«Το όνομά μου έχει ταυτιστεί με το οιονεί εξιλαστήριο θύμα» είπε στην απολογία της πριν από λίγο στη δίκη για το Μάτι η τότε περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου, υποστηρίζοντας ότι υπήρξε προσπάθεια από τους πολιτικούς της αντιπάλους να την καταστήσουν «αποδιοπομπαίο τράγο».
Ειδικότερα, αρχίζοντας την απολογία της η κατηγορούμενη ζήτησε συγνώμη από τους συγγενείς των θυμάτων της φονικής πυρκαγιάς και τόνισε: «Καμία συγνώμη στα θύματα δεν είναι αρκετή. Γνωρίζω ότι ποτέ και τίποτα δεν μπορεί να αναπληρώσει τις απώλειες, ούτε μπορεί να φέρει πίσω όσους χάθηκαν, ούτε να επουλώσει τα τραύματα και να απαλείψει το γεγονός που σημάδεψε και τη δική μου ζωή».
Συνεχίζοντας η κυρία Δούρου ανέφερε: «Οφείλουμε πολιτικοί και κοινωνία να εκφράσουμε τη συντριβή μας. Μια συγνώμη δεν αρκεί αφού δεν μπορέσαμε να αποτρέψουμε την απώλεια των συνανθρώπων μας. Η συγνώμη αυτή είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε αίσθημα πικρίας που θα μπορούσα να έχω απέναντι σε μια κατηγορία. Γιατί αυτό που προέχει ηθικά είναι αυτό που υφίστανται οι συγγενείς των θυμάτων».
Συνεχίζοντας η κυρία Δούρου ανέφερε: «Ακούσαμε τους εκπροσώπους του Πυροσβεστικού Σώματος και από άλλους εδώ, ότι υπήρχαν δυσκολίες, έλλειψη εξοπλισμού κλπ. Ακούστηκε από πλήθος ειδικών της Πυροσβεστικής, το κατέθεσε και ο κ. Τόσκας (…). Ακούσαμε τον κ. Παντελεάκο να μιλάει για ολιγωρίες. Όμως υπάρχει ευθύνη όταν κάποιος μιλάει για αδυναμία ενώπιον σας έστω και λόγω εξωτερικών συνθηκών. Φαντάζομαι -όπως αναρωτήθηκαν διάφοροι από το ακροατήριο, αναρωτηθήκαμε και εμείς αν είμαστε τόσο αδύναμοι απέναντι στη φύση. Αν δηλαδή τον 21ο αιώνα με την τεχνολογική εξέλιξη που έχουμε το κράτος να αδυνατεί να σώσει τους πολίτες του. Αυτό όμως δεν απαλύνει τον πόνο, ούτε πρέπει να θεωρηθεί ως αδυναμία που εν τέλει γίνεται κανονικότητα. Ακόμη και αν δεν υπήρξαν ανθρώπινα λάθη, πρέπει να αναρωτηθούμε. Θα μπορούσε να λειτουργεί το 112; Θα μπορούσε ακόμη και σε συνθήκες πυροθύελλας η Πυροσβεστική να έχει τα κατάλληλα μέσα; Θα πει κάποιος, όπως ο κ. Τόσκας, ότι υπήρχαν περικοπές λόγω μνημονίων. Θα πρέπει να αισθάνονται ευθύνη όσοι φέρουν θέσεις ευθύνες, γιατί ανάμεσα στα άλλα οδήγησαν στη χώρα στα μνημόνια και τις περικοπές. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι η κλιματική κρίση είναι και αυτή ανθρωπογενής και έχουμε ευθύνη».
