Oι παρεμβάσεις που έχουν υλοποιηθεί για τη στροφή προς την «πράσινη» και κυκλική οικονομία, για την αναμόρφωση της αγοράς ενέργειας προς όφελος των καταναλωτών και για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων που παρατηρούνται στη διαχείριση αποβλήτων και για κομβικά ζητήματα στην πολεοδομία και τη χωροταξία βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης του πρωθυπουργού με την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της τακτικής αποτίμησης του κυβερνητικού έργου και του προγραμματισμού μελλοντικών δράσεων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημερώθηκε για το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, μέρος του οποίου είναι το σχέδιο απολιγνιτοποίησης που προβλέπει απόσυρση των υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ έως το 2023 (πλην της Πτολεμαϊδας VI, μέχρι το 2028). Επίσης, στόχο έχει την αναβάθμιση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μίγμα της χώρας, γι’ αυτό και προς την κατεύθυνση αυτή απλοποιείται η αδειοδότηση έργων ΑΠΕ.
Όπως αναφέρθηκε στη σύσκεψη, δεδομένου ότι ο ενεργειακός σχεδιασμός έχει μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, ξεκίνησε η εκπόνηση βαθιών αναπτυξιακών παρεμβάσεων στη Δυτική Μακεδονία και στον Δήμο Μεγαλόπολης, ώστε να διασφαλιστεί η επιτυχημένη μετάβασή τους στη μετα-λιγνιτική εποχή. Το masterplan θα ολοκληρωθεί έως τα τέλη Ιουνίου και θα αποσκοπεί στην κινητοποίηση επενδύσεων έως 4,4 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, επισημάνθηκαν τα βήματα που έγιναν για τη διάσωση της ΔΕΗ. Ειδικότερα, αναφέρθηκε ότι το μοντέλο διακυβέρνησης της εταιρείας εκσυγχρονίστηκε και καταργήθηκαν οι δημοπρασίες τύπου ΝΟΜΕ που είχαν συμβάλλει στην οικονομική εξαθλίωσή της. Ταυτόχρονα, για την άρση των ευρύτερων στρεβλώσεων που επικρατούν στην αγορά υλοποιούνται επτά σημαντικές ιδιωτικοποιήσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται η ΔΕΠΑ και η εξυγίανση της ΛΑΡΚΟ.
Επιπλέον, για την ενίσχυση του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας υπογράφηκαν οι διακυβερνητικές συμφωνίες για τον διασυνδετήριο αγωγό με τη Βουλγαρία (IGΒ) και για τον αγωγό EastMed, ενώ κυρώθηκαν τέσσερις συμβάσεις μίσθωσης για έρευνες ανοιχτά της Κρήτης και στο Ιόνιο.
Συζητήθηκαν επίσης οι βασικές σκέψεις του υπουργείου σε σχέση με την κατάθεση ενός οριζόντιου περιβαλλοντικού νομοσχεδίου το οποίο θα περιλαμβάνει δράσεις σε σχέση με την περαιτέρω απλούστευση των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, το μοντέλο διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών Natura, την αντιμετώπιση των προβλημάτων στη διαδικασία εκπόνησης των δασικών χαρτών, καθώς και μια οριστική λύση στο θέμα των οικιστικών πυκνώσεων.
Στο μέτωπο των χρήσεων γης και του χωροταξικού σχεδιασμού, διαπιστώθηκε ότι έχει επιταχυνθεί η κτηματογράφηση και θεσπίστηκε ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης για τη συγκέντρωση γεωχωρικών δεδομένων, που θα ξεκαθαρίσει το τοπίο και για επίδοξους επενδυτές. Η κυβέρνηση δηλώνει, επίσης, αποφασισμένη να εκσυγχρονίσει τη διαχείριση απορριμμάτων, καθιστώντας την αποτελεσματικότερη και φιλικότερη προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Για τον σκοπό αυτόν, εντός του 2020 θα δημοπρατηθούν τουλάχιστον 17 νέες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων σε όλη την επικράτεια.
Ειδική μνεία έγινε για τη στήριξη περιοχών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, όπως ο Μάτι. Το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο για την πυρόπληκτη ζώνη έχει ανατεθεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και θα παραδοθεί έως το τέλος Ιουλίου.
