης να γίνουν πρακτικά βήματα» έτσι ώστε η ΕΕ να προχωρήσει στο δρόμο της εποικοδομητικής συνεργασίας και του διαλόγου.