«Έγινα hashtag»
Η κ. Δούρου αναφέρθηκε όμως και σε στοχοποίησή της από πολιτικούς της αντιπάλους: «Θέλω να αναφερθώ στο κλίμα που είχε διαμορφωθεί την εποχή εκείνη. Δεν προσπάθησα ποτέ να πολιτικοποιήσω την υπόθεση και την δίκη. Όμως το κλίμα της εποχής πρέπει να ειπωθεί γιατί εξηγεί πως φτάσαμε στη δίωξή μου. Πριν σβήσει η πυρκαγιά άρχισε ένα πολιτικό παιχνίδι. Η τότε αντιπολίτευση κατηγορούσε την κυβέρνηση και κάνοντας χρήση της καταδίκης του νομάρχη στην πυρκαγιά της Ηλείας βρήκαν την ένοχη» είπε η τότε περιφερειάρχης Αττικής και σε άλλο σημείο της απολογίας της υποστήριξε: «Βρήκαν την ευκαιρία να με συκοφαντήσουν οι πολιτικοί αντίπαλοι, λοιδορήθηκα, έβγαιναν με το δάκτυλο και με έδειχναν στις τηλεοράσεις. Ακόμη και μηνύματα έχω που γράφανε σε πολίτες «μη ψηφίσεις τη φόνισσα». Μετά τις εκλογές, που πέτυχαν τον σκοπό τους ανέκρουσαν πρύμναν. Άρχισαν να λένε ότι δεν έχουν λόγο οι τοπικές αρχές στην κατάσβεση. Το γεγονός ότι προσπάθησαν να γίνω ο αποδιοπομπαίος τράγος, ότι δεν υπήρξε κανένα τεκμήριο αθωότητας για εμένα δεν με παρέσυρε όμως σε καμία ασύμμετρη άμυνα. Όλα αυτά τα χρόνια σιώπησα γιατί θεώρησα ασέβεια στα θύματα να τσακώνομαι σε τηλεδίκες για το αν είχε δοθεί ή όχι εισήγηση για οργανωμένη απομάκρυνση. Πολιτικός μου αντίπαλος είπε: «μιλάς εσύ που έκαψες τον κόσμο;». Στην προσπάθεια να με καταστήσουν ένοχη συνετέλεσε η απάντηση του τότε αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος που είπε ότι δόθηκε εντολή εκκένωσης από την Πυροσβεστική και ότι η Αυτοδιοίκηση την έχασε. Κάτι το οποίο γνωρίζετε ότι ήταν πέρα ως πέρα ψεύδος και νομίζω ότι έχει καταρριφθεί από όλη την διαδικασία. Όλοι παραδέχθηκαν ότι δεν υπήρχε χρόνος για οργανωμένη απομάκρυνση. Με αυτά δρομολογήθηκε η δίκη μου εμπλοκή. Ο Τύπος της επόμενης ημέρας με αποκαλούσε φόνισσα γιατί δεν εκτέλεσα τη εντολή εκκένωσης που μου έδωσε η Πυροσβεστική».
Ακόμη, η κ. Δούρου είπε: «Αρκετές μέρες την τραγωδία έδωσα μια συνέντευξη στην ΕφΣυν. Και δεν ήμουν από εκείνους που έλεγαν ότι είχαν γίνει όλα καλά όπως έλεγαν κάποιοι στη περιβόητη συνέντευξη Τύπου. Και στη συνέντευξη εκείνη είχα πει ότι δεν είναι αρκετή η συγνώμη. Και ενώ έλεγα ότι πρόκειται για εθνική τραγωδία που μου προκαλούσε θλίψη, διαστρέβλωσαν το νόημα και προσπάθησαν να περάσουν την άποψη ότι εγώ δήλωσα: «Τι έγινε; Μια στραβή στη βάρδια». Και έτσι το κατέθεσε και μια συγγενής θύματος ενώπιων σας. (…) Έγινε προσπάθεια να ενεργοποιηθεί το λεγόμενο περί δικαίου αίσθημα για χειραγώγησης της Δικαιοσύνης. Έγινα hashtag «Φταίει η Δούρου», όπως κάποτε υπήρχε η φράση φταίει ο Χατζηπετρής. Το όνομά μου έχει ταυτιστεί με το οιωνεί εξιλαστήριο θύμα. Ουδεμία παράλειψη έκανε η Περιφέρεια» είπε η κ. Δούρου, η οποία θα συνεχίσει την απολογία της την ερχόμενη Παρασκευή.