Κατά την εισαγωγική τοποθέτησή του, ο πρωθυπουργός στάθηκε ιδιαίτερα στον τομέα της Ενέργειας, στην «πολύ σημαντική πρόοδο» στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, «την οποία παραλάβαμε περίπου στα όρια της χρεοκοπίας. Σήμερα, όμως, έχει δημιουργήσει μία σημαντική δυναμική, που της επιτρέπει να είναι πρωταγωνίστρια στις σημαντικές εξελίξεις στη δρομολογημένη μετάβαση σε μία οικονομία χαμηλών εκπομπών».
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε τη μεγάλη σημασία αποδίδει στην κεντρική πολιτική απόφαση την οποία η κυβέρνηση έχει πάρει: «Να είμαστε πρωτοπόροι σε ευρωπαϊκό επίπεδο στην απολιγνιτοποίηση, ένα τολμηρό σχέδιο το οποίο έχουμε εξαγγείλει». Υπογράμμισε δε και την αντίστοιχη σημασία που αποδίδει στις πρωτοβουλίες του ΥΠΕΝ ώστε οι περιοχές που θίγονται περισσότερο, ειδικά η Μακεδονία, αλλά και ο Δήμος της Μεγαλόπολης, να γνωρίζουν ότι έχουν τη στήριξή μας. Ότι θα μοχλεύσουμε όχι απλά ευρωπαϊκούς, δημόσιους αλλά και σημαντικούς ιδιωτικούς πόρους, ώστε οι περιοχές αυτές να ατενίζουν το μέλλον με περισσότερη κι όχι με λιγότερη αισιοδοξία».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στα σχέδια που αφορούν την ηλεκτροκίνηση, στα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας -ειδικά για την αναβάθμιση του κτηριακού αποθέματος, προγράμματα που, όπως είπε, έχουν αγκαλιαστεί από ένα μεγάλο ποσοστό της ελληνικής κοινωνίας.
Όπως σημείωσε, στα ζητήματα χωροταξίας γίνεται πάρα πολύ σημαντική δουλειά «ώστε να οργανώσουμε το όντως προβληματικό καθεστώς χρήσεων γης το οποίο κληρονομήσαμε». Σημαντική δουλειά, όπως είπε, γίνεται και στον τομέα του περιβάλλοντος, στη δασική νομοθεσία και στα απορρίμματα, «όπου έχουμε θέσει φιλόδοξους στόχους -υπό τη Γενική Γραμματεία- για το πώς θα αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα το οποίο δυστυχώς έρχεται από το παρελθόν».
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε και για σημαντική πρόοδο στον τομέα της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και υπενθύμισε πως σημαντικές ιδιωτικοποιήσεις αφορούν το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας: ΔΕΠΑ Υποδομών, ΔΕΠΑ Εμπορίας, ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ, υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου Καβάλας, ΕΛΠΕ και ΛΑΡΚΟ.
«Προσβλέπω να συνεχίσουμε και να εντατικοποιήσουμε ακόμα περισσότερο τους ρυθμούς μας, σε συνέχεια της πολύ καλής δουλειάς που έχει γίνει το πρώτο επτάμηνο» είπε ο πρωθυπουργός.
Στη συνάντηση συμμετείχαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, ο υφυπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων, Γεράσιμος Θωμάς, ο υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Δημήτρης Οικονόμου, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, αρμόδιος για τον συντονισμό του κυβερνητικού έργου, Άκης Σκέρτσος, ο γενικός γραμματέας πρωθυπουργού, Γρηγόρης Δημητριάδης, η γενική γραμματέας Συντονισμού Οικονομικών και Αναπτυξιακών Πολιτικών, Βίκυ Λοΐζου, η γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Αλεξάνδρα Σδούκου, ο γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, Κωνσταντίνος Αραβώσης, ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιος Μπακογιάννης, κι ο γενικός γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, Μανώλης Γραφάκος.
