Το θέμα της κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας στη Μεσόγειο έθεσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας τόσο κατά τη συνάντησή του με τον Γάλλο ομόλογό του, Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, όσο και στο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στο οποίο συμμετείχαν από κοινού μέσω τηλεδιάσκεψης από το Παρίσι, αλλά και στην τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο. Ο Έλληνας ΥΠΕΞ επάνελαβε ότι η στάση της Τουρκίας δεν προσβάλλει μόνο την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη.
Σε ό,τι αφορά τη συνάντησή του με τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών, ο κ. Δένδιας δήλωσε πως συζήτησαν για την εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης Ελλάδας-Γαλλίας και πρωτίστως, για την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας στη Μεσόγειο. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι δυο υπουργοί συζήτησαν για διμερή και περιφερειακά ζητήματα, εξέτασαν επί μακρόν το επίπεδο και την πορεία των διμερών σχέσεων Ελλάδας- Γαλλίας και αντάλλαξαν απόψεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας στις κοινωνίες και τις οικονομίες των δύο χωρών, και για τη σταδιακή άρση των περιορισμών στις μετακινήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, όπως τονίζεται, ο Νίκος Δένδιας εξέφρασε και διά ζώσης την ικανοποίηση της ελληνικής κυβέρνησης για το περιεχόμενο της γαλλο-γερμανικής πρότασης για τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης.
Περαιτέρω, συζήτησαν για το ζήτημα της κλιμάκωσης της τουρκικής προκλητικότητας, αλλά και για τη Λιβύη. Όπως γίνεται γνωστό, συμφώνησαν ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη η εξεύρεση πολιτικής λύσης και η διακοπή των έξωθεν παρεμβάσεων προς όφελος του λιβυκού λαού και της περιφερειακής σταθερότητας. Στην κατεύθυνση αυτή, ο υπουργός Εξωτερικών, όπως γνωστοποιείται, επανέλαβε την ικανοποίηση της ελληνικής πλευράς για την ταύτιση απόψεων με τη Γαλλία ως προς την ανάγκη σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και δη του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας για τη διασφάλιση ειρήνης και σταθερότητας σε όλη την περιοχή. «Και βέβαια για τη σταθερή στήριξη της φίλης και συμμάχου Γαλλίας στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας από την κλιμακούμενη τουρκική παραβατικότητα».
Στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων που ακολούθησε, πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη με τον υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Μάικ Πομπέο. Όπως αναφέρει στη δήλωσή του ο κ. Δένδιας, έθιξε ασφαλώς και στο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο οποίο παρέστην από κοινού με το Γάλλο ομόλογό του, την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας στη Μεσόγειο.
Όπως αναφέρουν οι διπλωματικές πηγές, η συζήτηση εστιάστηκε στις διεθνείς επιπτώσεις της πανδημίας και την πτυχή της παραπληροφόρησης, την κατάσταση στην Κίνα και το Χονγκ Κονγκ, την πορεία της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή, την κατάσταση στην Ουκρανία, καθώς και σε θέματα των Δυτικών Βαλκανίων. Στο πλαίσιο αυτό, επισημαίνουν οι ίδιες διπλωματικές πηγές, συγκρατείται ως ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι συζητήθηκε και μεταξύ της ΕΕ και των Ηνωμένων Πολιτειών το ζήτημα της προκλητικής συμπεριφοράς της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Νίκος Δένδιας είχε την ευκαιρία να αναλύσει με λεπτομέρεια στους Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών την κατάσταση μετά τη δημοσίευση των αιτήσεων για έρευνες της TPAO εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Τόνισε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ότι η κλιμάκωση της τουρκικής παραβατικότητας δεν προσβάλλει μόνο τη χώρα μας αλλά και την ΕΕ, που κατ’ επανάληψή και πρόσφατα με δήλωση των υπουργών Εξωτερικών από τις 15 Μαΐου έχει καλέσει την Τουρκία να εγκαταλείψει τις προκλήσεις και να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, χάριν προώθησης της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή. Ο υπουργός Εξωτερικών, όπως υπογραμμίζεται, κατέστησε σαφές ότι η χώρα μας δεν θα ανεχθεί επ’ουδενί την παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Συναφώς, επισημαίνεται, συγκρατείται ότι ο Ζοζέπ Μπορέλ, ανταποκρινόμενος σε πρόταση του κ. Δένδια όπως η ΕΕ ενόψει καταστάσεως να εξετάσει τη κατάλληλη απάντηση προς την Τουρκία, ανακοίνωσε ότι θέμα Τουρκίας θα συζητηθεί στο επόμενο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων τον Ιούλιο, που θα διεξαχθεί κανονικά στις Βρυξέλλες και θα υιοθετήσει συμπεράσματα.
Κατά την παραμονή του στο Παρίσι, ο Νίκος Δένδιας είχε και τηλεφωνική επικοινωνία με τη γενική διευθύντρια της UNESCO, Οντρεΐ Αζουλέ (Audrey Azoulay). Η συζήτηση εστιάστηκε στη συνεργασία Ελλάδας-UNESCO καθώς και σε ζητήματα προστασίας της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι ίδιες διπλωματικές πηγές σημειώνουν πως πριν λίγες ημέρες, η κα Azoulay, απαντώντας σε επιστολή του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, η οποία της απευθύνθηκε με αφορμή την ανάγνωση εδαφίου του Κορανίου στην Αγία Σοφία κατά τους εορτασμούς της 29 Μαΐου για την επέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, επιβεβαίωσε στον Έλληνα υπουργό ότι o οργανισμός παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή την κατάσταση, στον απόηχο και των τουρκικών εξαγγελιών για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε ισλαμικό τέμενος. Η αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών υπενθύμισε ότι το μνημείο, λόγω της εξαιρετικής παγκόσμιας αξίας του, ανήκει, ήδη από το 1985, στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ως μουσείο που εντάσσεται στην ιστορική ζώνη της Κωνσταντινούπολης, όπως γνωστοποιείται.
Σύμφωνα με διαδικασίες που προβλέπει η Σύμβαση για την Παγκόσμια Κληρονομιά, πριν ληφθεί οιαδήποτε απόφαση για οποιαδήποτε μετατροπή τέτοιου μνημείου, απαιτείται η προηγούμενη επίσημη γνωστοποίηση του κράτους μέρους της Σύμβασης στην UNESCO. Εν συνεχεία, συγκαλείται η αρμόδια 21μελής διακυβερνητική επιτροπή, η οποία εξετάζει τις κατάλληλες λύσεις, με γνώμονα τη διατήρηση της εξαιρετικής παγκόσμιας αξίας του μνημείου. Η Γενική Διευθύντρια της UNESCO τόνισε, τέλος, στην επιστολή της ότι έχει υπενθυμίσει εκ νέου στην Τουρκία τη σημασία των ανωτέρω θεμελιωδών αρχών και ότι η UNESCO βρίσκεται σε εγρήγορση παρακολουθώντας στενά την πορεία της κατάστασης.