Καπάκης: Μου απέδωσαν αρμοδιότητες υπέρ-πρωθυπουργού
Νωρίτερα είχε απολογηθεί στο δικαστήριο ο κατηγορούμενος Ιω. Καπάκης, τότε Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας. «Να εκφράσω το σεβασμό μου και τα συλλυπητήρια μου στους συγγενείς των θυμάτων. Αυτή η ημέρα θα με σημαδεύει. Παραιτήθηκα λίγες ημέρες μετά το γεγονός. Ήταν μια περίοδος με την πιο στενή δημοσιονομική πολιτική. Είναι η πρώτη φορά που έρχομαι αντιμέτωπος με τη Δικαιοσύνη και αυτό ήρθε στο κλείσιμο της καριέρας μου» είπε ο κ. Καπάκης και συνεχίζοντας υποστήριξε: «Στοχοποιήθηκα – όχι μόνο από τους πολιτικούς μου αντιπάλους. Αρκεί να δείτε τα δημοσιεύματα. Γράφανε ότι εκείνη την ημέρα δεν ήμουν στο ΕΣΚΕ. Τι και αν το διέψευσα;»
Ο κατηγορούμενος αρνήθηκε το σύνολο των κατηγοριών για τις οποίες δικάζεται και υποστήριξε πως το κατηγορητήριο του έχει αποδώσει αρμοδιότητες υπερ – πρωθυπουργού. Ενδεικτικά ο κ. Καπάκης είπε στην απολογία του: «Αποφάσισα να συγκαλέσω το ΚΣΟΠΠ το συντομότερο δυνατό. Γύρω στις 8 μ.μ. ξεκίνησε η διαδικασία δεν ήταν εύκολο συμμετέχουν όλοι οι Γενικοί Γραμματείς υπουργείων, αρχηγοί σωμάτων ασφαλείας, επικεφαλής ΕΚΑΒ, κ.λπ. Καταφέραμε να τους μαζέψουμε γύρω στις 9:30 μ.μ. Μας έκανε ενημέρωση ο κ. Ματθαιόπουλος και από την ενημέρωση που είχαμε στις 9:30 εγώ έμαθα για το ενδεχόμενο να υπάρχουν και νεκροί. Γιατί είχαν κλήσεις για ασθενοφόρα. Βγαίνοντας από το ΚΣΟΠΠ στις 11 αρχίσαμε να μαθαίνουμε πως η κατάσταση ήταν πολύ χειρότερη απ ότι μας είχαν αναφέρει. Το ότι βρισκόμουν στο ΕΣΚΕ δεν σημαίνει ότι είχα αναλάβει το συντονισμό, όπως ψευδώς έχει γραφτεί. Το πρωί της επόμενης ημέρας επισκέφθηκα το δήμο της Ραφήνας, πήγα στη Μαραθώνος σε όλα τα σημεία και πραγματικά η κατάσταση ήταν δραματική. Σε κάθε περίπτωση θέλω να επαναλάβω ότι εγώ δεν υποκαθιστώ τους εμπλεκόμενους φορείς».
Συνεχίζοντας ο κ. Καπάκης είπε: «Η πρώτη κατηγορία λέει ότι δεν ενημέρωσα έγκαιρα τους πολίτες και η δεύτερη πως μετά την πυρκαγιά δεν ενημέρωσα για έγκαιρη διαφυγή. Φτιάξαμε φυλλάδια, ιστοσελίδα που δεν υπήρχε, εκδώσαμε αρκετά σποτ και βίντεο, αφίσες και υλικό που διατέθηκε σε διάφορες περιοχές. Και στις εισόδους των λιμανιών και στα αγγλικά για τους τουρίστες ώστε να ξέρουν τι πρέπει να κάνουν για να μη προκαλέσουν μια πυρκαγιά. Εγώ ο ίδιος έδωσα συνέντευξη στην ΕΡΤ».
Πρόεδρος: Τι περιεχόμενο είχαν;
Κατηγορούμενος: Οδηγίες να μην προκαλέσουν πυρκαγιά αλλά και οδηγίες προστασίας σε περίπτωση πυρκαγιά. Τι πρέπει να κάνει, τι πρέπει να σκεφτεί. Υπάρχουν όλα στη δικογραφία.
Ακόμη ο κ. Καπάκης είπε: «Η τέταρτη κατηγορία που μου έχει απαγγελθεί μου αποδίδει ευθύνες υπέρ – πρωθυπουργού: Δεν εκτίμησα λέει ορθά την κατάσταση της πυρκαγιάς. Αυτό έχει να κάνει με το πεδίο και όχι τον Γενικό Γραμματέα. Πώς να εκτιμήσω την επικινδυνότητα της πυρκαγιάς; θα ήμουν επικίνδυνος».
Αναφερόμενος στο γιατί δεν κήρυξε την περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης είπε: «Το σχετικό αίτημα ζητούσε την κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης δυο περιφερειακών ενοτήτων. Όπως ήταν διαμορφωμένο το αίτημα δεν περιλαμβάνονταν ο Δήμος Πεντέλης. Για αυτό το λόγο αφού μου έδινε τη δυνατότητα ο νόμος εξουσιοδότησα την περιφερειάρχη να το κάνει. Η κήρυξη που βγήκε την επομένη βγήκε με διαφορετικό περιεχόμενο από ότι το αίτημα της προηγούμενης ημέρας. Επί της ουσίας όμως τίποτα δεν θα άλλαζε».
Αυτά που μου καταλογίζουν δεν ήταν στις δικές μου αρμοδιότητες. Φανταστείτε να έδινε εγώ εντολή να σηκωθεί αεροπλάνο. Και φυσικά δεν έχω την αρμοδιότητα να εκτιμήσω τη φωτιά, ούτε να παρέμβω στον επιχειρησιακό σχεδιασμό, να συναποφασίζω και να υποκαθιστώ τα αρμόδια όργανα.
