Με τον όρο “μάτιασμα” ή “κακό μάτι”, αναφερόμαστε σε μία πεποίθηση και όχι σε μία κατάσταση.
Με τον όρο “μάτιασμα” ή “κακό μάτι”, αναφερόμαστε σε μία πεποίθηση και όχι σε μία κατάσταση. Σύμφωνα με αυτήν, ένας άνθρωπος μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από την “κακή ενέργεια”, την καλή ή κακή ζήλια, ή ακόμα και μια ματιά, ενός άλλου!
Η πίστη στη βασκανία, έχει βαθιές ρίζες στην ελληνική παράδοση. Αυτό που εξετάζουμε εδώ, είναι οι τρόποι αντιμετώπισής της, από τους έλληνες χριστιανούς. Το αν υπάρχει ή όχι “κακό μάτι”, αποτελεί μία άλλη συζήτηση.
Η ορθόδοξη εκκλησία δεν αρνείται τη βασκανία, αλλά την συνδέει με “πονηρά πνεύματα” και υποστηρίζει ότι οι ευχές κατά της βασκανίας, πρέπει να διαβάζονται μόνο από ιερωμένους και όχι από τον καθέναν μας!
Τα τελευταία χρόνια, έχουν κάνει την εμφάνισή τους ακόμη και ηλεκτρονικά ξεματιάσματα μέσω internet ή και με sms. Το βασικό όμως στοιχείο της παράδοσής μας είναι ότι το ξεμάτιασμα γίνετε ΑΦΙΛΟΚΕΡΔΩΣ, συνεπώς κάθε αντάλλαγμα σε αυτόν που ξεματιάζει, αυτομάτως ακυρώνει την ευχή!
Ευχές κατά του ματιάσματος
Παρακάτω, σας δίνουμε διάφορες ευχές που -κατα τη λαϊκή πεποίθηση- διώχνουν το “κακό μάτι”. Το αν “πιάνουν” ή όχι, αποτελεί προσωπική άποψη του καθενός και έχει να κάνει με την πίστη του, την κουλτούρα του και τον τρόπο που έχει μεγαλώσει!
Τα “ξεματιάσματα” διαφέρουν από τόπο σε τόπο και μεταδίδονται από τη μία γενιά στην άλλη. Κατά την παράδοση, την ευχή πρέπει να στην μάθει ένας άντρας, αλλιώς δεν έχει “δύναμη”! Ο “ματιασμένος” που δέχεται τις ευχές, δεν πρέπει να πει “ευχαριστώ” γιατί το ξεμάτιασμα δε θα πιάσει!
Ξεμάτιασμα με λάδι
Σε ένα μικρό φλιτζάνι ή πιατάκι, βάζετε δύο δάχτυλα νερό. Σε ένα μπολάκι, ρίχνετε λίγο ελαιόλαδο. Το ξεμάτιασμα ξεκινάει λέγοντας “Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος για τον/την (το όνομα του/της ματιασμένου/ης)”. Παράλληλα σταυρώνετε τρεις φορές το φλιτζάνι/πιάτο με το νερό.
Στη συνέχεια λένε διάφορες ευχές. Εμείς εδώ σας δίνουμε κάποιες από αυτές. Επιλέγετε να πείτε μόνο μία από αυτές:
Ευχή 1: “Ιησούς Χριστός νικά, κι αν είναι μάτι το σκορπά, η κυρά η Παναγιά”.
Ευχή 2: “Ιησούς Χριστός νικά κι όλα τα κακά σκορπά”
Ευχή 3: “Άγιοι Ανάργυροι και θαυματουργοί, δωρεάν ελάβατε δωρεάν δότε ημίν”
Ευχή 4: “Αγία Ειρήνη, ρήνεψέ το Παναγιά μου Περασιά, πέρασε το”.
Την ώρα που το λέτε αυτό, ρίχνετε μία μόνο σταγόνα από το λάδι, μέσα στο νερό. Επαναλαμβάνεται δύο φορές ακόμα την ευχή και ρίχνετε άλλες δύο σταγόνες λάδι.Αν ο άνθρωπος τον οποίο ξεματιάζετε είναι ματιασμένος, τότε βλέπετε τις σταγόνες του λαδιού να διαλύονται μέσα στο νερό και να χάνονται. Αν δεν είναι ματιασμένος, οι σταγόνες του λαδιού δεν διαλύονται.
Στη συνέχεια λέτε “Βασκανία ηπέρασε και τα δέντρα ξερίζωσε Βασκανία πού υπάγεις και τα δέντρα ξεριζώνεις. Πάγω στου(στης) το κεφάλι να της (του) πιω το αίμα. Βασκανία λείψε από το κεφάλι του(της) και πήγαινε στα μονόκερα, δίκερα, τρίκερα, τετράκερα, πεντάκερα, εξάκερα, επτάκερα, οκτάκερα, εννιάκερα, δεκάκερα, εντεκάκερα, δωδεκάκερα, εις το πυρ το εξώτερον το ετοιμασμένο, το μυρισμένο και εις τον Θεό παραδομένο στ’ άγρια βουνά και στ’ άκαρπα δέντρα έξω το κακό, έξω το κακό, έξω το κακό”.
Ξεμάτιασμα για μικρά παιδιά
Με ένα κομμάτι βαμβάκι, βουτηγμένο στο λάδι από το καντήλι, “σταυρώνουμε” το μέτωπο του παιδιού που θέλουμε να ξεματιάσουμε. Στη συνέχεια λέμε την ευχή:
Σταυρός ο φύλαξ πάσης της Οικουμένης,
Σταυρός η ωραιότης της Εκκλησίας,
Σταυρός βασιλέων το κραταίωμα,
Σταυρός πιστών το στήριγμα,
Σταυρός Αγγέλων η δόξα καί των δαιμόνων το τραύμα.
Εξηγόρασας ημάς εκ της κατάρας του νόμου τω Σταυρώ προσηλωθείς και τη λόγχη κεντηθείς την αθανασίαν επήγασας ημίν Σωτήρ ημών Δόξα Σοι.
Ξεμάτιασμα από την Μικρά Ασία
Στην αρχή, μετράμε από το 1 εως το 9. Συνεχίζουμε με την ευχή:
Μάτια που τον/την ματιάσανε,
τρία είναι καλά να τον γιατρέψουν,πατήρ υιος και άγιο πνεύμα,
και του/της (λέμε το όνομα του ανθρώπου που ξεματιάζουμε) το κακό,
στην γη να σκορπιστεί και την υγειά του να’χει!
Νησιώτικο ξεμάτιασμα
Ξεκινάμε λέγοντας “Στο όνομα του/της…” αυτού/αυτής που ξεματιάζουμε. Ακολουθεί η ευχή:
Σταυρός στον ουρανό,
Σταυρός στη γη,
κι αν είναι μάτι να φύγει.
Ανάτριχα ήρθε, ανάτριχα να φύγει.
< p>Στο τέλος φυσάμε τρεις φορές!
