(Στον απόηχο της επίσκεψης του Γερμανού προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ)
του Σπύρου Τζόκα
Ο Ξένιος Ζευς είναι βασικό στοιχείο του Ελληνικού πολιτισμού, γιατί ο Ελληνικός λαός είναι φιλόξενος. Εξάλλου η φιλοξενία ήταν θεσμός για τους αρχαίους Έλληνες: να υποδέχονται, δηλαδή, και να περιποιούνται τους ξένους στο σπίτι τους. Υπήρχαν, όμως, και κάποιες περιπτώσεις που επέβαλαν πριν τη φιλοξενία την πράξη καθαρμού και εξιλέωσης. Θυμηθείτε για παράδειγμα τον Οιδίποδα που αποξενωμένος για δεύτερη τώρα φορά από τη γενέθλια Θήβα, αναζητεί φιλόξενο τόπο τελευτής και ταφής του, σύμφωνα πάλι με χρησμό του Απόλλωνα, στον Κολωνό της Αττικής. Γιατί αναφέρω τώρα το ιερό καθήκον της φιλοξενίας και τις εξαιρέσεις του; Το αναφέρω στον απόηχο της επίσκεψης του Γερμανού προέδρου Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ και στις τιμητικές διακρίσεις που του απονεμήθηκαν.
Κάπως έτσι μπλέχθηκε και το θέμα της ελληνικής φιλοξενίας και, όπως πάντα, ακούσθηκαν διάφορες υπερβολές και ακρότητες. Προφανώς ο κύριος αυτός έχει το δικαίωμα να επισκεφτεί την Ελλάδα. Έχει το δικαίωμα να συνομιλήσει με τους προύχοντες αυτού του τόπου. Έχει και το δικαίωμα να βολτάρει και στην ηλιόλουστη Αθήνα. Δεν έχει το δικαίωμα, όμως, να βολτάρει σε ιερούς τόπους, όπως το μπλοκ 15 και το Σκοπευτήριο της Καισαριανής, σε τόπους μαρτυρίων που προκάλεσε η «οικογένεια» του, αν πριν δεν υποβληθεί στην πράξη καθαρμού και εξιλέωσης. Και ποια είναι αυτή; να σεβαστούν αυτή τη χώρα. Ως ελάχιστη έμπραχτη κίνηση τέτοιου σεβασμού είναι να σταματήσουν τις ενέργειες κυριαρχίας και να προχωρήσουν στην απόδοση δικαιοσύνης και στις αποζημιώσεις για τα εγκλήματα που διεπράχθησαν την περίοδο της ναζιστικής κατοχής. Τότε και μόνον τότε ισχύει η έννοια της φιλοξενίας. Τα υπόλοιπα είναι «έπεα πτερόεντα» κοινώς φούσκες.
Τότε και μόνον τότε ισχύει η έννοια της φιλοξενίας. Όταν θα καταδεχθούν ο κ. Σταϊνμάιερ και οι ομοεθνείς του να γονατίσουν ευλαβικά στη θυσία των τεσσάρων Επονιτών στο Κάστρο του Υμηττού, των έντεκα Επονιτών της Καλλιθέας, της Ηλέκτρας Αποστόλου, της Λέλας Καραγιάννη, της Ιουλίας Μπίμπα, της Ηρώς Κωνσταντοπούλου. Ακόμα, στην εκτέλεση των 200 κομμουνιστών στο Σκοπευτήριο Καισαριανής, στο ολοκαύτωμα της Κανδάνου, της Βιάννου, των Καλαβρύτων, του Διστόμου, του Μεσοβούνου της Πτολεμαίδας και τόσα άλλα. Και έμπρακτα να ζητήσουν συγγνώμη για τα εγκλήματα αυτά και τον πόνο που προκάλεσαν. Τότε και μόνον τότε θα υποβληθούν στην πράξη καθαρμού και εξιλέωσης. Τότε που θα ακούσουν τα βροντερά παρών των μελλοθανάτων στο κολαστήριο του Χαϊδαρίου.
