Επιστολή του Τάκη Παρασκεόπουλου, Δημοτικού Συμβούλου Πετρούπολης.
Η νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε με ένα παράδοξο. Για πρώτη φορά στην μεταπολεμική εκπαιδευτική ιστορία της χώρας μας, οι μαθητές και οι μαθήτριες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά την πρώτη ημέρα του αγιασμού, μπήκαν στις σχολικές αίθουσες και παρέλαβαν το σύνολο των βιβλίων της σχολικής χρονιάς. Ούτε φωτοτυπίες, ούτε DVD, ούτε μεταχειρισμένα βιβλία, ούτε περασμένης χρήσης εγχειρίδια. Παρέλαβαν ολοκαίνουρια βιβλία για όλα τα μαθήματα που έφθασαν στην ώρα τους για όλα τα παιδιά μας σε όλη την επικράτεια.
Αυτή η πρωτοτυπία η οποία είναι αυτονόητη σε κάθε κοινωνία που θεωρείται ευνομούμενη και έχει σχεδιασμό και πρόγραμμα στη δημόσια διοίκησης και την εκπαιδευτική πολιτική, δε χαιρετίσθηκε από κανένα. Και μέχρι ένα σημείο αυτό είναι λογικό. Διότι το να έχουν βιβλία τα παιδιά μας είναι αυτονόητο. Άρα, ποιος ο λόγος να επιβραβεύσουμε το αυτονόητο. Όμως τόσο γρήγορα ξεχάσαμε ότι πέρυσι οι μαθητές και οι μαθήτριες των δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων της χώρας μας, παρέλαβαν μετά από εβδομάδες ή και μήνες, φωτοτυπίες των βιβλίων, DVD και στην καλύτερη περίπτωση βιβλία και εγχειρίδια από προ-προηγούμενες χρονιές που είχαν ξεμείνει στις αποθήκες του Οργανισμού Έκδοσης Διδακτικών Βιβλίων; Ξεχνάμε πως ακόμα και μέχρι την περίοδο των Χριστουγέννων πολλά βιβλία δεν είχαν φθάσει στις σχολικές αίθουσες; Τόσο γρήγορα ξεχάσαμε πως ακόμα και στα δικά μας χρόνια τα βιβλία έφθαναν στις σχολικές αίθουσες ημέρες ή και εβδομάδες μετά τον αγιασμό; Ας κρατήσουμε λοιπόν σιωπηλά τη διαφορά και ας ευχηθούμε να είναι η αρχή μιας νέας πολιτικής με συνέπεια και συνέχεια στα εκπαιδευτικά πράγματα της χώρας.
Ωστόσο ακόμη και αυτό το εξαιρετικό αποτέλεσμα του απλού συντονισμού των εμπλεκόμενων φορέων, σκιάζεται από σειρά απαράδεκτων δυσκολιών που μαστίζουν το χώρο της εκπαίδευσης. Και δεν προκαλεί μόνο αποτροπιασμό ότι ο νεοδιοριζόμενος δάσκαλος πλέον καλείται να ζήσει, να εξασκήσει και να εξαντλήσει το λειτούργημά του με τον μισθό των 600 ευρώ και ο πρωτο-διοριζόμενος λέκτορας στο πανεπιστήμιο με 1.200. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι η κτηριακή υποδομή των μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι σε κακή κατάσταση με την πλειοψηφία των σχολικών επιτροπών να δηλώνουν αδυναμία να εφοδιάσουν τα σχολεία με πετρέλαιο για την απαραίτητη θέρμανση στον επερχόμενο χειμώνα.
Είναι πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν προκειμένου να αντιμετωπισθεί μια κατάσταση που δεν έχει λογική. Για παράδειγμα δεν έχει λογική το γεγονός ότι στη χώρα μας το 2010, το ετήσιο μισθολογικό κόστος των εκπαιδευτικών ανά μαθητή ξεπερνούσε τα 2.265 ευρώ ενώ ο μέσος όρος των χωρών μελών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης μετά βίας άγγιζε τα 1.650 ευρώ ανά μαθητή. Και καλό είναι να μην ξεχνάμε ότι τις χώρες του ΟΟΣΑ στην εξαιρετική τους πλειοψηφία την απαρτίζουν χώρες εύρωστες οικονομικά και με ισχυρή εκπαιδευτική παράδοση. Άρα που είναι το δικό μας πρόβλημα; Στους μισθούς των εκπαιδευτικών που πρέπει να τσακιστούν; Όχι βέβαια. Μήπως στο μοντέλο εκπαίδευσης που πρέπει να αλλάξει; Σίγουρα ναι. Αν η αναντιστοιχία μας με τις υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ είχε ως αποτέλεσμα ποιοτική υπεροχή με καλύτερη ποιότητα εκπαίδευσης, τότε δύσκολα θα εύρισκε κανείς επιχειρήματα υπέρ της αλλαγής του εκπαιδευτικού μας μοντέλου. Καθώς όμως καταλήξαμε και ακριβοί να είμαστε στο λειτουργικό κόστος αλλά και σχετικά φτωχοί στο αποτέλεσμα της παραγόμενης εκπαιδευτικής διαδικασίας, είναι σίγουρο πως το μοντέλο πρέπει να αλλάξει.
