Μετά από 54 χρόνια η δυναστεία των Άσαντ στη Συρία τελείωσε όταν μαχητές της συριακής αντιπολίτευσης κατέλαβαν την Δαμασκό.
Η Συρία «απελευθερώθηκε».
Αυτό δήλωναν οι μαχητές της συριακής αντιπολίτευσης μετά την έφοδο τους στην πρωτεύουσα όταν ανακοίνωσαν ότι ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ διέφυγε από την χώρα με άγνωστο προορισμό.
Αμέσως μετά την ανακοίνωση, πανηγυρισμοί ξέσπασαν στη Δαμασκό και σε άλλα μέρη της χώρας, μεταξύ άλλων κατά μήκος των συνόρων με τον γειτονικό Λίβανο, ενώ πολλοί εκτοπισμένοι Σύροι αποφάσισαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Η εντυπωσιακή προέλαση της αντιπολίτευσης ήρθε μετά από 13 χρόνια βάναυσου πολέμου, βάζοντας τέλος σε περισσότερο από μισό αιώνα διακυβέρνησης της οικογένειας αλ Άσαντ.
Το μόνο σημάδι του δυνάστη προέδρου, η οικογένεια του οποίου κυβερνούσε τη Συρία επί μισό αιώνα, ήταν το πανταχού παρόν πορτρέτο και τα αγάλματα με τις προτομές μελών της οικογένειάς του.
Μόνο που τώρα, αντί να βρίσκονται στη συνηθισμένη υπερήφανη θέση τους στους τοίχους και πάνω από τα γραφεία, οι εικόνες του Άσαντ ποδοπατούνται από τα πόδια των ανθρώπων που ο δικτάτορας προσπαθούσε επί χρόνια να βομβαρδίσει και να βασανίσει για να υποταχθούν και καταστρέφονται.
Πώς αντέδρασε ο κόσμος στην πτώση του αλ Άσαντ από την Συρία:
Ηνωμένα Έθνη
«Μετά από 14 χρόνια σκληρού πολέμου και την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος, σήμερα ο λαός της Συρίας μπορεί να αδράξει μια ιστορική ευκαιρία για να οικοδομήσει ένα σταθερό και ειρηνικό μέλλον», ανέφερε σε δήλωσή του ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Το μέλλον της Συρίας είναι θέμα που πρέπει να καθορίσουν οι Σύροι και ο Ειδικός Απεσταλμένος μου θα συνεργαστεί μαζί τους προς αυτή την κατεύθυνση», πρόσθεσε.
«Θα χρειαστούμε την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας για να διασφαλίσουμε ότι οποιαδήποτε πολιτική μετάβαση θα είναι χωρίς αποκλεισμούς και συνολική και ότι θα ανταποκρίνεται στις νόμιμες προσδοκίες του λαού της Συρίας, σε όλη του την ποικιλομορφία. Η κυριαρχία, η ενότητα, η ανεξαρτησία και η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας πρέπει να αποκατασταθούν».
Κίνα
Το Πεκίνο «παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της κατάστασης στη Συρία και ελπίζει ότι η Συρία θα επιστρέψει στη σταθερότητα το συντομότερο δυνατό», αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του.
«Η κινεζική κυβέρνηση έχει βοηθήσει ενεργά τους Κινέζους πολίτες που επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη Συρία με ασφαλή και ομαλό τρόπο και έχει διατηρήσει επαφή με Κινέζους πολίτες που παραμένουν στη Συρία», ανέφερε το υπουργείο.
«Καλούμε τα αρμόδια συριακά μέρη να λάβουν πρακτικά μέτρα για να διασφαλίσουν την ασφάλεια των κινεζικών ιδρυμάτων και του προσωπικού στη Συρία», πρόσθεσε.
«Προς το παρόν, η κινεζική πρεσβεία στη Συρία εξακολουθεί να κρατάει γερά και θα συνεχίσουμε να παρέχουμε πλήρη βοήθεια στους Κινέζους πολίτες που έχουν ανάγκη».
Αίγυπτος
Η Αίγυπτος κάλεσε όλα τα μέρη στη Συρία να διατηρήσουν τις δυνατότητες του κράτους και των εθνικών θεσμών, δήλωσε το αιγυπτιακό υπουργείο Εξωτερικών.
Το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας δήλωσε ότι παρακολουθεί την κατάσταση με μεγάλη προσοχή, επιβεβαιώνοντας την υποστήριξή του προς τον συριακό λαό και την κυριαρχία και την ενότητα της χώρας.
