Ο ιός Η1Ν1, όπως εκτιμούν επιστήμονες από την Ευρώπη, είναι «απόγονος» του στελέχους της «ισπανικής» γρίπης που προκάλεσε την παγκόσμια πανδημία το 1918-19.
Η μελέτη βασίζεται στη γενετική ανάλυση δειγμάτων που είχαν συλλεχθεί στην Ευρώπη στη διάρκεια εκείνης της πανδημίας, η οποία εκτιμάται ότι είχε οδηγήσει στον θάνατο 50 έως 100 εκατομμύρια ανθρώπους διεθνώς (έναντι τουλάχιστον 15 εκατομμυρίων στην πανδημία Covid-19, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας).
Τα ιστορικά και ιατρικά αρχεία δείχνουν ότι η κορύφωση της μυστηριώδους πανδημίας γρίπης είχε συμβεί το φθινόπωρο του 1918 εν μέσω του πρώτου παγκοσμίου πολέμου και συνεχίστηκε έως τον χειμώνα του 1919.
Ήταν όμως αργότερα, στη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, που επιβεβαιώθηκε ότι η αιτία της ήταν ένας ιός, ενώ πολύ πιο πρόσφατα η επιστημονική έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για γρίπη Α του υποτύπου Η1Ν1.
Οι ερευνητές από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, με επικεφαλής τους δρες Σεμπαστιέν Καλβινιάκ-Σπένσερ και Θόρστεν Βολφ του Ινστιτούτου Ρόμπερτ Κοχ του Βερολίνου, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Communications”, ανέλυσαν 13 σπάνια δείγματα που είχαν ληφθεί από πνεύμονες ανθρώπων, τα οποία είχαν συλλεχθεί μεταξύ 1901-1931 και φυλάσσονταν σε μουσεία στη Γερμανία και στην Αυστρία. Έξι από τα δείγματα προέρχονταν από την περίοδο 1918-19 και από αυτά οι επιστήμονες κατάφεραν να «διαβάσουν» ένα πλήρες γονιδίωμα (από το Μόναχο του 1918) και δύο μερικά γονιδιώματα (από το Βερολίνο του 1918).
Η γενετική ανάλυση συγκριτικά με δείγματα από σύγχρονα στελέχη της εποχής γρίπης οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η σύγχρονη γρίπη Η1Ν1 «κατάγεται» κατά πάσα πιθανότητα από το αρχικό πανδημικό στέλεχος του 1918.
Η εκτίμηση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την έως τώρα επικρατούσα θεωρία ότι ο εποχικός ιός Η1Ν1 έχει προκύψει μέσω γενετικού ανασυνδυασμού από τμήματα γονιδιωμάτων διαφορετικών ιών.
