Στην εμβάθυνση των ήδη εξαιρετικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ αναφέρεται το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση των τριών ηγετών στη Λευκωσία.
Στο ανακοινωθέν μάλιστα γίνεται λόγος και για «τρομοκρατικά σχέδια» εις βάρος του Ισραήλ που σταμάτησαν εξαιτίας των προσπαθειών Ελλάδας και Κύπρου.
Ολόκληρο το ανακοινωθέν
Εμείς, ο Νίκος Χριστουδουλίδης, πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κύπρου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας και ο Μπένιαμιν Νετανιάχου, πρωθυπουργός του κράτους του Ισραήλ, συναντηθήκαμε σήμερα στη Λευκωσία σήμερα, 4 Σεπτέμβρη του 2023, για την 9η Τριμερή Σύνοδο μεταξύ των χωρών μας και συνομολογήσαμε ξανά τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να ενδυναμώνουμε τη συνεργασία της τριμερούς πλατφόρμας μας.
Η δέσμευσή μας αυτή αντανακλά τις αξίες που μοιραζόμαστε αλλά και τα περισσότερα από ποτέ κοινά συμφέροντα, τον στόχο να συνεισφέρουμε στην ειρήνη, τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την πρόοδο της Ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης περιοχής.
Όπως υπογραμμίστηκε και σε προηγούμενες περιπτώσεις, οι τρεις χώρες μας παραμένουν δεσμευμένες να υποδεχτούν άλλα μέρη με αντίστοιχες θέσεις στην προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε και να προωθήσουμε συνέργειες, προς όφελος των χωρών και των λαών μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Μελετήσαμε την πρόοδο που έχει γίνει στους πυλώνες συνεργασίες, οι οποίοι αναπτύσσονται εδώ και 8 έτη από την πρώτη τριμερή σύνοδο και επαναβεβαιώσαμε πως στόχος μας είναι οι συνεργασίες σε τομείς – κλειδιά όπως η Ενέργεια, η Άμυνα, η Άμεση Δράση, το Περιβάλλον, ο Τουρισμός, η Υγείας, η Τεχνολογία και Καινοτομία και η Διασπορά.
Συμφωνήσαμε ότι ο ενεργειακός τομέας, και ιδιαίτερα, το φυσικό αέριο, ο ηλεκτρισμός και οι ανανεώσιμες πηγές, αποτελούν στέρεες βάσεις για τη συνεργασία στην περιοχή, βασισμένη στο Διεθνές Δίκαιο στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και το δίκαιο της Θάλασσας και ο σεβασμός σε όλα τα κράτη που αποφασίζουν να ασκήσουν τα δικαιώματά τους σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.
Υπό το φως της διαρκώς αυξανόμενης ανάγκης για ενεργειακή διαφοροποίηση και διασύνδεση, εξαιτίας των γεωπολιτικών εξελίξεων, επιβεβαιώσαμε το κοινό συμφέρον για προώθηση των προοπτικών για έναν αξιόπιστο ενεργειακό διάδρομο από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη.
Στο πλαίσιο αυτό τονίσαμε τη σημασία της περαιτέρω προώθησης ενεργειακών συνεργιών με παρόμοια προσανατολισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και περιφερειακών έργων
Υπό το πρίσμα των αυξανόμενων αναγκών για ενεργειακή διαφοροποίηση και διασύνδεση εξαιτίας των γεωπολιτικών εξελίξεων, επιβεβαιώσαμε το κοινό συμφέρον για προώθηση ενός αξιόπιστου ενεργειακού διαδρόμου από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη. Σε αυτό το πλαίσιο τονίσαμε τη σημασία της περαιτέρω προώθησης ενεργειακών συνεργιών με χώρες με τις οποίες έχουμε κοινό προσανατολισμό, συμπεριλαμβανομένου του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου και περιφερειακών έργων όπως οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις σαν το EuroAsia Interconnector αλλά και πιθανών αγωγών φυσικού αερίου/υδρογόνου.
Αντιμετωπίζοντας την παγκόσμια πρόκληση της κλιματικής αλλαγής, συμφωνήσαμε να ενισχύσουμε τις προσπάθειές μας μέσω περιφερειακών συνεταιριστικών έργων, της Έρευνας και Ανάπτυξης (R&D), καινοτόμων ενεργειακών τεχνολογιών και προώθηση της περαιτέρω περιφερειακής ενεργειακής συνδεσιμότητας. Με φόντο τις πρόσφατες πυρκαγιές σε Ελλάδα και Κύπρο, λαμβάνοντας υπόψη και την πρόσφατη βοήθεια που παρείχε το Ισραήλ, επιβεβαιώνουμε την αμοιβαία δέσμευσή μας να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον προκειμένου να ανταποκριθούμε σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και να ενισχύσουμε περαιτέρω τον συντονισμό και τις κοινές μας ικανότητες για αυτόν τον σκοπό.