Ευρωπαϊκή Ένωση
«Το τέλος της δικτατορίας του αλ Άσαντ είναι μια θετική και πολυαναμενόμενη εξέλιξη. Δείχνει επίσης την αδυναμία των υποστηρικτών του αλ Άσαντ, της Ρωσίας και του Ιράν», ανέφερε η κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ Κάια Κάλλας σε ανάρτησή της στο Χ.
Πρόσθεσε ότι προτεραιότητα του μπλοκ είναι να «διασφαλίσει την ασφάλεια» στην περιοχή και δεσμεύτηκε να συνεργαστεί με «όλους τους εποικοδομητικούς εταίρους» στη Συρία και ευρύτερα σε ολόκληρη την περιοχή.
«Η διαδικασία ανοικοδόμησης της Συρίας θα είναι μακρά και περίπλοκη και όλα τα μέρη πρέπει να είναι έτοιμα να συμμετάσχουν εποικοδομητικά», δήλωσε.
Γαλλία
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαιρέτισε την πτώση του «βάρβαρου κράτους» του αλ Άσαντ στη Συρία και έστειλε ευχές για ειρήνη στον λαό της χώρας.
«Το βάρβαρο κράτος έπεσε. Επιτέλους», έγραψε ο Μακρόν στο Χ.
«Αποτίω φόρο τιμής στον συριακό λαό, στο θάρρος του, στην υπομονή του. Σε αυτή τη στιγμή της αβεβαιότητας, τους στέλνω τις ευχές μου για ειρήνη, ελευθερία και ενότητα».
Γερμανία
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς χαρακτήρισε την πτώση του αλ Άσαντ ως «καλή είδηση» και προέτρεψε σε μια πολιτική λύση για τη σταθεροποίηση της εμπόλεμης χώρας.
«Ο Μπασάρ αλ Άσαντ καταπίεζε βάναυσα τον λαό του. Έχει αμέτρητες ζωές στη συνείδησή του και έχει οδηγήσει πολυάριθμους ανθρώπους σε φυγή, πολλοί από τους οποίους έχουν φτάσει στη Γερμανία», ανέφερε ο Σολτς σε δήλωσή του.
Νωρίτερα, η υπουργός Εξωτερικών Ανναλένα Μπάερμποκ χαρακτήρισε την πτώση του αλ Άσαντ «μεγάλη ανακούφιση» για τους Σύρους.
«Το τέλος του αλ Άσαντ αποτελεί για εκατομμύρια ανθρώπους στη Συρία μια μεγάλη ανακούφιση», δήλωσε η ίδια, προσθέτοντας ότι “η χώρα δεν πρέπει τώρα να πέσει στα χέρια άλλων ριζοσπαστών, όποια μορφή κι αν πάρουν”.
Ιράν
Το υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι το Ιράν σέβεται την ενότητα και την εθνική κυριαρχία της Συρίας και ζήτησε «τον γρήγορο τερματισμό των στρατιωτικών συγκρούσεων, την πρόληψη των τρομοκρατικών ενεργειών και την έναρξη εθνικού διαλόγου» με όλους τους τομείς της συριακής κοινωνίας.
Η Τεχεράνη δήλωσε ότι θα συνεχίσει να υποστηρίζει τους διεθνείς μηχανισμούς για την επιδίωξη της πολιτικής διαδικασίας, προσθέτοντας ότι οι μακροχρόνιες και φιλικές σχέσεις μεταξύ του ιρανικού και του συριακού έθνους αναμένεται να συνεχιστούν.
Ισραήλ
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου χαιρέτισε την πτώση του αλ Άσαντ, ενός σημαντικού συμμάχου του Ιράν, ως «ιστορική ημέρα» και δήλωσε ότι ήταν άμεσο αποτέλεσμα των πλήξεων που επέφερε το Ισραήλ στη Χεζμπολάχ και το Ιράν.
Είπε ότι το Ισραήλ κατέλαβε μια νεκρή ζώνη στα Υψίπεδα του Γκολάν που δημιουργήθηκε από μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός του 1974 με τη Συρία, αφού οι συριακές δυνάμεις εγκατέλειψαν τις θέσεις τους.
«Δεν θα επιτρέψουμε σε καμία εχθρική δύναμη να εγκατασταθεί στα σύνορά μας», πρόσθεσε.
