Άλλη μια συνέπεια της κλιματικής αλλαγής αναδεικνύει μελέτη που υπογραμμίζει τη σημασία να υπάρξουν σκέψεις για καλλιέργειες προσαρμοσμένες στην κατάσταση αυτή. Όπως αναφέρεται σχετικά, τα τελευταία 50 χρόνια στην Ευρώπη οι απώλειες της συγκομιδής που οφείλονται σε επεισόδια καύσωνα και ξηρασίας τριπλασιάστηκαν.
Στη μελέτη αυτή που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Research Letters και την οποία αναμεταδίδει το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι ερευνητές βασίζονται στα δεδομένα γεωργικής παραγωγής και στα ακραία καιρικά φαινόμενα (ξηρασία, καύσωνας, πλημμύρες, κύμα ψύχους) σε 28 ευρωπαϊκές χώρες (στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 και τη Μεγάλη Βρετανία) μεταξύ 1961 και 2018.
Οι σημαντικότερες επιπτώσεις αφορούν τις ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα: «Η σοβαρότητα των επιπτώσεων των ξηρασιών και των καυσώνων στη γεωργική παραγωγή σχεδόν τριπλασιάστηκε αυτά τα τελευταία 50 χρόνια», από μια μείωση 2,2% της παραγωγής για την περίοδο 1964-1990 σε μια μείωση 7,3% για την περίοδο 1991-2015.
«Παρότι οι αποδόσεις των ευρωπαϊκών καλλιεργειών αυξήθηκαν κατά 150% περίπου μεταξύ 1964-1990 και 1991-2015, διαπιστώσαμε ότι οι ξηρασίες και τα κύματα καύσωνα είχαν σοβαρότερες συνέπειες κατά την πιο πρόσφατη περίοδο για τους διαφόρους τύπους καλλιεργειών», σχολίασε η κύρια συντάκτρια της μελέτης, Τερέζα Μπρας, του Nova School of Science and Technology στη Λισαβόνα.
Οι αριθμοί δείχνουν ότι οι ξηρασίες, που γίνονται όλο και πιο συχνές, είναι επίσης όλο και πιο έντονες: «Τα πιο σοβαρά επεισόδια ξηρασίας γίνονται δυσανάλογα πιο σοβαρά».
Οι ερευνητές δεν περίμεναν οι επιπτώσεις αυτές να είναι «τόσο σοβαρές», πρόσθεσε ο Γιόνας Γιάγκερμεϊρ, του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard της Nasa.
Τα πρώτα «θύματα» είναι τα σιτηρά, σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες (λαχανικά, αμπέλια, φρούτα κ.λπ.) που χρησιμοποιούν πολύ περισσότερο την άρδευση, σημειώνει η μελέτη.
«Τα σιτηρά, ένα βασικό τρόφιμο που καταλαμβάνει σχεδόν το 65% της καλλιεργούμενης έκτασης της ΕΕ και το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για τη διατροφή των ζώων είναι η σοβαρότερα πληγείσα καλλιέργεια. Ειδικότερα, διαπιστώσαμε ότι, για κάθε έτος που σημαδεύεται από ένα επεισόδιο ξηρασίας, οι απώλειες των σιτηρών αυξάνονται κατά 3%”, διευκρίνισε η Τερέζα Μπρας.
Ενώ αυτά τα ακραία καιρικά φαινόμενα αναμένεται να πολλαπλασιαστούν με την υπερθέρμανση του πλανήτη, οι συντάκτες της μελέτης προτρέπουν να εξεταστούν “στρατηγικές και προτεραιότητες με σκοπό τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος”
Αυτό “απαιτεί μια νέα ματιά σε πιο ανθεκτικά είδη τροφίμων”, σχολίασε η δρ Ζούλια Σέισας, επίσης του la Nova School στη Λισαβόνα.
Το θέμα αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας από τους πρώτους παραγωγούς και εξαγωγείς γεωργικών προϊόντων. Επομένως, αυτό που συμβαίνει μπορεί να έχει “επιπτώσεις στο παγκόσμιο αγροδιατροφικό σύστημα”, είτε στις τιμές είτε στη διαθεσιμότητα των προϊόντων, σημειώνει η μελέτη.
Κατά συνέπεια, ο καύσωνας και η ξηρασία του 2018 στην Ευρώπη “προκάλεσαν μείωση της παραγωγής των σιτηρών κατά 8% σε σχέση με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, με αποτέλεσμα ελλείψεις σε ζωοτροφές και αύξηση των τιμών”.