Ο ρόλος του ΓΓ είναι διαμεσολαβητικός, δεν παρεμβαίνω εγώ στην οργανωμένη απομάκρυνση, εγώ ήμουν στο ΕΣΚΕ και δεν υπήρξε εισήγηση. Εγώ θέλω να πω με όλα τα δεδομένα που έχω τώρα δεν μπορούσε να γίνει οργανωμένη απομάκρυνση και αν γίνονταν ενδεχόμενα να είχαμε μια μεγαλύτερη εκατόμβη θυμάτων. Δεν υπήρχε καμία σταθερά, ούτε ενημέρωση μπορούσε να γίνει ούτε οργανωμένη απομάκρυνση. Αν μετακινήσεις πληθυσμό χωρίς να έχεις τον απαιτούμενο χρόνο τα αποτελέσματα θα είναι πολύ πιο δυσάρεστα. Ακόμη και να γνωρίζαμε τη συμπεριφορά της πυρκαγιάς πάλι δεν είχαμε χρόνο. Για φανταστείτε τι θα γίνονταν αν η φωτιά έβρισκε όλους αυτούς τους ανθρώπους στο δρόμο. Εγώ δεν μπορώ να φανταστώ ακόμη και το εφιαλτικό σενάριο ότι θα πήγαιναν στη θάλασσα, 5.000 κόσμος.
Κάτοικος Ματιού: από ακροατήριο διαμαρτύρεται: 3.000 ήταν, επιτέλους
Πρόεδρος: Θα περάστε έξω…
Κατηγορούμενος (συνεχίζει): Αν τους βγάζαμε να τους πούμε να πάμε που; Ένα αυτοκίνητο να σταματήσει στο δρόμο. Για απομάκρυνση πρέπει να έχεις πολύ χρόνο. Αυτά θέλουν εκπαίδευση του πληθυσμού για να μάθουν πως θα συμπεριφερθούν. Εδώ είμαστε και η χώρα των αυθαιρέτων…. Χρειάζονται πολιτικές, το οφείλουμε στους ανθρώπους που χάθηκαν. (…) Θα ήταν σημαντικό για αυτή τη τραγική πυρκαγιά που θα σηματοδοτεί όλη τη ζωή μας, να συζητήσουμε τι είναι αυτό που τις προκαλεί. Να δούμε τα καινούργια δεδομένα, το οφείλουμε σε αυτούς τους ανθρώπους που δεν έφταιγαν σε τίποτα.
Τέλος με την έναρξη της δίκης κατέθεσε στο δικαστήριο ο Χαράλαμπος Συρογιάννης, τότε υποδιοικητής εναέριων μέσω της ΕΛ.ΑΣ., ο οποίος την ημέρα εκείνη αναπλήρωνε τον διοικητή. Ο συγκεκριμένος κατηγορούμενος είπε μεταξύ άλλων στην απολογία του: «Γιατί κατηγορούμαι; Γιατί δεν πήρα τον κ. Φωστιέρη να του πω ότι έχω ένα ελικόπτερο που δεν μπορεί να πετάξει; Και το κερασάκι στην τούρτα; Το κατηγορητήριο γράφει ότι την προηγούμενη ημέρα υπήρχε πρόβλημα επικινδυνότητας επιπέδου 4. Το 4 έπαιζε όλο το καλοκαίρι. Δηλαδή έπρεπε εγώ ο ανειδίκευτος εργάτης να πάρω τους στρατηγούς και να τους πω τι; Προσέξτε αύριο θα φυσάει; Και προσέξτε τι θα κάνετε με τα ελικόπτερα; Να κάνω εγώ υπόδειξη πως θα χρησιμοποιούσαν το ελικόπτερο; Αν το έκανα δεν ξέρω τι αντιμετώπιση θα είχα – και ό,τι αντιμετώπιση και να είχα θα μου άξιζε. Θα αναφερθώ σε ένα ατύχημα με πτώση ελικοπτέρου στη Σάμο. Ο πιλότος του είπε ότι τον «χτύπησε» ο άνεμος και τους πέταξε στη θάλασσα. Η οικογένεια του είναι αποφασισμένη να προσφύγει στη Δικαιοσύνη για τον εάν υπάρχουν ευθύνες που συνέχισε να πετά με τόσο αντίξοες συνθήκες. 25 κόμβοι άνεμοι. Να σας πω ποιες ήταν οι συνθήκες στο Ελ. Βενιζέλος εκείνη την ημέρα; Άνεμοι 39 με ριπές πάνω από 40 κόμβους. Όταν οι ριπές περνάνε πάνω από 10 κόμβους σημαίνει ισχυρές αναταράξεις. (…) Με όλα αυτά εγώ θα έπρεπε να πάρω τον κ. Φωστιέρη και να του πω έχω ένα ελικόπτερο αλλά δεν πετάει».
