«Οφείλουμε να εξετάσουμε τα πώς και τα γιατί, αλλά και να πούμε “όχι” στις απόπειρες να ενοχοποιηθούν αυτοί που έδωσαν τη μάχη», δήλωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, σημειώνοντας ότι «ούτε οι πυροσβέστες, ούτε οι αστυνομικοί, θα έπρεπε να μπαίνουν στο στόχαστρο μιας φτηνής και μακάβριας πολιτικής αντιπαράθεσης, για λόγους που δεν έχουν καμιά σχέση με την επιχειρησιακή αλήθεια».
«Το σημαντικό δεν είναι να βρούμε εξιλαστήρια θύματα, αλλά να διερευνήσουμε τα αίτια της τραγωδίας. Να πάρουμε τα απαραίτητα μέτρα, για να μην επαναληφθεί ποτέ μια τέτοια καταστροφή. Αυτό είναι το σημαντικό, όχι να ζητάμε κάλπες πάνω στα αποκαΐδια», πρόσθεσε κατά την παρουσίαση του νέου σχεδίου για την Πολιτική Προστασία, στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε την κατάργηση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και την ίδρυση της Εθνικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών. Όπως είπε, πρόκειται για ενιαίο, αναβαθμισμένο φορέα, επικεφαλής του οποίου θα τοποθετηθεί διοικητής που θα αποτελεί πρόσωπο εγνωσμένης εμπειρίας.
Ανέφερε ότι στο υψηλότερο επίπεδό της αυτοτελούς αυτής υπηρεσίας, στο πλευρό του διοικητή, θα συγκροτηθεί μόνιμο Επιστημονικό Συμβούλιο από εκπροσώπους των ερευνητικών επιστημονικών ιδρυμάτων της χώρας που εμπλέκονται στον τομέα των φυσικών καταστροφών. Παράλληλα, στη δομή της υπηρεσίας θα συγκροτηθεί Επιτελείο Διοίκησης, το οποίοα θα αποτελείται από την Ελληνική Αστυνομία, την Πυροσβεστική, το ΕΚΑΒ, το Λιμενικό Σώμα, το Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ), το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ), το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ), τη Δασική Υπηρεσία, τις Τεχνικές Υπηρεσίες και Διευθύνσεις του υπουργείου Υποδομών, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, τα βασικά ερευνητικά ιδρύματα της χώρας και εθελοντικά σώματα.
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε επίσης ότι μετά από τη συνάντηση που είχε με τους ακαδημαϊκούς Χρήστο Ζερεφό και Ευθύμιο Λέκκα, από τους οποίους ζήτησε να κάνουν την αποτίμηση της κλιματικής αλλαγής, κάλεσε τον διακεκριμένο καθηγητή Γιόχαν Γκεόργκ Γκολντάμερ να συγκροτήσει επιτροπή υπό την αιγίδα του Διεθνούς Κέντρου Παρατήρησης Πυρκαγιών. Όπως ανέφερε, η επιτροπή θα έχει στόχο να διερευνήσει άμεσα τις υποκείμενες αιτίες της τραγωδίας, αντικειμενικά και αδιάβλητα, και θα εκπονήσει έκθεση για τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και πολιτικές που πρέπει να υιοθετηθούν ώστε να αποφευχθούν παρόμοιες καταστροφές στο μέλλον.
Ο Πρωθυπουργός χαρακτήρισε τις πυρκαγιές ανείπωτη τραγωδία, η οποία, όπως πρόσθεσε, «στέρησε τη ζωή από συνανθρώπους μας αφήνοντας βαθύ τραύμα στις οικογένειες που έχασαν δικούς τους ανθρώπους, βαθύ τραύμα στη χώρα, βαθύ τραύμα σε όλους μας». «Στους πυροσβέστες, στους αστυνομικούς, στους εθελοντές, στους άνδρες και τις γυναίκες της πρώτης γραμμής, που έδωσαν μια σκληρή και άνιση μάχη με τη φωτιά. Και είδαν, παρ’ όλα αυτά, να χάνονται ανθρώπινες ζωές. Σε όσους έχουν και έχουμε την πολιτική και επιχειρησιακή ευθύνη να διασφαλίζουμε τη ζωή και την περιουσία του κάθε πολίτη», συνέχισε ο κ. Τσίπρας.
