Στις 91,0 μονάδες, έναντι 92,3 μονάδων τον Οκτώβριο, διαμορφώθηκε ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Νοέμβριο, καταγράφοντας μικρή υποχώρηση.
Σύμφωνα με έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, την οποία επικαλείται το ΑΜΠΕ, η συγκράτηση του δείκτη είναι αποτέλεσμα κυρίως της βελτίωσης προσδοκιών στις κατασκευές, τομέας ο οποίος δεν επηρεάζεται από τα νέα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας στον ίδιο βαθμό με άλλους, αλλά και της ήπιας ανοδικής αντίδρασης σε επιμέρους κλάδους του λιανικού εμπορίου, όπως τα τρόφιμα και κλάδοι με ισχυρά κανάλια ηλεκτρονικών πωλήσεων (όπως τα είδη οικιακού εξοπλισμού), που φαίνεται να ρευστοποιούν μέρος των αποθεμάτων τους.
Άλλωστε, στον κλάδο των τροφίμων είχε παρατηρηθεί ενίσχυση και κατά το πρώτο lockdown.
Όμως, σύμφωνα με τις προσδοκίες που καταγράφονται στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας, η επιδείνωση εξαιτίας της νέας αναστολής λειτουργίας σε κλάδους και δραστηριότητες και των περιορισμών στις μετακινήσεις προβλέπεται να είναι σημαντική, ενώ κλιμακώθηκε εκ νέου η ανησυχία για τη διάρκεια και τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, οι θετικές εξελίξεις στην αντιμετώπισή της (δημιουργία εμβολίου) αμβλύνουν σε κάποιο βαθμό τις αρνητικές προσδοκίες. Καθώς πλησιάζουμε υπό αυτές τις συνθήκες στην εορταστική περίοδο – μια διαχρονικά θετική περίοδο για την οικονομία και το εμπόριο – εντείνεται η ανησυχία σε όλα τα επίπεδα.
Οι παρεμβάσεις στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων μετριάζουν σε κάποιο βαθμό τις οικονομικές επιπτώσεις του νέου lockdown, ωστόσο η επίδρασή τους εκ των πραγμάτων θα είναι διαφορετική από ό,τι στην περίοδο Μαρτίου-Μαΐου. Πολλές επιχειρήσεις και νοικοκυριά πιέστηκαν έντονα κατά την πρώτη φάση της πανδημίας και το σωρευτικό αρνητικό αποτέλεσμα εξαιτίας του δεύτερου lockdown ενδεχομένως να μην μπορεί να αμβλυνθεί εξίσου από τα νέα μέτρα στήριξης.
Οι αποφάσεις σχετικά με τα επόμενα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας θα είναι καθοριστικές για την εξέλιξη των προσδοκιών στους προσεχείς μήνες.
Αναλυτικότερα:
– στη βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητο, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα μεταβλήθηκαν οριακά και οι προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες επιδεινώθηκαν σημαντικά.
– στις κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή υποχώρησαν σημαντικά, σε αντίθεση με τις αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση οι οποίες μεταβλήθηκαν ελαφρά.
– στο λιανικό εμπόριο, οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ενισχύονται, όπως και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους, αν και το ύψος των αποθεμάτων αποκλιμακώνεται.
– στις υπηρεσίες, μπορεί οι αρνητικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων να μεταβλήθηκαν ελαφρά, όπως και οι αντίστοιχες για τη ζήτηση όμως οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της κινήθηκαν έντονα πτωτικά.
– στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, οι προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώνονται όπως και οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, ενώ αντίθετα ενισχύονται οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές και η πρόθεση για αποταμίευση.
