Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα χρησιμοποιήσει την εκτελεστική εξουσία για να προωθήσει την αντιδημοφιλή συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση που θα αυξήσει την ηλικία συνταξιοδότησης στη Γαλλία στα 64 έτη, παρακάμπτοντας ουσιαστικά την κάτω βουλή του κοινοβουλίου. Έτσι αποφάσισε να περάσει το νομοσχέδιο με Προεδρικό Διάταγμα.
Το συνταξιοδοτικό νομοσχέδιο συζητείται στο κοινοβούλιο επί έξι εβδομάδες πριν καταστεί σαφές ότι ο Μακρόν δεν μπορούσε να συγκεντρώσει αρκετές ψήφους, οδηγώντας την κυβέρνηση να επικαλεστεί τη συνταγματική διάταξη γνωστή ως άρθρο 49.3 που επιτρέπει την έγκριση ενός νόμου χωρίς ψηφοφορία.
Ο Μακρόν κατέστησε την αναμόρφωση των συντάξεων – η οποία αυξάνει την ελάχιστη ηλικία συνταξιοδότησης από τα 62 έτη – κορυφαία προτεραιότητα της δεύτερης θητείας του, υποστηρίζοντας ότι ήταν απαραίτητη για να αποφευχθούν τα ελλείμματα που έχουν επιδεινωθεί από την ενεργειακή κρίση και τις δαπάνες του Covid. Οι βουλευτές της αντιπολίτευσης ζήτησαν αμέσως ψήφο δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης.
«Δεν μπορούμε να ρισκάρουμε το μέλλον των συντάξεών μας», δήλωσε η πρωθυπουργός Ελιζαμπέτ Μπορν στους νομοθέτες στο Παρίσι, όταν ανακοίνωσε την απόφαση της κυβέρνησης. «Αν ο καθένας ψήφιζε σύμφωνα με τη συνείδησή του και σύμφωνα με τις προηγούμενες θέσεις του, δεν θα βρισκόμασταν εδώ που βρισκόμαστε σήμερα το απόγευμα».
Η Μπορν αντιμετώπισε σκηνές οργής και έντασης στην Εθνοσυνέλευση καθώς έκανε την ανακοίνωσή της. Οι βουλευτές που ανήκουν στο κόμμα Μελανσόν, La France Insoumise αποδοκίμασαν και έψαλλαν τον εθνικό ύμνο, τη Μασσαλιώτιδα, ενώ οι ακροδεξιοί βουλευτές του Εθνικού Συναγερμού φώναζαν «Παραιτηθείτε! Παραιτηθείτε!». Ο πρόεδρος της Βουλής αναγκάστηκε να διακόψει τις συζητήσεις για να επιτρέψει στην Μπορν να εκφωνήσει την ομιλία της.
Μιλώντας μετά την ομιλία της Μπορν, η ηγέτιδα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η κίνηση αυτή αποτελεί «προσωπική ήττα» για τον Μακρόν, ο οποίος είχε κάνει προεκλογική εκστρατεία για το θέμα αυτό κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών.
Σε περίπτωση που ο Μακρόν χάσει την ψήφο δυσπιστίας, το νομοσχέδιο για τις συντάξεις θα ακυρωθεί και η κυβέρνηση θα πρέπει να παραιτηθεί. Αλλά μια τέτοια κίνηση θα απαιτούσε την υποστήριξη ορισμένων συντηρητικών βουλευτών.
Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν βγει στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για την πρόταση, με την πλειοψηφία των πολιτών να αντιτίθεται στη μεταρρύθμιση. Όμως η συμμετοχή έπεσε κατακόρυφα στις πρόσφατες πορείες και οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι η πλειοψηφία των πολιτών ανέμενε ότι το νομοσχέδιο θα περάσει.
Ίσως το πιο ορατό σημάδι των διαμαρτυριών είναι τα σκουπίδια στους δρόμους πόλεων, όπως το Παρίσι, όπου περίπου 7.000 τόνοι απορριμμάτων έχουν κατακλύσει την πρωτεύουσα λόγω της απεργίας των υπαλλήλων στην καθαριότητα.
«Ακόμη και αν το άρθρο 49.3 είναι στο σύνταγμα, για εμάς αντιπροσωπεύει έλλειψη σεβασμού της δημοκρατίας», δήλωσε νωρίτερα στους δημοσιογράφους μπροστά από την Εθνοσυνέλευση ο Φιλίπ Μαρτινέζ, επικεφαλής του σκληροπυρηνικού συνδικάτου CGT. «Οι κινητοποιήσεις και οι απεργίες πρέπει να κλιμακωθούν».
Το Προεδρικό Διάραγμα χρησιμοποιήθηκε στις αρχές του 2020 από την κυβέρνηση Μακρόν σε μια πρώτη προσπάθεια να περάσει τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση μετά από μήνες απεργιών και διαδηλώσεων. Η μεταρρύθμιση ανεστάλη αργότερα λόγω της πανδημίας του Covid.
Χωρίς αλλαγές, το συνταξιοδοτικό σύστημα και μόνο αυτό πρόκειται να καταγράψει ετήσιο έλλειμμα έως και 0,8% της ετήσιας οικονομικής παραγωγής κατά τη διάρκεια των επόμενων 10 ετών, σύμφωνα με το Συμβούλιο Συντάξεων της Γαλλίας. Η αύξηση του κατώτατου ορίου ηλικίας στα 64 έτη και η αύξηση της ελάχιστης περιόδου εισφορών για την πρόσβαση σε πλήρη σύνταξη θα εξαλείψει το έλλειμμα του συστήματος έως το 2030, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
«Δεν μπορούμε να πάρουμε το ρίσκο να δούμε 175 ώρες κοινοβουλευτικής συζήτησης να καταλήγουν στο κενό», δήλωσε η Μπορν. «Δεν μπορούμε να πάρουμε το ρίσκο να δούμε τον συμβιβασμό που οικοδομήθηκε και από τα δύο σώματα να απορρίπτεται».
