Ως βόμβα, της οποίας το χρονόμετρο “τρέχει”, χαρακτήρισε το δημογραφικό ζήτημα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Από το βήμα συνεδρίου υπογράμμισε την ανάγκη να δράσουμε άμεσα για την αντιμετώπιση του προβλήματος και προανήγγειλε την επέκταση του ωραρίου λειτουργίας των δημοτικών σχολείων και των παιδικών σταθμών έως τις 6 το απόγευμα.
«Σε τελική ευθεία προετοιμασίας βρίσκονται και μερικές πρωτοβουλίες άμεσης εφαρμογής, η επέκταση για παράδειγμα των παιδικών σταθμών και των δημοτικών ως τις 6 το απόγευμα, ώστε να περιλαμβάνουν και τη μελέτη των παιδιών ανακουφίζοντας με αυτό τον τρόπο τους γονείς στο σπίτι», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Παράλληλα υπενθύμισε πως στόχος της κυβέρνησης είναι η εξασφάλιση στέγης για τους νέους ανθρώπους. Μεταξύ άλλων θα προωθηθούν συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την αξιοποίηση εγκαταλελειμμένων κτιρίων στην Αθήνα, προκειμένου να μετατραπούν σε στέγη για νέα ζευγάρια.
Ο κ. Μητσοτάκης κάλεσε τα κόμματα του κοινοβουλίου σε μία διακομματική συνεργασία για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, που όπως είπε, από τη φύση του έχει στρατηγικό και μακροπρόθεσμα χαρακτήρα. Η πιο φλέγουσα διάσταση του ζητήματος, σημείωσε, είναι ο οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος, δηλαδή η συρρίκνωση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, που εργάζεται και συντηρεί και τον υπόλοιπο πληθυσμό. «Δεν μιλάμε για μία απειλή της ταυτότητάς μας ως Έλληνες. Αλλά για την υπονόμευση της δυνατότητας του τόπου να παράγει ατομικό και δημόσιο πλούτο, διατηρώντας ισχυρό τον ιστό που ενώνει τους πολίτες του» ξεκαθάρισε.
«Ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται»
Ο κ. Μητσοτάκης αναφερόμενος στις προβλέψεις των ειδικών εδώ και μια 10ετία ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται με τις γεννήσεις να υπολείπονται των θανάτων.
Ο πρωθυπουργός είπε ακόμα ότι χάσαμε ένα πλούσιο δυναμικό με την μετανάστευση νέων ανθρώπων που έφυγαν τα χρόνια της κρίσης στο εξωτερικό.
Κάνοντας μια σύντομη παρένθεση τόνισε ότι ένας από τους βασικούς λόγους που ώθησε νέους με υψηλή μόρφωση να μεταναστεύσουν δεν ήταν μόνο η αναζήτηση δουλειάς αλλά και η αίσθηση ότι η Ελλάδα έχει μια βαθιά αναξιοκρατική κοινωνία. Και γι’ αυτό είπε ότι δεν πρέπει να μας απασχολεί μόνο η οικονομική διάσταση της πολιτικής. Να παλέψουμε για μια πιο δίκαιη Ελλάδα για αξιοπρεπές εισόδημα αλλά και ποιότητα εργασίας, στέγαση και εργασία. Και ατομικά δικαιώματα, ασφάλεια, αξιοκρατία και ευκαιρίες να καταφέρει να γίνει κανείς αυτό που ονειρεύεται και μπορεί.
Για την διάσταση της γήρανσης, τόνισε ότι πριν από 50 χρόνια το 1962 μόλις το 8% του πληθυσμού ήταν άνω των 65 ετών. Το 26% ήταν κάτω των 14 ετών. Σήμερα το 23% του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών. Αυξήθηκε επίσης πολύ η μέση ηλικία της γυναίκας που αποκτά το πρώτο της παιδί. Αυτό σημαίνει, είπε ότι γερνάμε και λιγοστεύουμε. Μόνο αν δούμε κατάματα την απειλή θα τον αντιμετωπίσουμε.
«Υπάρχει ένδειξη αναστροφής στο brain drain»
Ο πρωθυπουργός είπε ακόμα ότι το φυσικό ισοζύγιο θανάτων προς γεννήσεις θα μείνει αρνητικό έως το 2045.
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι υπάρχει ένδειξη αναστροφής στο brain drain και έφερε ως παράδειγμα το κέντρο καινοτομίας της Pfizer όπου μια στις 3 αιτήσεις είναι από Έλληνες που θέλουν να επιστρέψουν.
Αναφέρθηκε επίσης στο επίδομα των 2.000 ευρώ για κάθε νέα γέννηση και στην κατάργηση του φόρου πολυτελείας για τους πολύτεκνους με μεγάλα αυτοκίνητα.
