Ο διάλογος μεταξύ γειτονικών χωρών με αντικείμενες ακτές για την οριοθέτηση των ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας είναι η μόνη ενδεδειγμένη οδός, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, τόνισε από τον Έβρο ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μετά την επίσκεψή του, από κοινού με τον ύπατο εκπρόσωπο για την Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, στις Καστανιές, το χερσαίο σύνορο Ελλάδας και ΕΕ με την Τουρκία.
Στο μέρος αυτό, όπως είπε, πριν από λιγότερο από 4 μήνες, Έλληνες, Ευρωπαίοι και η διεθνής κοινότητα έγιναν «μάρτυρες μιας αδιανόητης κατάστασης»: της εκμετάλλευσης από την Τουρκία της ελπίδας χιλιάδων ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή. «Εκμετάλλευσης ανθρώπων που είχαν ενεργά καθοδηγηθεί εδώ, προκειμένου να διέλθουν τα σύνορα, παραπλανημένοι από εκστρατείες παραπληροφόρησης που είχαν ενορχηστρωθεί από Τούρκους αξιωματούχους στο υψηλότερο επίπεδο, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι τα σύνορα αυτά ήταν ανοικτά και ότι περισσότεροι από εκατό χιλιάδες τα είχαν διασχίσει μεταβαίνοντας στην Ελλάδα και την ΕΕ. Αυτή η θλιβερή απόπειρα εκβιασμού της ΕΕ για απόσπαση παραχωρήσεων, απέτυχε» σημείωσε ο ΥΠΕΞ.
Όπως υπενθύμισε, στον Έβρο ήταν στις 3 Μαρτίου, που ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης μαζί με τους προέδρους του Συμβουλίου της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς και με τον πρωθυπουργό της Κροατίας, εξέφρασαν την αποφασιστικότητα της ΕΕ να προστατέψει αποτελεσματικά τα εξωτερικά της σύνορα, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο.
Κατά τις ημέρες που ακολούθησαν, οι δυνάμεις της Frontex αναπτύχθηκαν στην περιοχή και παραμένουν εδώ, έως σήμερα. Ταυτόχρονα, η ΕΕ απέρριψε την παραβίαση από την Τουρκία της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας του Μαρτίου 2016 και καταδίκασε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την εργαλειοποίηση αθώων ανθρώπων.
Σήμερα, σύμφωνα με τον κ. Δένδια, μετά από μια σύντομη ανάπαυλα εξ αιτίας της πανδημίας, η Τουρκία δήλωσε εκ νέου ότι τα χερσαία σύνορά της με την Ευρώπη είναι ανοικτά. Ταυτόχρονα, η ακτοφυλακή της συνοδεύει σκάφη γεμάτα μετανάστες με κατεύθυνση τα ελληνικά νησιά. Αλλά, επίσης, εμμένει στην υπονόμευση της ασφάλειας και της σταθερότητας, καθώς και της ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Τουρκία «έχει προκαλέσει προβλήματα σε όλους τους γείτονές της» είπε ο υπουργός και εξήγησε πως η γειτονική χώρα παραβιάζει συστηματικά την κυριαρχία της Λιβύης, της Συρίας, του Ιράκ και του ευρωπαϊκού μας εταίρου, της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Παραβιάζει σχεδόν καθημερινά τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας και τα χωρικά της ύδατα, πραγματοποιώντας, μεταξύ άλλων, υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένες περιοχές εδώ στον Έβρο και το Αιγαίο με οπλισμένα πολεμικά αεροσκάφη.
Στην Κύπρο, για έκτη συνεχή φορά στο διάστημα ενός έτους, πραγματοποιεί παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Στη Λιβύη, «περιφρονώντας και πάλι τη διεθνή νομιμότητα», παραβιάζει κατάφωρα το εμπάργκο όπλων των Ηνωμένων Εθνών με σκοπό να επιτύχει τις νέο-οθωμανικές της βλέψεις.
Ο κ. Δένδιας υπογράμμισε πως η Τουρκία, βασιζόμενη σε ένα παράνομο μνημόνιο που υπέγραψε μαζί με τη διοίκηση της Τρίπολης, «αποσκοπεί στο να αποστερήσει την Ευρώπη από τις θαλάσσιες ζώνες της, σφετεριζόμενη περιοχές που βρίσκονται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, σε απόσταση 6 ναυτικών μιλίων από νησιά όπως η Κρήτη και η Ρόδος. Αγνοεί κατάφωρα τις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρώπης για σεβασμό της διεθνούς νομιμότητας».
Αντιθέτως, όπως επισήμανε, η Ελλάδα έχει επιδείξει έμπρακτα τη βούλησή της και την ικανότητά της να επιλύει μακροχρόνιες διαφορές με τους γείτονές της, με βάση το διεθνές δίκαιο, το δίκαιο της θάλασσας και τις αρχές των σχέσεων καλής γειτονίας, «προϋποθέσεις sine qua non για κάθε μέλος της ΕΕ, αλλά και για τις χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν σε αυτή».
«Είμαστε πάντα ανοικτοί στον διάλογο, αλλά δεν είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε υπό καθεστώς απειλών ή να βοηθήσουμε στη νομιμοποίηση των συνεχών παραβιάσεων της νομιμότητας εκ μέρους της Τουρκίας» επανέλαβε ο ΥΠΕΞ.
Όπως συμπλήρωσε, η Ελλάδα έχει επανειλημμένως υπογραμμίσει στο υψηλότερο επίπεδο τη βούλησή της να συζητήσει καλή τη πίστει το ζήτημα αυτό με την Τουρκία και παραμένει έτοιμη να το κάνει, όμως, αυστηρά εντός πλαισίου του διεθνούς δικαίου και τους δικαίου της θάλασσας.