Τότε την Πρωτομαγιά του 1944…. μια τέτοια μέρα; Με τόσους συμβολισμούς, με τόσους νεκρούς, με τόσους αγώνες; Διακόσια παλικάρια στον τσάμικο της λευτεριάς. Όνομα επώνυμο “ΠΑΡΟΝ”. Όνομα επώνυμο “ΠΑΡΟΝ”. Διακόσιοι…….. “ΟΛΟΙ ΠΑΡΟΝΤΕΣ”. Σε όλη τη γειτονιά ακούσθηκε. Και έμεινε αυτός ο ήχος. Οι φασίστες πίστεψαν πως τους εκτέλεσαν. Έτσι νομίζουν αυτοί ότι εξοντώνεται ο άνθρωπος.. “Εμπρός της γης οι κολασμένοι της πείνας σκλάβοι εμπρός, εμπρός….” Φτάνουν πια της σκλαβιάς τα χρόνια …….. Στον αγώνα ενωμένοι κι ας μην λείψει κανείς.”
Τέτοιες φωνές ακούγονται. Ο αντίλαλος από το Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Παραμένει. Αν γονατίσεις στη γη, εκεί στο θυσιαστήριο και βάλεις το αυτί σου στο χώμα θα τον ακούσεις τον αντίλαλο. Ακόμα και στην γύρω περιοχή…….στον συνοικισμό. Ακούγονται οι φωνές……λυπητερές φωνές….οργισμένες φωνές. Όσο κοντοζυγώνει κάποιος στον τόπο που ακούγονται οι φωνές, τόσο αυτές αλαργεύουν. Φωνές που σε ξυπνούν από τον ύπνο τις κρύες νύχτες του χειμώνα. Για όνειρα που διαψεύστηκαν, δικαιώματα που κατακτήθηκαν, δικαιωμένες και αδικαίωτες θυσίες που κατατέθηκαν στο βωμό της ελπίδας. Η μνήμη, η ελπίδα, η θυσία ακόμα και η διάψευση ολοζώντανες παρουσιάζονται μπροστά σου. Και έχουν τη μορφή των διακοσίων.
Αποσβολωμένη ήταν η Αθήνα. Όπως και η Καισαριανή……όπως και το Χαϊδάρι. Όπως και ολόκληρη η Ελλάδα. Στη θλιμμένη ματιά ενός τόπου, με βαριά ιστορία, το ξέσπασμα, το βουβό κλάμα θυμίζει την προδοσία……την προδοσία των ονείρων, την προδοσία των αγώνων, την προδοσία των προσδοκιών. Και το απόσταγμα της λήθης;
Ναι αυτό το απόσταγμα… και τώρα επανέρχεται το ίδιο σκηνικό, το ίδιο έργο. Τα φαντάσματα του παρελθόντος και πάλι μπροστά μας. Παραστάσεις απλώνονται μπροστά μου. Σκηνές τραγικών εποχών, όταν οι Έλληνες ηγήτορες έλεγαν στον Αμερικανό τοποτηρητή…. ιδού ο στρατός σου!!!
ΟΧΙ , δεν δικαιούσθε κύριε κ. Σταϊνμάιερ, να περιδιαβαίνετε σε ιερούς χώρους, όπως το μπλοκ 15 και το Σκοπευτήριο Καισαριανής αν δεν ζητήσετε έμπρακτα συγγνώμη. Δεν μπορείτε να ακούσετε τις φωνές των εκτελεσμένων. Ακούγονται κ. Σταϊνμάιερ, από τον ευλαβικό επισκέπτη που σκύβει το κεφάλι του στο χώμα. Ακούγονται οι οιμωγές και τα περήφανα παρών.
Δεν δικαιούσθε κ Σταϊνμάιερ γιατί μας χρωστάτε. Και μας χρωστάτε πολλά, πέρα από τον πόνο, την αγωνία και το θάνατο. Με απόφαση της Διάσκεψης των Παρισίων (1946) 7 δις 100 εκ. δολάρια αγοραστικής αξίας 1938 (σημερινά 108 δις χωρίς τους τόκους) και 3,5 δις δολ. του 1938, σημερινής αξίας 54 δις χωρίς τους τόκους. Αυτά, στο Δημόσιο. Γιατί;
- Για τις καταστροφές σε υποδομές και δημόσιο πλούτο και
- Για το δάνειο που εξανάγκασαν την κατοχική ελληνική κυβέρνηση να τους δώσει, προκειμένου να ταΐσουν τα στρατεύματα στη Β. Αφρική και στην ΕΣΣΔ.
♦ Έκαψαν ολοσχερώς πάνω από 100 πόλεις και χωριά.