Ιταλία
«Παρακολουθώ με ανήσυχη προσοχή την εξέλιξη της κατάστασης στη Συρία», δήλωσε ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι στο X.
«Βρίσκομαι σε συνεχή επαφή με την πρεσβεία μας στη Δαμασκό και με το γραφείο του πρωθυπουργού. Έχω συγκαλέσει έκτακτη συνεδρίαση», πρόσθεσε.
Λίβανος
Ο στρατός του Λιβάνου δήλωσε ότι ενισχύει την παρουσία του στα σύνορα με τη γειτονική Συρία.
«Υπό το φως των ραγδαίων εξελίξεων και των ευαίσθητων συνθηκών που περνάει η περιοχή… οι μονάδες που είναι επιφορτισμένες με την παρακολούθηση και τον έλεγχο των βόρειων και ανατολικών συνόρων έχουν ενισχυθεί, σε συνδυασμό με την αυστηροποίηση των μέτρων επιτήρησης», ανέφερε ο στρατός σε ανακοίνωσή του.
Φιλιππίνες
«Οι Φιλιππίνες καλούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να απέχουν από περαιτέρω βία, ώστε να αποφευχθούν περαιτέρω απώλειες και θάνατοι αμάχων», δήλωσε το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας.
«Εκφράζουμε την ανησυχία μας σχετικά με την κατάσταση των Φιλιππινέζων μας στη Συρία και τους συμβουλεύουμε να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης και να παραμείνουν σε επαφή με την Πρεσβεία των Φιλιππίνων στη Δαμασκό».
Κατάρ
Το υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ προειδοποίησε ότι η Συρία δεν πρέπει να αφεθεί να βυθιστεί στο χάος μετά την απομάκρυνση του αλ Άσαντ.
Το εμιράτο του Κόλπου δήλωσε ότι «παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στη Συρία» και τόνισε «την ανάγκη διατήρησης των εθνικών θεσμών και της ενότητας του κράτους για να μην διολισθήσει στο χάος».
Ρωσία
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι ο αλ Άσαντ παραιτήθηκε από την προεδρία μετά από συνομιλίες με τις εμπλεκόμενες στη σύγκρουση πλευρές και εγκατέλειψε τη χώρα, χωρίς να αναφέρει πού πήγε.
«Ως αποτέλεσμα των συνομιλιών μεταξύ του Άσαντ και μιας σειράς συμμετεχόντων στη σύγκρουση στο έδαφος της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας, έλαβε την απόφαση να παραιτηθεί από το προεδρικό αξίωμα και να εγκαταλείψει τη χώρα, δίνοντας οδηγίες να προχωρήσει στην ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας», ανέφερε το υπουργείο.
«Η Ρωσία δεν συμμετείχε σε αυτές τις συνομιλίες».
Το υπουργείο ανέφερε επίσης ότι οι Ρώσοι στρατιώτες στις βάσεις τους στη Συρία βρίσκονται σε ύψιστη επιφυλακή, αλλά δεν υπάρχει άμεση απειλή για αυτούς.
Ελλάδα
«Η Ελλάδα χαιρετίζει την πτώση του αυταρχικού καθεστώτος Άσαντ στη Συρία», αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του.
«Θα πρέπει, ωστόσο, άμεσα να διασφαλιστεί η ειρήνη στη χώρα και η ομαλή μετάβαση εξουσίας σε μια δημοκρατικά νομιμοποιημένη κυβέρνηση, με βάση την απόφαση 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Η Ελλάδα υποστηρίζει την ενότητα, την εδαφική ακεραιότητα και κυριαρχία της Συρίας».
Όπως προσθέτει, «ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να υπάρξει για την προστασία όλων των αμάχων, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών μειονοτήτων καθώς και των θρησκευτικών μνημείων και της πλούσιας πολιτιστικής της κληρονομιάς».
«Η επιστροφή στη δημοκρατική ομαλότητα θα πρέπει να σημάνει το τέλος των προσφυγικών ροών από την πολύπαθη χώρα και να ανοίξει το δρόμο για την ασφαλή επιστροφή των Σύρων προσφύγων στις εστίες τους».
«Η Ελλάδα, από τη θέση του μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, καθώς και με τους ισχυρούς δεσμούς που διαθέτει στον αραβικό κόσμο, θα συμβάλλει στην κατά το δυνατόν συντομότερη αποκατάσταση της ειρήνης και της ευημερίας στη Συρία», καταλήγει.
