Την πρόθεση της ελληνικής πλευράς να προσέλθει στις διερευνητικές επαφές με την Τουρκία όποτε αυτές ξεκινήσουν με ειλικρινή βούληση και εποικοδομητική διάθεση σημειώνει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, διευκρινίζοντας, ωστόσο, ότι η ατζέντα των διερευνητικών επαφών είναι συγκεκριμένη και δεν μπορεί να αλλάξει. «Δεν μπορεί ο εις των συνομιλητών να αποφασίσει μονομερώς την διεύρυνση της ημερήσιας διάταξης. Αυτό ισοδυναμεί με προσπάθεια υπονόμευσης των επαφών αυτών», αναφέρει.
Τον κ. Δένδια, όπως υποστηρίζει σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κυριακής», προβληματίζει το γεγονός ότι «η Τουρκία του 2021 δεν είναι η Τουρκία του 2016, όταν και έγινε ο τελευταίος, μέχρι στιγμής, γύρος των διερευνητικών επαφών». «Η σημερινή Τουρκία αποκλίνει από την Τουρκία των αρχών της δεκαετίας του 2000, όταν προσέβλεπε στην Ευρωπαϊκή Ένταξη. Αλλά βέβαια, ουδείς μπορεί να αποφασίσει νέα αλλαγή πορείας για λογαριασμό της. Εγώ το εύχομαι από καρδιάς», αναφέρει.
Αναφέροντας πως το νομοσχέδιο για την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια αποτελεί την πρώτη επέκταση ορίων του Ελληνικού Κράτους από το 1947, «πάντα με ειρηνικά μέσα και επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου», ο υπουργός Εξωτερικών υπογραμμίζει ότι «εμείς προετοιμαζόμαστε και για επέκταση σε άλλες περιοχές της χώρας».
«Κάνουμε τα απαραίτητα τεχνικά βήματα, για να είμαστε έτοιμοι όταν κριθεί σκόπιμο να προχωρήσουμε. Το πότε θα γίνει αυτό αποτελεί πολιτική επιλογή», συνεχίζει.
Απαισιοδοξία για το Κυπριακό
Όσον αφορά δε το Κυπριακό, ο κ. Δένδιας τονίζει ότι δε μπορεί να είναι αισιόδοξος, καθώς «η ρητορική προερχόμενη από Τούρκους αξιωματούχους, αλλά και από τον τουρκο-κύπριο ηγέτη κ. Τατάρ, δεν είναι ενθαρρυντική».
Πάντως επισημαίνει ότι η Αθήνα, πάντα σε απόλυτο συντονισμό με την Λευκωσία, θα συμμετάσχει σε άτυπη πενταμερή διάσκεψη εφόσον τη συγκαλέσει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ και υπενθυμίζει ότι η θέση μας «είναι γνωστή και σταθερή, δηλαδή Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία στη βάση των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και του Κοινοτικού κεκτημένου».
Φιλοδοξία η ενίσχυση των σχέσεων με τις ΗΠΑ
Ερωτηθείς σχετικά με τις σχέσεις Αθήνας και Ουάσιγκτον, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρει ότι συζητούν για πολυετή συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας. «Φιλοδοξία μας είναι να συνεχίσουμε και να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο τις σχέσεις μας με τις ΗΠΑ», τονίζει.
«Σκοπός μας είναι να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για την προσαρμογή της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ούτως ώστε αφενός να υπάρξει μια ιδιαίτερα μακροπρόθεσμη προοπτική – να μην χρειάζεται ανανέωση κάθε χρόνο – και αφετέρου να αυξηθεί το αποτύπωμα της Αμερικανικής παρουσίας στην Ελλάδα». Ο κ. Δένδιας επισημαίνει ότι η αμερικανική παρουσία θα ενισχύει τη γεωπολιτική σημασία της χώρας μας στην ευρύτερη περιοχή, ενώ χαρακτηρίζει χρήσιμη μια έντονη και διαρκή παρουσία των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Αναφερόμενος στις σχέσεις που αναπτύσσει η Ελλάδα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία, αλλά και το Ισραήλ και την Αίγυπτο, αποσκοπούν σήμερα και στην ανάσχεση της αναθεωρητικής τουρκικής προκλητικής συμπεριφοράς, όχι όμως της χώρας εν γένει.