Οι κυριότερες δράσεις για το 2020
Σχετικά με τους στόχους του ΥΠΕΝ για το 2020, αυτοί, μετά και τη σημερινή συνάντηση, κωδικοποιήθηκαν ως εξής:
- Θα ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση για την κατασκευή πλωτού τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη, θα ολοκληρωθεί ο αγωγός TAP.
- Περαιτέρω ιδιωτικοποίηση μέσα στο 2020 του ΑΔΜΗΕ.
- Ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ σε ποσοστό 49%, με ισχυρά δικαιώματα μειοψηφίας για την προσέλκυση στρατηγικών επενδυτών.
- Προχωρά η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ. Έως τις 21 Φεβρουαρίου ολοκληρώνεται η διαδικασία υποβολής ενδιαφέροντος για το 100% της ΔΕΠΑ Υποδομών και μέχρι τις 6 Μαρτίου η αντίστοιχη διαδικασία για το 65% της ΔΕΠΑ Εμπορίας.
- Θα προχωρήσουν διαρθρωτικές παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας με εφαρμογή του Μοντέλου Στόχου (Target Model).
- Εκσυγχρονισμός κι απλοποίηση του πλαισίου για την περιβαλλοντική αδειοδότηση.
- Εκσυγχρονισμός κι απλοποίηση του πλαισίου για την αδειοδότηση των ΑΠΕ. Οι προτάσεις βασίζονται στην κατάργηση της υποχρέωσης λήψης άδειας παραγωγής, η οποία θα επιφέρει μείωση των σταδίων της αδειοδοτικής διαδικασίας από 29 σε 13.
- Εκσυγχρονισμός του πλαισίου για τον χωροταξικό σχεδιασμό. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, σύνδεση κατηγοριών χρήσεων γης με τους κωδικούς οικονομικής δραστηριότητας και την κωδικοποίηση της χωροταξικής νομοθεσίας.
- Εκσυγχρονισμός του πλαισίου για τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Θα θεσμοθετηθούν η Ψηφιακή Τράπεζα Γης και η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, ενώ θα κωδικοποιηθεί η σχετική νομοθεσία.
- Ανάληψη πρωτοβουλίας από την κυβέρνηση για την προώθηση μιας σειράς αστικών αναπλάσεων.
- Ολοκλήρωση του Κτηματολογίου, με νομοθετικές ρυθμίσεις για την επιτάχυνση του έργου και μερική κύρωση των δασικών χαρτών της χώρας.
- Προχωρά το σχέδιο για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών της χώρας, με κατάρτιση του σχεδίου για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, ενώ αποσύρονται οι λιγνιτικές μονάδες Αμύνταιο Ι-ΙΙ. Η Ελλάδα θα διεκδικήσει σημαντικά κεφάλαια από τον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης της ΕΕ για να διασφαλίσει τη δίκαιη μετάβαση των περιοχών που σήμερα βασίζονται οικονομικά στον λιγνίτη.
- Υιοθέτηση αρχών της κυκλικής οικονομίας στην αγορά και τη δημόσια διοίκηση. Κύριο εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση θα είναι η ενσωμάτωση Οδηγιών για την απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης καθώς και άλλων Οδηγιών για απόβλητα. Επίσης θα καταρτιστεί Εθνικά Σχέδιο για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις.
- Προσπάθεια για τη γρήγορη συμβασιοποίηση κι απορρόφηση των 245 εκατ. ευρώ που έχουν εγγραφεί στο ΕΣΠΑ σε σχέση με την πυροπροστασία και τις αναδασώσεις, «για τις οποίες επί τέσσερα χρόνια ήταν μηδενική».
- Προώθηση ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα – στρατηγική επιδίωξη της κυβέρνησης – μέσω εκσυγχρονισμού του πλαισίου σχετικά με τον καθορισμό όρων και προϋποθέσεων για ίδρυση λειτουργία Φορέων Εκμετάλλευσης Υποδομών Φόρτισης (Ν.4643/2019). Το πρώτο εξάμηνο του 2020 θα συνταχθεί το Εθνικό Σχέδιο για την Ηλεκτροκίνηση. Θα θεσπιστεί επίσης πλαίσιο για τη ρύθμιση της αγοράς και θα καθοριστούν φορολογικά κίνητρα για τη διείσδυση της τεχνολογίας στη χώρα.