Τα όποια βήματα πρέπει να σχεδιαστούν με προσοχή και μεθοδικότητα αλλά καθώς ο χρόνος πιέζει, πρέπει να είναι αποδοτικά και δίχως λάθη. Για παράδειγμα, μια από τις απαιτήσεις της τρόικα είναι η κατάργηση του Οργανισμού Σχολικών Κτηρίων. Πρόκειται για έναν δημόσιο φορέα που για δεκαετίες τώρα είχε την ευθύνη της κατασκευαστικής εφαρμογής των μονάδων εκπαίδευσης και του εφοδιασμού τους με σύγχρονο εκπαιδευτικό εξοπλισμό. Κατά καιρούς πολλές ήταν οι καταγγελίες για διασπάθιση δημόσιου χρήματος από τον ΟΣΚ. Αρκετές μάλιστα ήταν και οι φορές που επιλήφθηκε εισαγγελέας με τις υποθέσεις να ζαλίζονται στους δαιδάλους της δικαιοσύνης.
Έτσι λοιπόν, πριν δύο χρόνια οι πολιτικές ηγεσίες των υπουργείων Παιδείας και Εσωτερικών, στα πλαίσια του Καλλικράτη αποφάσισαν να αφαιρέσουν από τον ΟΣΚ την αρμοδιότητα της ανέγερσης σχολικών μονάδων και να την παραχωρήσουν στην τοπική αυτοδιοίκηση με κονδύλια που θα πιστώνονταν από το Υπουργείο Παιδείας. Αποτέλεσμα; Με το ίδιο κόστος που ο ΟΣΚ κατασκεύαζε 5 σχολεία, οι δήμοι κατασκεύαζαν 3. Τα σχόλια δικά σας.
Είναι αυτονόητο λοιπόν ότι οι παρεμβάσεις πρέπει να είναι μεθοδικές και άμεσες αλλά όχι βιαστικές. Αναντίρρητα θα υπάρξουν παρεμβάσεις που πονάνε, αλλά οπωσδήποτε στόχο θα έχουν την κατεδάφιση του παράλογου που επικρατεί και δεσπόζει στη δημόσια διοίκηση και στην εκπαιδευτική πολιτική. Ένα ακόμη παράδειγμα που καταδεικνύει του λόγου το αληθές είναι όσα συμβαίνουν στη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς που αν μη τι άλλο πρόκειται για τον κυβερνητικό φορέα που καλείται να διαχειριστεί τις κυβερνητικές δράσεις και πολιτικές προς το συμφέρον της νεολαίας και ταυτόχρονα διαχειρίζεται πακτωλό χρημάτων από ευρωπαϊκά προγράμματα. Σύμφωνα λοιπόν με στοιχεία του 2010 η ΓΓΝΓ ξόδευε 4.5 φορές περισσότερα σε μισθούς παρά για δράσεις και πολιτικές νεολαίας!!! Συμπληρωματικά ο μέσος όρος ηλικίας των εργαζομένων που ασχολούνταν στην κατεξοχήν γραμματεία για τους νέους ήταν τα 41 χρόνια!!! Κάτι δεν πρέπει να γίνει;
Αφορμή για να καταθέσω αυτές τις σκέψεις ήταν όταν από το κανάλι της Βουλής έπεσε το μάτι μου στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής των Μορφωτικών Υποθέσεων κατά τη σύνοδο της Βουλής των Εφήβων που πραγματοποιήθηκε στις αρχές του Σεπτεμβρίου. Έμεινα άφωνος από την επιχειρηματολογία, το σθένος και την επιτακτικότατα με την οποία οι 16ρηδες μαθητές σμπαράλιασαν όλα τα ‘ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα’ που επικοινωνιακά αμπαλάριζαν το μισοάδειο πακέτο της πολιτικής στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τι ζήτησαν αυτά τα παιδιά; Αξιολόγηση των καθηγητών τους και απομάκρυνση των ανίκανων λειτουργών από τις σχολικές αίθουσες. Ευέλικτο σχολικό μοντέλο που να ανταποκρίνεται στους ρυθμούς της ψηφιακής εποχής. Κατάρτιση και επανακατάρτιση των λειτουργών της δημόσιας εκπαίδευσης. Αυστηρότερες εξετάσεις στο ΑΣΕΠ με θέσπιση προφορικής δοκιμασίας για τους υποψήφιους προκειμένου να αποκλεισθούν οι καταρτισμένοι μεν αλλά μη ικανοί ψυχοτεχνικά, να ανταποκριθούν στο εκπαιδευτικό έργο. Ειδικό τρόπο επιλογής των διευθυντών γυμνασίων και λυκείων, όχι μόνο βάση βιογραφικού αλλά και προσφοράς στην εκπαιδευτική και σχολική κοινότητα.
Όλα αυτά τα αυτονόητα ζητάνε οι μαθητές. Τόσο αυτονόητα αλλά και τόσο ζωτικά όσο η εξασφάλιση των σχολικών βιβλίων στην ώρα τους…