«Ξέρω πολύ καλά ότι στον καθένα, και σε εμένα προσωπικά, αλλά σε εσάς, υπάρχει το βασανιστικό ερώτημα: Μήπως μπορούσαμε να κάνουμε κάτι παραπάνω και δεν το κάναμε;», διερωτήθηκε και υπογράμμισε ότι «οφείλουμε, συνεπώς, να σκύψουμε με θάρρος, και χωρίς υπεκφυγές, και να εξετάσουμε σε βάθος τα “γιατί” και τα “πώς”, με αδιάβλητες διαδικασίες».
Απηύθυνε, δε, κάλεσμα στις πολιτικές δυνάμεις να στηρίξουν την προσπάθεια ώστε όλα να διερευνηθούν σε βάθος. «Καλώ το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων να αφήσουμε κατά μέρους μια άγονη προσπάθεια αποποίησης ευθυνών για την νοοτροπία και την πολιτική της αυθαιρεσίας που επικρατεί εδώ και δεκαετίες. Και να συστρατευθούν όλοι με ειλικρίνεια και χωρίς υπεκφυγές, στη δύσκολη αλλά αναγκαία προσπάθεια να μπει επιτέλους τάξη στην οικιστική αυθαιρεσία που αποτελεί διαρκή κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια», είπε.
Ο Πρωθυπουργός σημείωσε πως «προχωράμε με αποφασιστικότητα σε όλες εκείνες τις μεγάλες τομές για να διορθώσουμε τις στρεβλώσεις του παρελθόντος, να αναβαθμίσουμε τις διοικητικές λειτουργίες, να εκσυγχρονίσουμε τις κρατικές δομές, να δημιουργήσουμε ένα αποτελεσματικό κράτος, που θα βρίσκεται δίπλα στον πολίτη». Όπως πρόσθεσε, «εκεί κρινόμαστε καθημερινά, όχι από τη μιζέρια μιας πολιτικής αντιπαράθεσης μακάβριας πάνω στους νεκρούς μας, ούτε, βέβαια, από τη μαύρη πολιτική επικοινωνία όσων κάνουν το λάθος να εμπλέκουν τον ανθρώπινο πόνο με τη πολιτική σκοπιμότητα. Θα κριθούμε όλοι μας. Και όσοι κυβερνάμε, και όσοι ασκούν κριτική».
Καταργείται η ΓΓΠΠ, ιδρύεται Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών
Την κατάργηση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και την αντικατάστασή της από αυτοτελή Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών, ανακοίνωσε, από το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, ο Αλέξης Τσίπρας.
Ο Πρωθυπουργός έκανε λόγο για νέο, αποτελεσματικό, με γρήγορα αντανακλαστικά, μηχανισμό. Όπως σημείωσε, η τραγωδία στο Μάτι έδειξε ότι το σύστημα διαχείρισης εκτάκτων αναγκών της χώρας έκλεισε τον κύκλο του και απαιτείται ριζική αναδιαμόρφωσή του, στα πρότυπα των πλέον προηγμένων και έμπειρων στον τομέα αυτόν χωρών.
Η νέα αναβαθμισμένη δομή που δημιουργείται έχει δύο κεντρικά χαρακτηριστικά: θα αποτελεί έναν ενιαίο φορέα διαχείρισης των έκτακτων αναγκών, με λειτουργική, επιχειρησιακή κι επιστημονική αναβάθμιση σε σχέση με την υφιστάμενη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και θα υιοθετεί προσαρμοσμένα στα ελληνικά δεδομένα και στην ελληνική κλίμακα τα πιο σύγχρονα και παραγωγικά στοιχεία των μοντέλων διαχείρισης εκτάκτων αναγκών από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι ο ενιαίος φορέας για τη διαχείριση των εκτάκτων αναγκών ενοποιεί στο πλαίσιο της λειτουργίας του όλους τους διαθέσιμους εθνικούς επιστημονικούς, επιχειρησιακούς, διοικητικούς και ανθρώπινους πόρους, διασυνδέει τα επιστημονικά μοντέλα προβλέψεων και ανάλυσης κινδύνων με την πολιτική απόφαση και τη χρήση των κατάλληλων επιχειρησιακών μέσων κι έχει την απόλυτη ευθύνη του επιχειρησιακού συντονισμού όλων των εμπλεκόμενων φορέων, σε όλες τις διαφορετικές φάσεις.
Ειδικότερα, η σημερινή Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας καταργείται και αντικαθίσταται από την Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτων Αναγκών. Αυτή θα αποτελεί αυτοτελή δημόσια Υπηρεσία που θα υπόκειται ιεραρχικά στο υπουργείο Εσωτερικών.