Τουρκία
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν δήλωσε ότι η κυβέρνηση της Συρίας «έχει καταρρεύσει και ο έλεγχος της χώρας αλλάζει χέρια».
Μιλώντας στο Φόρουμ της Ντόχα στο Κατάρ, ο Φιντάν είπε ότι «αυτό δεν συνέβη από τη μια μέρα στην άλλη. Τα τελευταία 13 χρόνια, η χώρα βρίσκεται σε αναταραχή» από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος με την καταστολή των δημοκρατικών διαδηλώσεων από τον αλ Άσαντ το 2011.
«Δεν πρέπει να επιτραπεί στις τρομοκρατικές οργανώσεις να επωφεληθούν από αυτή την κατάσταση. Οι ομάδες της αντιπολίτευσης πρέπει να είναι ενωμένες. Θα εργαστούμε για τη σταθερότητα και την ασφάλεια στη Συρία», πρόσθεσε.
«Η νέα Συρία δεν πρέπει να αποτελεί απειλή για τους γείτονες, πρέπει να εξαλείψει τις απειλές».
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
Ο Anwar Gargash, διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου των ΗΑΕ, δήλωσε ότι δεν θα πρέπει να δοθεί η ευκαιρία σε μη κρατικούς φορείς να εκμεταλλευτούν το πολιτικό κενό.
«Τα γεγονότα που εκτυλίσσονται στη Συρία αποτελούν επίσης σαφή ένδειξη της πολιτικής αποτυχίας και της καταστροφικής φύσης των συγκρούσεων και του χάους», δήλωσε ο Gargash στο φόρουμ για την ασφάλεια του Διαλόγου της Μανάμα στην πρωτεύουσα του Μπαχρέιν.
Ηνωμένες Πολιτείες
«Η πτώση του καθεστώτος είναι μια θεμελιώδης πράξη δικαιοσύνης. Είναι μια στιγμή ιστορικής ευκαιρίας για τον πολύπαθο λαό της Συρίας να οικοδομήσει ένα καλύτερο μέλλον για την περήφανη χώρα του», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Ο Μπάιντεν πρόσθεσε ότι η πτώση του αλ Άσαντ είναι επίσης μια «στιγμή κινδύνου και αβεβαιότητας, καθώς όλοι στρεφόμαστε στο ερώτημα του τι θα επακολουθήσει».
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεργαστούν με τους εταίρους και τους ενδιαφερόμενους φορείς μας στη Συρία για να τους βοηθήσουν να αδράξουν την ευκαιρία να διαχειριστούν τον κίνδυνο», είπε.
Εν τω μεταξύ, σε δήλωσή του που αναρτήθηκε στην πλατφόρμα του Truth Social, ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι ο αλ Άσαντ «εγκατέλειψε τη χώρα του» αφού έχασε την υποστήριξη της Ρωσίας.
«Ο Άσαντ έφυγε. Έχει εγκαταλείψει τη χώρα του. Ο προστάτης του, η Ρωσία, με επικεφαλής τον Βλαντίμιρ Πούτιν, δεν ενδιαφερόταν πλέον να τον προστατεύσει.
«Δεν υπήρχε κανένας λόγος για τη Ρωσία να βρίσκεται εκεί εξαρχής. Έχασαν κάθε ενδιαφέρον για τη Συρία εξαιτίας της Ουκρανίας, όπου σχεδόν 600.000 Ρώσοι στρατιώτες κείτονται τραυματισμένοι ή νεκροί, σε έναν πόλεμο που δεν έπρεπε ποτέ να ξεκινήσει και θα μπορούσε να συνεχιστεί για πάντα».
Υεμένη
Ο Μουαμάρ ελ Αριανί, υπουργός πληροφοριών της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Υεμένης, δήλωσε στο X: «Οι Υεμενίτες, με τη σοφία και τη σταθερότητα που διαθέτουν, είναι σε θέση να ανατρέψουν τα σχέδια του Ιράν και του εργαλείου των Χούτι να παραβιάσουν τη γη τους και να αλλοιώσουν το πεπρωμένο τους, όπως ακριβώς απέτυχαν τα σχέδια αυτά στη Συρία και το Λίβανο».
Πρόσθεσε ότι το «επεκτατικό σχέδιο του Ιράν, το οποίο χρησιμοποίησε τις θρησκευτικές πολιτοφυλακές ως εργαλεία για να ολοκληρώσει την Περσική Ημισέληνο, να σπείρει το χάος, να υπονομεύσει την κυριαρχία των κρατών… καταρρέει».