Κάτι τέτοιο μπορεί να εξεταστεί μόνον αν η Άγκυρα ανταποκριθεί στις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας και της ΕΕ για αποκλιμάκωση των εντάσεων, αποχή από μονομερείς ενέργειες και επιστροφή στη νομιμότητα, ξεκαθάρισε.
Σε κάθε περίπτωση, «η μεταμφίεση, σήμερα, των κανονιοφόρων του 19ου και 20ου αιώνα σε κόκκινα και άσπρα γεωτρητικά πλοία, δεν μπορεί να ξεγελάσει τη διεθνή κοινότητα» τόνισε ο υπουργός, σημειώνοντας πως οι πρόσφατες παρατηρήσεις του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ αναφορικά με την Τουρκία ήταν οι πλέον εύστοχες και επίκαιρες.
Ο Νίκος Δένδιας ζήτησε από την Άγκυρα να ακολουθήσει το ευρωπαϊκό παράδειγμα και να αποστεί από την άσκηση της διπλωματίας των κανονιοφόρων, όπως εκδηλώθηκε με το πρόσφατο περιστατικό όπου τουρκικές φρεγάτες δεν δίστασαν να βάλουν στο σκόπευτρο πλοίο του Γαλλικού Ναυτικού που συμμετείχε σε αποστολή του ΝΑΤΟ στη Μεσόγειο.
Ζ. Μπορέλ: Αποφασισμένοι να στηρίξουμε σθεναρά την κυριαρχία της Ελλάδας
«Είναι ξεκάθαρο ότι είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και να στηρίξουμε σθεναρά την κυριαρχία της Ελλάδας» τόνισε ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, Ζοζέπ Μπορέλ, στις κοινές δηλώσεις με τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, στο πλαίσιο της σημερινής τους επίσκεψης στο Φυλάκιο 1, στις Καστανιές Έβρου.
Ο κ. Μπορέλ ευχαρίστησε τον κ. Δένδια για την πρόσκληση, τη θερμή υποδοχή και για το γεγονός ότι τον συνόδευσε στη σημερινή επίσκεψη στην περιοχή, στα «σύνορα της Ελλάδας κι επίσης τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», όπως είπε, αλλά και τους διοικητές του στρατού και της αστυνομίας για την ενημέρωση για όλα όσα έγιναν στην περιοχή πριν από μερικούς μήνες.
«Ήθελα να έρθω εδώ και να διαπιστώσω ιδίοις όμμασι την κατάσταση στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ» σημείωσε και πρόσθεσε πως αυτό, σε συνδυασμό με την πληροφόρηση που έλαβε από τον κ. Δένδια, τον στρατό και την αστυνομία τού επέτρεψαν, όπως τόνισε, να καταλάβει καλύτερα την κατάσταση που αντιμετώπισε η Ελλάδα και ενδέχεται να αντιμετωπίσει και στο μέλλον.
Σε ό,τι αφορά τις συναντήσεις που θα έχει το απόγευμα, στην Αθήνα, με τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, και τον υπουργό Άμυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο, ο κ. Μπορέλ σημείωσε ότι αναμένεται να συζητηθεί η κατάσταση στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Ανέφερε ότι είναι ενήμερος για τις δραστηριότητες γεώτρησης της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και για τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, που έχουν οδηγήσει σε επιδείνωση της κατάστασης μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας και κατ’ επέκταση των ευρωτουρκικών σχέσεων. «Μοιραζόμαστε την ανησυχία σας, συζητήσαμε πώς θα μπορούσαμε να σταματήσουμε τη δυναμική της κλιμάκωσης (της έντασης)» σημείωσε κι εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι στις συναντήσεις που θα έχει, το απόγευμα, στην Αθήνα, «θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε μια κοινή ατζέντα προκειμένου να ενισχυθεί η συνεργασία σε αυτά τα ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος, αλλά και να αναζητήσουμε τον διάλογο με την Τουρκία, προκειμένου να προστατεύσουμε τα συμφέροντά μας και να ενισχύσουμε την περιφερειακή σταθερότητα».
«Κανείς περισσότερο από την Ελλάδα δεν έχει πιο σημαντικούς λόγους να έχει σχέσεις καλής γειτονίας με την Τουρκία, γιατί στο τέλος της ημέρας θα πρέπει να είμαστε καλοί γείτονες. Άλλωστε γι’ αυτό έγινε η Ευρωπαϊκή Ένωση, για να γίνουμε καλοί γείτονες» τόνισε ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, επισημαίνοντας πως θα είναι προς όφελος της ΕΕ, της Τουρκίας, της Ελλάδας «να προσπαθήσουμε να επιλύσουμε τις τρέχουσες δυσκολίες και να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας».
Αναφέρθηκε, μάλιστα, στο παράδειγμα της ΕΕ σε ό,τι αφορά την καλή γειτονία, λέγοντας πως «η ΕΕ είναι το καλύτερο παράδειγμα στον κόσμο για το πώς μπορείς να βελτιώσεις τις σχέσεις με τους γείτονες».
Ο κ. Μπορέλ έκανε επίσης ιδιαίτερη μνεία στην παρουσία της Frontex στην περιοχή, τα «περίπου 100 στελέχη από 20 διαφορετικά κράτη, που θα παραμείνουν εδώ, καταδεικνύοντας τη στήριξη της ΕΕ».