Επικεφαλής της νέας Εθνικής Υπηρεσίας τοποθετείται διοικητής ο οποίος αποτελεί πρόσωπο εγνωσμένης εμπειρίας κι επιχειρησιακής ικανότητας, καθώς και επιστημονικής επάρκειας.
Η επιλογή του επικεφαλής θα ενδυθεί όλους τους κανόνες διαφάνειας και αξιοκρατικής επιλογής, αφού θα οργανωθεί υπό την επίβλεψη ανεξάρτητης επιτροπής εμπειρογνωμόνων και θα επικυρώνεται από τη διάσκεψη προέδρων της Βουλής.
Στη δομή της Υπηρεσίας και στο υψηλότερο επίπεδό της (στο πλευρό του διοικητή) συγκροτείται και λειτουργεί μόνιμο και διαρκές Επιστημονικό Συμβούλιο από εκπροσώπους όλων των ερευνητικών επιστημονικών ιδρυμάτων και δομών της χώρας που εμπλέκονται στον τομέα των φυσικών καταστροφών (Δημόκριτος, ΕΜΥ, Εθνικό Αστεροσκοπείο, Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, Ελληνικός Οργανισμός Διαστήματος, Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, Ινστιτούτα Πανεπιστημίων και Πολυτεχνείων κλπ).
Παράλληλα, θα συγκροτηθεί μόνιμο και διαρκές επιτελείο διοίκησης, που θα αποτελείται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, το ΕΚΑΒ, την ΕΛΑΣ, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, το Λιμενικό, τα εθελοντικά σώματα, το ΓΕΣ, το ΓΕΝ και το ΓΕΑ, τη Δασική Υπηρεσία, τις Τεχνικές Υπηρεσίες και Διευθύνσεις του Υπουργείου Υποδομών, τα βασικά ερευνητικά ιδρύματα της χώρας.
Βασική καινοτομία του νέου σχεδιασμού είναι η συντεταγμένη αξιοποίηση των δυνατοτήτων, των μέσων, του προσωπικού και της εμπειρίας που διαθέτουν οι Ένοπλες Δυνάμεις στη διαχείριση εκτάκτων αναγκών, σύμφωνα και με την εμπειρία της Ισπανίας που ακολούθησε παρόμοια προσέγγιση.
Η νέα Υπηρεσία θα ενσωματώσει συντεταγμένα στην πολιτική προστασία τον παράγοντα του «εθελοντισμού», ως οργανωμένης όμως επιχειρησιακής δύναμης, που υπακούει σε κανόνες και συγκεκριμένη λειτουργική βοήθεια. Η διαδικασία αυτή απαιτεί οργανωμένο σύστημα πιστοποίησης εθελοντικών οργανώσεων και εθελοντικών δομών, διαρκή εκπαίδευση, προγράμματα επικοινωνίας κ.ο.κ.
Σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό, προχωρά άμεσα η Κατάρτιση Εθνικού Συστήματος Διαχείρισης Εκτάκτων Αναγκών (ΕΣΔΕΑ), προκειμένου αυτό να αποτελέσει τον Εθνικό Οδηγό για τη διαχείριση εκτάκτων αναγκών στη χώρα. Επίσης, με στοχευμένες παρεμβάσεις ενδυναμώνεται ο θεσμός του διοικητή συμβάντος, ώστε να έχει τη θεσμική κάλυψη και όλες τις διοικητικές δυνατότητες για να συντονίζει αποτελεσματικά τις επιχειρήσεις αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών.
Όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας, για τη χρηματοδότηση του προγράμματος ριζικής αναδιοργάνωσης κι αναβάθμισης της ικανότητας της χώρας να θωρακιστεί από μελλοντικές φυσικές καταστροφές, το υπουργείο Οικονομίας έχει ήδη ολοκληρώσει τον πρώτο γύρο επεξεργασίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Εξέφρασε δε την ικανοποίησή του για την εξασφάλιση της πλήρους χρηματοδοτικής κάλυψης του προγράμματος επιχειρησιακής, τεχνολογικής, υλικοτεχνικής και στελεχιακής αναβάθμισης με πόρους από την ΕΤΕπ, το ΕΣΠΑ και το Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, πόρους που έχουν ήδη δεσμευτεί και θα φτάσουν συνολικά τα 500 εκατ. ευρώ.