Οι σχέσεις της Ελλάδος «με τις χώρες αυτές, είτε σε διμερή είτε σε πολυμερή σχήματα, δεν στρέφεται εναντίον κανενός», σημειώνει και υπογραμμίζει πως “και η Τουρκία θα μπορούσε να συμμετάσχει στα σχήματα αυτά», με την προϋπόθεση «να αποδεχθεί ότι οι διαφορές πρέπει να επιλύονται ειρηνικά, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου».
Ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρει ότι την περασμένη χρονιά η Ελλάδα έκλεισε εκκρεμότητες που ήταν ανοιχτές για δεκαετίες, με τις συμφωνίες με Ιταλία και Αίγυπτο, τη συνεργασία με τα ΗΑΕ, αλλά και τη συμφωνία με την Αλβανία να επιλυθεί το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
«Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αντιμετώπισε με επαρκή αυτοπεποίθηση πολύμορφες προκλήσεις και υβριδικές απειλές τη χρονιά που πέρασε», αναφέρει. «Η χώρα μας δεν παραμένει όμηρος ρητορικών επιδιώξεων μηδενικού αποτελέσματος ή συνεχούς αναβλητικότητας. Κατοχυρώνει με συμφωνίες τα δικαιώματά της και τα εθνικά της συμφέροντα», συνεχίζει και αναφέρει ότι τo 2021 θα συνεχίσει πάνω στις βάσεις αυτές, αναπτύσσοντας τις διμερείς σχέσεις, τα τριμερή – πολυμερή σχήματα και με μία ιδιαίτερα ενεργή παρουσία στους Διεθνείς Οργανισμούς.
Πέραν της αμυντικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ, η κυβέρνηση στοχεύει να καταλήξει σε αμυντική συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία, αλλά και εμβάθυνση της συνεργασίας με τη Γαλλία. Παράλληλα, δημιουργεί νέους διαύλους με αναδυόμενες δυνάμεις και χώρες στην Ασία και την Αφρική, όπως με την Ινδία και την Κένυα, ενώ επιδιώκει ενεργή συμμετοχή και συνεισφορά σε περιφερειακές πρωτοβουλίες στα Δυτικά Βαλκάνια. Στοχεύει να ενισχύσει τις πολυμερείς πρωτοβουλίες, μαζί με την Κύπρο, και με τις χώρες της περιοχής που ενστερνίζονται τις ίδιες αρχές, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Ιορδανία, ενώ προσβλέπει στην ενίσχυση των σχημάτων αυτών με τα ΗΑΕ και τη Σαουδική Αραβία. Η Ελλάδα θα αναπτύξει πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ΟΗΕ, του ΟΑΣΕ, ακόμα και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αναφέρει ο υπουργός Εξωτερικών.
Τέλος, ερωτηθείς για την Αλβανία, ο κ. Δένδιας σημειώνει ότι «αναφορικά με το ζήτημα της προσφυγής στη Χάγη, οι αρμόδιες τεχνικές ομάδες συνεχίζουν το έργο τους. Στόχος είναι το συνυποσχετικό να υπογραφεί και να υποβληθεί το συντομότερο εφικτό, εικάζω μετά τις βουλευτικές εκλογές στην Αλβανία τον Απρίλιο».
Υπενθυμίζει επίσης ότι το σύνολο των αλβανικών πολιτικών δυνάμεων υποστηρίζει ότι το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μεταξύ των δύο χωρών πρέπει να επιλυθεί στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. “Αυτό ακριβώς λέμε και στους Τούρκους συνομιλητές μας”, σημειώνει.
Προσθέτει δε ότι ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα αναγνώρισε ότι η Ελλάδα έχει το αναφαίρετο μονομερές δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια. Πρόσθεσε, μάλιστα, ότι η Αλβανία είχε κάνει το ίδιο πριν 30 χρόνια. «Και άρα καμία τρίτη χώρα δεν μπορεί να αντιταχθεί στο δικαίωμα αυτό ή – προσθέτω – ακόμα περισσότερο να απειλεί με πόλεμο».
