Ενώπιον των δικαστών του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων απολογήθηκαν ο ηγούμενος Εφραίμ και ο μοναχός Αρσένιος για την υπόθεση του Βατοπαιδίου και των «ιερών ανταλλαγών».
Σε μία κατάμεστη από κληρικούς αίθουσα οι δύο κατηγορούμενοι κατά την απολογία τους αρνήθηκαν την οποιαδήποτε εμπλοκή τους στην υπόθεση.
Απολογία Εφραίμ
Κάνοντας μία σύντομη αναδρομή στη διαδρομή του μέχρι το Αγιον Όρος, ο ηγούμενος Εφραίμ αναφέρθηκε στη γνωριμία του με τον Άγιο Παΐσιο, ο οποίος του είχε πει ότι πρέπει να πάνε στη Μονή Βατοπαιδίου.
«Πρώτα πήγαν οι οκτώ αδελφοί, το έτος1987. Μας εγκατέστησαν στο Βατοπέδι .Το 1989 μας παρέδωσαν επισήμως τα κλειδιά της Μονής. Το 1990 γίνεται επίσημα κοινόβιο το μοναστήρι μετά από πέντε αιώνες. Έγινε ψηφοφορία για τον ηγούμενο. Ψήφισαν την ταπεινότητά μου .Ήμουν τότε 34 ετών», είπε ο ηγούμενος της Μονής, ο οποίος υποστήριξε ότι το έργο τους ήταν επίπονο.
Επειδή όπως είπε, είχε πάντα σεβασμό στην παράδοση, κάλεσε τον προϊστάμενο των υπηρεσιών που είχε την αρμοδιότητα για το αγιορείτικο αρχείο και του είπε να κοιτάξει τί έγγραφα και αποδεικτικά στοιχεία έχουν για την κυριότητα της Μονής στη λίμνη Βιστωνίδα.
«Εγώ ως επιστήμονας, μου είπε, συνάγω πως η λίμνη είναι της Μονής. Πήγα και στο Πατριαρχείο και μου είπαν ότι θα πρέπει να μεριμνήσουμε για τη διεκδίκηση της λίμνης Βιστωνίδας. Επίσης και η Ιερά Κοινότητα έστειλε επιστολή ότι καλώς κάνει η Μονή που διεκδικεί τη λίμνη Βιστωνίδα. Και τώρα αν μπορούσα να κάνω, πάλι τα ίδιο θα έκανα. Θέλω να σας πω ως εξομολόγηση πόσο πληγώθηκα όταν διάβασα στο κατηγορητήριο ότι έπεισα τους κρατικούς αξιωματούχους ότι η λίμνη είναι της Μονής. Αν δεν το έκανα θα έκανα απιστία στη συνείδησή μου», είπε ο ηγούμενος.
Πρόεδρος: Γενικώς από τους μοναχούς υπήρχε ενδιαφέρον;
Εφραίμ: Βεβαίως υπήρχε ενδιαφέρον .Και όταν υπάρχει ένα μείζον θέμα ενημερώνονται όλοι οι αδερφοί. Και σε αυτή την περίπτωση ήρθαν οι δικηγόροι 6-8 φορές και μίλησαν μπροστά σε όλους τους αδερφούς. Όταν ο γέροντας Ιωσήφ επιβαρύνθηκε η υγεία του ελήφθη απόφαση να αναλάβει το θέμα ο πατέρας Αρσένιος . Και τότε άρχισε η διαδικασία αυτή με τον πατέρα Αρσένιο ο οποίος εκτελούσε αποφάσεις της Γεροντίας. Πάντοτε τον συνόδευε – άγραφος κανόνας- ένας άλλος Γέροντας. Εγώ πολλές φορές υπέγραφα έγγραφα ενώπιον της Γεροντίας επειδή μου το έλεγαν οι δικηγόροι. Υπάρχει παράδοση όλα τα έγγραφα να υπογράφονται παρουσία της Γεροντίας. Για οποιοδήποτε διοικητικό θέμα η γεροντία λαμβάνει τις σχετικές αποφάσεις . Οι επόμενες ενέργειες είναι αυτές που ξέρουμε όλοι.