Επανεπιβεβαιώσαμε την αξία της συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία μπορεί να προσφέρει απτά παραδοτέα, μεταξύ άλλων, στους τομείς της ενέργειας, της οικονομίας, της δράσης για το κλίμα, της ετοιμότητας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Συμφωνήσαμε να συνεργαστούμε για τη διεξαγωγή νέας συνάντησης με τις Ηνωμένες Πολιτείες αργότερα, φέτος.
Δεδομένης της θετικής δυναμικής που απελευθερώθηκε από την ιστορική Συμφωνία Abraham Accords και τις νέες ευκαιρίες που αυτή έχει δημιουργήσει, εξερευνήσαμε τρόπους σύνδεσης της δουλειάς που έγινε στη δική μας τριμερή συμφωνία με άλλες περιφερειακές μορφές, συμπεριλαμβανομένου του Φόρουμ του Negev. Η ενίσχυση και διεύρυνση του κύκλου ειρήνης μεταξύ Ισραήλ και του αραβικού κόσμου, κάτι το οποίο φάνταζε αδιανόητο πριν μερικά χρόνια, κρατά τη υπόσχεση για μια πιο ασφαλή και ευημερούσα περιοχή και δεσμευόμαστε να ενθαρρύνουμε και να υποστηρίξουμε αυτή τη διαδικασία.
Ο Πρωθυπουργός Μητσοτάκης και ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου ενημερώθηκαν από τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από το Κυπριακό και καλωσόρισαν την πρωτοβουλία του να συμπεριλάβει έναν πιο ενισχυμένο ρόλο της ΕΕ στις προσπάθειες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, οι τρεις πλευρές εξέφρασαν την ακλόνητη υποστήριξή τους για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού, με βάση το διεθνές δίκαιο και τα συναφή ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εξέφρασαν επίσης σοβαρή ανησυχία για τις πρόσφατες ενέργειες στην ουδέτερη ζώνη κοντά στη Λεμεσό, λαμβάνοντας υπόψη τη δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 21ης Αυγούστου σχετικά με αυτό το θέμα. Σε αυτό το πνεύμα, τόνισαν την ανάγκη να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω μονομερής ή κλιμακούμενη ενέργεια που θα πυροδοτούσε την ένταση και θα τορπίλιζε την προοπτική διευθέτησης του θέματος.
Συμφωνήσαμε ότι μία διευθέτηση που θα επανενώσει το νησί, με σεβασμό στις δημοκρατικές αρχές, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες όλων των Κυπρίων, όχι μόνο θα ωφελήσει τον λαό της Κύπρου στο σύνολό του, αλλά θα συμβάλλει σημαντικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα της περιοχής.
Καταδικάζουμε απερίφραστα κάθε μορφή τρομοκρατίας και κάθε πράξη που υποκινεί τη βία και το μίσος.
Καλούμε τους περιφερειακούς εταίρους μας και το υπόλοιπο της διεθνούς κοινότητας να αυξήσουν τις προσπάθειές τους για πάταξη της τρομοκρατίας αλλά και να καταστήσουν υπόλογους τους φορείς που την προωθούν και την χρηματοδοτούν.
Πρόσφατα τρομοκρατικά σχέδια κατά Ισραηλινών και και Εβραϊκών στόχων ενθαρρύνθηκαν από ξένους δράστες οι οποίοι στοχεύουν στην αποσταθεροποίηση της περιοχής. Αυτές οι προσπάθειες αποφεύχθηκαν εξαιτίας των ελληνικών και κυπριακών αρχών αποδεικνύοντας την κοινή απειλή της τρομοκρατίας και τη σημασία της στενής μας συνεργασίας για την αποτροπή της.
Επαναλάβαμε τη σταθερή μας δέσμευση για την ενίσχυση των σχέσεων ΕΕ-Ισραήλ. Υπογραμμίζουμε την ανάγκη να προωθήσουμε τη συνεργασία στο πλαίσιο της συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Ισραήλ και την εκ νέου σύγκληση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ κατά το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Σημειώσαμε επίσης τη σημασία των συναντήσεων της Άκαμπα και του Σαρμ Ελ Σέιχ των οποίων βασική συμβολή ήταν η αποκλιμάκωση και η σταθερότητα, καθώς και τις δυνατότητες για ανοικοδόμηση της εμπιστοσύνης μεταξύ των μερών που απαιτείται για την προώθηση μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης.
Συμφωνήσαμε ότι η επόμενη τριμερής Σύνοδος Κορυφής θα πραγματοποιηθεί στο Ισραήλ, εντός του 2024.