Για την προσπάθεια της Τουρκίας να κάνει «περισσότερους φίλους και λιγότερους εχθρούς» μίλησε ο πρόεδρος της γειτονικής χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αναφερόμενος στην επικείμενη επίσημη επίσκεψή του στην χώρα μας ενόψει του ελληνοτουρκικού Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας που θα γίνει στην Αθήνα στις 7 Δεκεμβρίου.
Συγκεκριμένα ο Τούρκος πρόεδρος μιλώντας σε δημοσιογράφους πριν από προγραμματισμένο ταξίδι του σημείωσε πως ελπίζει να ξεκινήσει μία νέα εποχή μεταξύ των δύο χωρών και συμπλήρωσε πως η Τουρκία «προσπαθεί να κάνει περισσότερους φίλους και λιγότερους εχθρούς».
Στην συνέχεια ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε πως «ο Έλληνας πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης έκανε πρόσφατα μια δήλωση. “Η συνεργασία με την Τουρκία είναι απαραίτητη”. Τι νομίζετε ότι σημαίνει αυτή η δήλωση του Μητσοτάκη; Θα ξεκινήσει μια νέα εποχή μεταξύ των δύο χωρών, ειδικά μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Συνεργασίας Υψηλού Επιπέδου; Η ελπίδα μας είναι ότι θα ξεκινήσει μια νέα εποχή», είπε.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση δήλωσε πως «πιστεύω ότι είναι χρήσιμο να μιλήσουμε στη διμερή μας συνάντηση, όπως έχω ξαναπεί», ενώ για να κάνει αναφορά στην εγγύτητα των δύο χωρών έφερε το παράδειγμα της Κω. «Όταν σε φωνάζουν στην Τουρκία, η φωνή ακούγεται από το νησί της Κω. Η απόσταση μεταξύ τους είναι τόσο μικρή και οι δύο χώρες που είναι συνυφασμένες με τόση ιστορία εξακολουθούν να είναι λάθος να πορεύονται με φωνές που υποκινούν την εχθρότητα».
Στην συνέχεια, εξαπέλυσε επίθεση στις ΗΠΑ κατηγορώντας τες πως αυτές ευθύνονται για τις εντάσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. «Από την άλλη πλευρά, ποιος μας κάνει να θυμώνουμε; Όταν εξετάζουμε αυτό το σημείο, κάποιοι άνθρωποι, ειδικά οι Ηνωμένες Πολιτείες, προσπαθούν να μας στρέψουν ο ένας εναντίον του άλλου. Ενώ σε εμάς δεν δίνονται F-16 παρόλο που τα πληρώσαμε, στην Ελλάδα δίνονται F-16. Στέλνει τα στρατεύματά της, στέλνει τα πυρομαχικά της. Υποθέτω ότι δεν είμαστε σε θέση να υποχωρήσουμε μόνο και μόνο επειδή το κάνει αυτό η Αμερική. Μπορούμε να επισκεφθούμε τον γείτονά μας δίπλα, να καθίσουμε και να μιλήσουμε. Αν δεν εμπλακούμε σε συμπεριφορές που θα έβλαπταν τα συμφέροντα του άλλου, δεν υπάρχει πρόβλημα. Θα συνεχίσουμε την πορεία μας. Φυσικά, έχουμε διαφορές απόψεων και υπάρχουν βαθιά ζητήματα που δεν μπορούν να λυθούν αμέσως, αλλά υπάρχουν και ζητήματα που μπορούμε να λύσουμε άμεσα και που θα διευρύνουν τη βάση για συνεργασία. Εάν μπορέσουμε να ξεκινήσουμε μια νέα εποχή, να τηρήσουμε τις υποσχέσεις μας και να αναπτύξουμε αυτές τις σχέσεις σε μια πλατφόρμα απαλλαγμένη από εξωτερικές επιρροές, είμαι βέβαιος ότι θα επωφεληθούμε. Η αντίληψή μας για την εξωτερική πολιτική δεν είναι “εγώ πάντα κερδίζω και ο άλλος χάνει”. Θα πάμε στην Αθήνα με μια προσέγγιση “win-win”. “Εκεί, θα συζητήσουμε τόσο τις διμερείς μας σχέσεις όσο και τις σχέσεις Τουρκίας-Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να λάβουμε αποφάσεις αντάξιες του πνεύματος της νέας εποχής», είπε.
Η αναφορά του στην επίσκεψη από την τουρκική βουλή
Υπενθυμίζεται ότι για την επικείμενη επίσκεψή του στην Ελλάδα, μίλησε ο Ταγίπ Ερντογάν και την περασμένη Τετάρτη στη συνεδρίαση του κόμματός του στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση.