♦ Εκτέλεσαν 56.225 αθώους πολίτες.
♦ Πήραν ομήρους πάνω από 105.000 ανθρώπους, οι οποίοι κατέληξαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και στα κρεματόρια.
♦ Προκάλεσαν μεγάλες καταστροφές σε 1.770 χωριά.
♦ Πυρπόλησαν πάνω από 400.000 σπίτια.
♦ Κατέστρεψαν το 70% των λιμενικών εγκαταστάσεων, το μεγαλύτερο μέρος του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου και το σύνολο των σιδηροδρομικών γεφυρών και τούνελ.
♦ Βύθισαν το 75% του ελληνικού εμπορικού στόλου.
♦ Άρπαξαν το 80% των μέσων μεταφοράς και το 51% των δημόσιων και ιδιωτικών επιχειρήσεων.
♦ Οι μισές ελληνικές οικογένειες είχαν θύματα.
♦ Το 10% του συνολικού πληθυσμού υπέστη αναπηρία.
♦ Το 75% των παιδιών προσβλήθηκε από ασθένειες, οι οποίες τα ταλαιπώρησαν και μετά την απελευθέρωση.
Και πολλά ακόμα…….
Και ενώ στην Αθήνα, σε μια εντυπωσιακή κίνηση εθελοδουλίας, σας τιμούν κ. Πρόεδρε με την ανακήρυξή σου σε επίτιμο διδάκτορα της Νομικής Σχολής, η γερμανική κυβέρνηση καθιστά, για μια ακόμη φορά, σαφές, ότι θεωρεί κλεισμένο το ζήτημα των κατοχικών γερμανικών αποζημιώσεων, και συνάμα εκθέτει την ελληνική κυβέρνηση, αναφέροντας ότι “δεν υπάρχει καμία επίσημη κίνηση” από την πλευρά της.
Και γιατί δεν τα δίνουν, ενώ έχουν πληρώσει σε όλα τα άλλα κράτη; Γιατί μπορούν! Και μπορούν για έναν και μόνο λόγο. Επειδή όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 1947 μέχρι και τη σημερινή δεν έχουν τολμήσει να διεκδικήσουν αποφασιστικά τα χρωστούμενα. Κυβερνήσεις από το 1947 μέχρι σήμερα, ανάξιες εκείνων των αγωνιστών που δεν υπολόγισαν το μέγεθος του αντιπάλου και πολέμησαν. Ανάξιες του μεγαλείου ενός Σουκατζίδη. Κι αυτή είναι η ντροπή των σημερινών νεοελλήνων και των κυβερνήσεών τους.
Η υπεκφυγής της να πληρώσει τις αποζημιώσεις που οφείλει στην Ελλάδα εδώ και 70 χρόνια, είναι η πιο μεγάλη απόδειξη ενός κράτους υπερόπτη και αυταρχικού, που σέβεται μόνο το δίκαιο που το συμφέρει. Ενώ από την άλλη έχει το θράσος να κουνάει το δαχτυλάκι, παριστάνοντας τον καθηγητή της νοικοκυροσύνης με τα λάφυρα των άλλων νοικοκυριών.
Και σήμερα συνεχίζετε κύριε Σταϊνμάιερ, Η Γερμανία που εκπροσωπείτε κ. Σταϊνμάιερ, αρνείται τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του δημοσίου χρέους της Ελλάδας, ακόμη και του χρέους των 240 δισ. που φορτώθηκε στην Ελλάδα για να σωθούν οι Ευρωπαϊκές τράπεζες και ιδιαίτερα οι γαλλογερμανικές τράπεζες.
Ξεχάσατε, όμως, κ. Σταϊνμάιερ, ότι η κατεστραμμένη όμως από τα Γερμανικά σας στρατεύματα Ελλάδα, συμφώνησε το 1953 να διαγραφεί το 65% του γερμανικού χρέους.
Αποτελεί πρόκληση και προσβολή στους ήρωες Έλληνες θύματα της ναζιστικής Γερμανικής θηριωδίας να σπεύδει το πολιτικό και πνευματικό κατεστημένο της χώρας να επιβραβεύει μια Γερμανία που αρνείται περιφρονητικά τις ηθικά οφειλόμενες αποζημιώσεις στην χώρα μας.
Σπύρος Τζόκας
Πανεπιστημιακός
Αντιπεριφερειάρχης Αττικής