Εφραίμ: Κυβερνητική επιλογή οι ιερές ανταλλαγές
Κατά την απολογία του ο ηγούμενος της Μονής υποστήριξε ότι ήταν κυβερνητική επιλογή οι «ιερές» ανταλλαγές μεταξύ του Δημοσίου και της Μονής Βατοπεδίου, οι οποίες προκάλεσαν πολιτικούς τριγμούς επί κυβερνήσεως Κ. Καραμανλή.
Εφραίμ: Επισκεφτήκαμε τον Τσιτουρίδη μαζί με τον πατέρα Αρσένιο. Μας είπε ότι είναι δύσκολο να μας αποζημιώσουν. Εμείς το μελετήσαμε σαν κυβέρνηση το πράγμα και πήραμε μία απόφαση να προχωρήσουμε σε ανταλλαγές.
Πρόεδρος: Είχατε ακούσει ποτέ τα περί ανταλλαγής;
Εφραίμ: Ποτέ. Εμάς μας ενδιέφερε η Μονή να έχει παρουσία στην περιοχή και για εθνικούς λόγους. Φάνηκε η ανταλλαγή να ήταν κρυσταλλωμένη απόφαση της κυβέρνησης γιατί δεν ήθελε να ακούσει άλλη συζήτηση. Οι φορείς όπως μάθαμε δεν συμφωνούσαν ότι η λίμνη ήταν της Μονής .Γι αυτό και έβαλαν ως όρο οι ανταλλαγές των ακινήτων να ήταν εκτός των Νομών Ροδόπης και Ξάνθης. Αυτό δεν ήταν πρωτοβουλία της Μονής , ούτε το διανοηθήκαμε ποτέ. Εμείς είχαμε συνδεθεί πολύ με την περιοχή και μέσω του Μετοχίου γι αυτό και δεν θα ζητούσαμε ποτέ να φύγουμε από την περιοχή. Όταν παραιτήθηκε ο Τσιτουρίδης πήγαμε και είδαμε τον κύριο Μπασιάκο μήπως έχει άλλη γνώμη. Μας είπε ότι δεν ήταν ενημερωμένος για το θέμα .Μετά ξαναπήγαμε εκεί. Ήταν ρητός και κατηγορηματικός πως ήταν κυβερνητική απόφαση η ανταλλαγή και μας είπε να πάμε στην ΚΕΔ γιατί σιγά σιγά θα προετοιμαστεί αυτό το πράγμα.
Κατά την απολογία του ο ηγούμενος Εφραίμ εξέφρασε την πικρία του για όσα του αποδίδονται.
«Βλέποντας ότι θυσιάζομαι κάθε μέρα εκεί για το μοναστήρι και γενικά γιατο έθνος και έρχεται το κατηγορητήριο να μου πει στην ουσία ότι είμαι ένας απατεώνας. Αμαρτωλός είμαι απατεώνας όχι . Θέλαμε όλα τα ζητήματα να τα λύνουμε συμβιβαστικά . Πάμε εκεί με αφοσίωση και με γνώμονα την ακτημοσύνη και μας λένε ότι πήγαμε να κλέψουμε το κράτος; Εμείς οι μοναχοί είμαστε διδάσκαλοι του έθνους για μία ζωή . Για ολες τις νομικές ενέργειες ακολουθούσαμε την άποψη των νομικών μας συμβούλων», είπε χαρακτηριστικά.