«Συνεχίζουμε να εφαρμόζουμε την πολιτική μας για την αύξηση των φίλων μας και τη μείωση των εχθρών μας. Δεν βλέπουμε τη διπλωματία ως ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Είναι φυσικό να υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των χωρών. Το κυριότερο είναι η βούληση για την επίλυσή τους πριν μετατραπούν σε αδιέξοδα. Αυτή είναι η προσέγγισή μας για την επίσκεψη που σκοπεύουμε να πραγματοποιήσουμε στην Ελλάδα στις 7 Δεκεμβρίου. Διαφωνίες είχαμε χθες και θα έχουμε και σήμερα. Το γεγονός αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να βρούμε κοινό έδαφος ως δύο χώρες που μοιράζονται το ίδιο κλίμα και την ίδια θάλασσα. Υπάρχουν πολλά θέματα στα οποία μπορούμε να βελτιώσουμε τη συνεργασία μας. Ελπίζω ότι το ταξίδι μας θα οδηγήσει στο άνοιγμα μιας νέας σελίδας για τις χώρες μας» είπε ο Τούρκος πρόεδρος.
Οι πέντε ώρες του Ερντογάν στην Αθήνα – Το πρόγραμμα και τα ραντεβού των υπουργών
Εν τω μεταξύ κλειδώνουν οι λεπτομέρειες για την επίσκεψη Ερντογάν η οποία αναμένεται να είναι μια πιο σύντομη και λιτή εκδοχή σε σχέση με τις αρχικές διαρροές από μέρους της γείτονος. Κόντρα λοιπόν στις αρχικές διαρροές, επελέγη ένα πιο σφιχτό format, με λιγότερα πρόσωπα στη συνοδεία του κ. Ερντογάν, ο οποίος θα μείνει για ελάχιστες ώρες επί ελληνικού εδάφους. Μια επίσκεψη με «χειρουργικό» προγραμματισμό, όπως το έθετε αρμόδια πηγή, ώστε να μην υπάρξουν «φάλτσα» που μπορεί να εκτρέψουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις που διάγουν «καλό φεγγάρι» παρά τις διαμετρικά αντίθετες θέσεις των δύο χωρών στο Μεσανατολικό.
Με βάση τις πληροφορίες του protothema.gr, ο κ. Ερντογάν θα φτάσει λίγο πριν τις 11:00 το πρωί εκείνης της Πέμπτης στην Αθήνα, συνοδευόμενος από συνεργάτες του, υπουργούς και δημοσιογράφους. Θα ήταν εκ των πραγμάτων δύσκολο ο κ. Ερντογάν να έρθει αποβραδίς στην Αθήνα, με δεδομένο ότι την προηγούμενη μέρα θα υπάρχουν αυστηρά μέτρα ασφαλείας λόγω της επετείου δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου.
Με βάση τον ίδιο σχεδιασμό, ο κ. Ερντογάν προγραμματίζεται να αναχωρήσει λίγο μετά τις 15:00, εκτός αν το πρόγραμμά του πάρει ελαφρά παράταση. Σε κάθε περίπτωση, τα σχέδια για ένα ευρύτερο πρόγραμμα εκείνη την ημέρα, ενδεχομένως με ένα δείπνο στο μουσείο της Ακρόπολης, αφέθηκαν στην άκρη, ενώ επίσης δεν προκρίθηκε η σκέψη να φέρει μαζί του αρκετούς Τούρκους επιχειρηματίες, κάτι το οποίο οι Τούρκοι έριξαν στο τραπέζι της συζήτησης. Επίσης, με τα σημερινά δεδομένα, εκτός συζήτησης μοιάζει να είναι μια προοπτική επίσκεψης του κ. Ερντογάν στη Θράκη, όπως είχε κάνει το 2004 και το 2017, με την ελληνική πλευρά να λέει εδώ και μέρες ότι δεν είχε δεχθεί κρούση από τους Τούρκους για κάτι τέτοιο, αν και στη μειονότητα υπήρξε έντονη φημολογία.
Τα ραντεβού
Το πρώτο ραντεβού του κ. Ερντογάν θα είναι εθιμοτυπικά στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου θα γίνει δεκτός από την Κατερίνα Σακελλαροπούλου για πρώτη φορά μετά το 2017. Τότε, βεβαίως, η στιχομυθία του με τον Προκόπη Παυλόπουλο ήταν επεισοδιακή, με αποτέλεσμα η επίσκεψή του να κινδυνεύσει με πλήρη εκτράχυνση, αν και το κλίμα διορθώθηκε στη συνέχεια από τον Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου. Ενώ ο κ. Ερντογάν θα βρίσκεται στο Προεδρικό, οι υπουργοί που θα τον συνοδεύουν θα πάρουν τον δρόμο για αρκετά υπουργεία, όπου θα γίνουν διμερείς συναντήσεις με τους ομολόγους τους.
Στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου ο κ. Ερντογάν θα βρεθεί αμέσως μετά το Προεδρικό Μέγαρο, το σχήμα της κατ’ ιδίαν συνάντησής του με τον πρωθυπουργό θα είναι το ίδιο με τη Νέα Υόρκη: από ελληνικής πλευράς ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και η διπλωματική σύμβουλος του κ. Μητσοτάκη Άννα Μαρία Μπούρα και από τουρκικής πλευράς ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο διπλωματικός σύμβουλος του Ερντογάν Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς. Αμέσως μετά τη συνάντηση, προγραμματίζονται κοινές δηλώσεις, όχι όμως και συνέντευξη Τύπου, ενώ αμέσως μετά έχει προγραμματιστεί γεύμα εργασίας στο Μαξίμου, το οποίο θα εκληφθεί ως η Ολομέλεια του Ανωτάτου Συμβουλίου. Το πιο “λιτό” πρόγραμμα της επίσκεψης έφερε και την ελληνική πλευρά σε περιορισμό κινήσεων, καθώς ο αρχικός σχεδιασμός ήθελε το μεσημεριανό γεύμα να γίνεται ενδεχομένως στον έβδομο όροφο του υπουργείου Εξωτερικών.
Οι υπουργοί
Σε συνέχεια των βασικών αξόνων συνεργασίας που έχουν συμφωνηθεί από κοινού στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο, στη συνεδρίαση του ΑΣΣ, πέρα από τον υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Εξωτερικών (και την υφυπουργό Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, καθώς και τον υφυπουργό για την Οικονομική Εξωστρέφεια Κώστα Φραγκογιάννη) θα συμμετέχουν υπουργοί με αρμοδιότητες στους τομείς της Άμυνας, της Μετανάστευσης, του Πολιτισμού και του Τουρισμού, της Οικονομίας και της Εκπαίδευσης.
Πρακτικά, σύμφωνα με τις πληροφορίες του protothema.gr και πέραν της ομάδας των υπουργείων Εξωτερικών (τον Χακάν Φιντάν θα συνοδεύει ο υφυπουργός Μπουράκ Ακτσαπάρ), τα υπουργικά “ζευγάρια” διαμορφώνονται ως εξής: οι υπουργοί Άμυνας Νίκος Δένδιας και Γιασάρ Γκιουλέρ, οι υπουργοί Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης και Μεχμέτ Σιμσέκ, οι υπουργοί Μετανάστευσης Δημήτρης Καιρίδης και Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια, οι υπουργοί Τουρισμού και Πολιτισμού Όλγα Κεφαλογιάννη και Λίνα Μενδώνη αντίστοιχα με τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού Μεχμέτ Ερσόι και οι υπουργοί Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης και Γιουσούφ Τεκίν. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα υπογράψουν όλοι οι υπουργοί διμερείς συμφωνίες, θα έχουν, όμως, διμερείς συζητήσεις.
Το μήνυμα που εκπέμπει η Αθήνα είναι σαφές. “Στόχος είναι να εδραιωθεί η ηρεμία και η βελτίωση των διμερών σχέσεων να επισφραγιστεί με συμφωνίες που είναι προς όφελος των δύο χωρών. Οι διαφωνίες παραμένουν, ωστόσο η επιδίωξη είναι οι διαφωνίες να μην παράγουν διμερείς κρίσεις”, υπογραμμίζουν κυβερνητικές πηγές.
Ο Γεραπετρίτης ενημέρωσε την Σακελλαροπούλου
Εν τω μεταξύ, νωρίτερα σήμερα Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης έγινε δεκτός από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης ενημέρωσε την ΠτΔ για την επικείμενη διεξαγωγή του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, στις 7 Δεκεμβρίου 2023, στην Αθήνα.
Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ στον διάλογο που είχαν νωρίτερα η Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τον Υπουργό Εξωτερικών, το μήνυμα που έστειλε η ΠτΔ, είναι ότι η ελληνική εξωτερική πολιτική είναι πολιτική αρχών και παραμένει σε αυτήν, δεν χρειάζεται υπερβολική ρητορική, αλλά σεβασμός στο διεθνές δίκαιο. Μάλιστα, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε ότι η Ελλάδα προσδοκά μια καλή συνεργασία.
Από την πλευρά του, ο Υπουργός Εξωτερικών είπε ότι η ελληνική εξωτερική πολιτική είναι πολιτική αρχών εν μέσω πολλαπλών κρίσεων που έχουμε αυτή τη στιγμή στον κόσμο και μάλιστα με βάση ακριβώς αυτές τις αρχές και προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο, θα προσέλθει στη συζήτηση και μάλιστα με φρόνηση και σοβαρότητα.