Επίσης, στην επιδοτούμενη γονική άδεια και την προστασία των γονιών από την απόλυση αλλά και τη διαμόρφωση χώρων φύλαξης παιδιών στους χώρους των επιχειρήσεων.
«Υπάρχει νέα νομοθετική πρωτοβουλία που αυξάνει το όριο ηλικίας στα 54 έτη για τις γυναίκες που θέλουν να τεκνοποιήσουν»
Ο πρωθυπουργός έκανε αναφορά και στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή λέγοντας ότι υπάρχει μια νέα νομοθετική πρωτοβουλία που αυξάνει το όριο ηλικίας στα 54 έτη για τις γυναίκες που θέλουν να τεκνοποιήσουν.
«Οι δράσεις μας εδώ και τρία χρόνια απλώνονται σε διαφορετικά επίπεδα», είπε ο πρωθυπουργός «και έχουν αποβεί πολύ πιο αποτελεσματικές από ένα εφάπαξ επίδομα».
Τόνισε ωστόσο ότι πρέπει να λυθούν βασικά προβλήματα δεκαετιών που δεν συναντούν όμως πολλές φορές την συναίνεση των κομμάτων.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι στο μέλλον θα εξασφαλιστεί προσιτή στέγη για τους νέους ανθρώπους καθώς το κόστος για την αγορά νέου σπιτιού έχει ανεβεί σημαντικά και λειτουργεί αποτρεπτικά νέα ζευγάρια να μείνουν σε ένα μεγαλύτερο σπίτι και έτσι να αποκτήσουν μεγαλύτερη οικογένεια.
«Αυτό», τόνισε, «θα συμβεί μέσα από την αξιοποίηση περιουσίας του δημοσίου αλλά και μέσα από την κατάργηση αντικινήτρων που λειτουργούν αποτρεπτικά».
Είπε ακόμα ότι σε τελική ευθεία προετοιμασίας βρίσκονται και μερικές πρωτοβουλίες άμεσης εφαρμογής: Η επέκταση, παραδείγματος χάριν, των παιδικών σταθμών αλλά και των δημοτικών έως τις 18:00 το απόγευμα, ώστε να περιλαμβάνουν και τη μελέτη των παιδιών, ανακουφίζοντας με αυτό τον τρόπο τους γονείς στο σπίτι. Αλλά και η στελέχωση των μονάδων υγείας των νησιών με παθολόγους και παιδίατρους.
Επίσης, χαρακτήρισε πρόκληση την προετοιμασία του συστήματος υγείας για έναν πληθυσμό που γερνά λέγοντας ότι νοσήματα όπως η άνοια και το Αλτσχάιμερ εμφανίζονται όλο και πιο συχνά.
Τέλος, μίλησε για ένα κεφάλαιο που πρέπει να ανοίξει χωρίς προκαταλήψεις και αναφέρθηκε στην ένταξη στην ελληνική κοινωνία των νόμιμων μεταναστών.
«Υπάρχει έλλειψη χεριών στον κατασκευαστικό τομέα και στον τομέα της οικοδομής αλλά και της συγκομιδής γιατί λείπουν από τη χώρα εργατικά χέρια», είπε περιγράφοντας την κατάσταση. Και συνέχισε: «Κυρίως όμως η ώριμη ένταξη αλλοδαπών στην κοινωνία θα μας βοηθήσει όλους και έχουμε την θετική εμπειρία την ένταξη των Αλβανών μεταναστών που πλέον η δεύτερη γενιά τους έχει ως πατρίδα την χώρα μας».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ακόμα όσον αφορά στην έλλειψη εργατικών χεριών ότι η χώρα μας προχωρά σε διμερείς διακρατικές συμφωνίες. Σημείωσε πάντως ότι η νέα αυτή πολιτική, δεν θα γίνει με τρόπο που να αφήσει κανέναν στο περιθώριο, δηλαδή οι νέοι Έλληνες άνεργοι να μένουν χωρίς δουλειά αλλά ούτε και συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα απέναντι σε ευάλωτους ξένους εργαζόμενους.
«Μια χώρα μεσήλικων που γεννά λίγα παιδιά οφείλει να ανανεωθεί με πιο νέους ανθρώπους, εκείνους που ασπάζονται τις αξίες της και είναι πρόθυμοι να δημιουργήσουν οικογένειες και τις οποίες θα μπορούν να συντηρήσουν. Είναι αναγκαίο, επίκαιρο, και κρίσιμο, είπε να ανοίξουμε τη συζήτηση αξιοποιώντας τη διεθνή εμπειρία και πάνω απ’ όλα έχοντας εθνική αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη σε έναν πολιτισμό που διαπερνά ακέραιος την ιστορία φωτίζοντας τους αιώνες», είπε ακόμα.
Καταλήγοντας ο πρωθυπουργός είπε ότι το δημογραφικό είναι ένα εθνικό υπαρξιακό ζήτημα και απαιτεί τη συστράτευση όλων των δυνάμεων της χώρας.