Εισαγγελέας: Γιατί συμφωνήσετε να πουληθούν τα οικόπεδα στη Θεσσαλονίκη στην εταιρεία ΑΝΘΕΜΙΑΣ πίσω από την οποία υπήρχε η Μονή;
Εφραίμ: Δεν γνωρίζω γιατί. Ο οικονομικός μας σύμβουλος μας είπε ότι αυτό ήταν συμφέρον για τη Μονή.
Εισαγγελέας: Ήταν η Μονή και πίσω από άλλες εταιρείες; Την Ρασαντελ;
Εφραίμ: Ήταν ένα Μοναστήρι που είχε πολύ μεγάλες ανάγκες. Ζητούσαμε από τους συμβούλους μας με νόμιμο τρόπο να διενεργήσουμε όλα αυτά για να καλύψουμε τις ανάγκες μας. Αυτά μας είπαν οι σύμβουλοί μας αυτά κάναμε.
Στο τέλος της απολογίας του υποστήριξε: «Δηλώνω με πάση συνείδηση ότι έκανα το έργο μου και πάλι και τώρα θα έκανα το ίδιο γιατί στην καρδιά μου βασιλεύει ότι η λίμνη αυτή ανήκει στη Μονή.»
Απολογία Αρσένιου
Από την πλευρά του ο μοναχός Αρσένιος αναφέρθηκε κι εκείνος κατά την απολογία του στη γνωριμία του με τον γέροντα Παίσιο και πως έγινε μέλος της γεροντικής συνάξεως το 1990, όταν έγινε Κοινόβιο το μοναστήρι.
«Σε ξενάγηση που μου έκανε ο υπεύθυνος του αρχείου της μονής μου έδειξε τα χρυσόβουλα και μία σειρά εγγράφων που αφορούσαν το ιδιοκτησιακό καθεστώς της Μονής. Το 1951 σε επίσκεψη που είχε κάνει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι η λίμνη Βιστωνίδα ανήκει στην κυριότητα της Μονής. Αυτό προέκυπτε από έγγραφα που μου έδειξε ο υπεύθυνος του αρχείου. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν πρόκυπτε μόνο από τα χρυσόβουλα, αλλά και γιατί το ελληνικό δημόσιο είχε παραιτηθεί από κάθε δικαίωμα από το 1924. Είχα και έχω πειστεί και δεν θα βγει ποτέ από την καρδιά μου πως η λίμνη Βιστωνίδα ανήκει στη Μονή άσχετα από το τι θα πουν τα δικαστήρια», είπε ο μοναχός.
Αναφερόμενος στις ανταλλαγές, υποστήριξε ότι ο Ευάγγελος Μπασιάκος τους είχε πει ότι ήταν κυβερνητική απόφαση η επιλογή της λύσης των ανταλλαγών.
«Θεωρήσαμε αναγκαίο να κάνουμε έναν έλεγχο των ακινήτων γιατί υπήρχαν περιπτώσεις ακινήτων που να είχαν δοθεί σε άλλον ή να πήγαινες να το δεις από κοντά και να είχε χτίσει κάποιος άλλος μέσα. Για τα συμβόλαια επιλέξαμε τον κύριο Πελέκη. Εντιμότατος άνθρωπος ο οποίος ήταν και στον Σύλλογο Φίλων του Αγίου Όρους. Οι εκπρόσωποι όλων των κυβερνήσεων και ο Μητσοτάκης και ο Σημίτης και ο Ανδρέας Παπανδρέου, πάντα με κάποια στοργή μας προστάτευαν. Μετά την ανταλλαγή των ακινήτων αποφασίσαμε να τα αξιοποιήσουμε» και πρόσθεσε: «Λάθη μπορεί να εκανα αλλά απατεώνας δεν είμαι. Αγαπώ τον Θεό πάρα πολύ. Και θα ήθελα να συνεχίσω το διακόνημά μου στο Αγιον Όρος».
Στην αίθουσα βρίσκονταν πάνω από 100 κληρικοί, μεταξύ των οποίων και ο πρώην Ζακύνθου, Χρυσόστομος.
