Την ώρα που τα αμερικανικά στρατεύματα ετοιμάζονται να αποχωρήσουν από το Αφγανιστάν, οι Αφγανές φοβούνται την ενδεχόμενη επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία, κάτι που θα απειλήσει τις ελευθερίες που κέρδισαν με δυσκολία τα τελευταία 18 χρόνια.
Υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν, που παρέμειναν στην εξουσία επί περίπου πέντε χρόνια προτού ανατραπούν το 2001 από έναν διεθνή συνασπισμό υπό τις ΗΠΑ, οι Αφγανές ζούσαν σαν κρατούμενες στα σπίτια τους καθώς είχε επιβληθεί στη χώρα μια πολύ αυστηρή εκδοχή του ισλαμικού νόμου, της σαρία.
Μετά την πτώση των Ταλιμπάν οι Αφγανές που ζουν στις πόλεις είδαν τις ζωές τους να αλλάζουν: πλέον είναι πολύ πιο σεβαστό το δικαίωμά τους στην εκπαίδευση και την εργασία, αν και οι αλλαγές στην ύπαιθρο είναι μικρότερες.
Σήμερα οι Αφγανές είναι διχασμένες: θέλουν να τερματιστεί η βία, αλλά δεν είναι πεισμένες για την καλή θέληση των Ταλιμπάν σε ό,τι έχει σχέση με τα δικαιώματα των γυναικών. Πέντε Αφγανές μίλησαν στο AFP:
«Πώς θα στηρίξω την οικογένειά μου;»
«Θα ήμουν πολύ χαρούμενη αν έρθει ειρήνη και οι Ταλιμπάν σταματήσουν να σκοτώνουν τον λαό μας», δήλωσε η Σετάρα Ακρίμι, μια 32χρονη πωλήτρια, η οποία όμως τόνισε ότι φοβάται πως μια επιστροφή των ανταρτών στην εξουσία, αν εκείνοι διατηρήσουν «την παλιά τους νοοτροπία».
«Αν μου πουν να μείνω σπίτι, δεν θα μπορώ να αντεπεξέλθω στις ανάγκες της οικογένειάς μου», εξήγησε η Ακρίμι που είναι χωρισμένη μητέρα τριών παιδιών και ζει στη Χεράτ στο δυτικό Αφγανιστάν.
«Υπάρχουν χιλιάδες γυναίκες όπως εγώ στο Αφγανιστάν. Ανησυχούμε όλες».
«Καμία αλλαγή» στους Ταλιμπάν
Η Ταχέρα Ρεζάι, κτηνίατρος, δεν πιστεύει ότι θα μπορεί να ασκεί το επάγγελμά της, αν επιστρέψουν στην εξουσία οι Ταλιμπάν. Οι αντάρτες «θα πλήξουν (…) την ελευθερία και την ανεξαρτησία» των γυναικών, εκτιμά η 30χρονη που ζει στην Καμπούλ. «Η κατάσταση θα γίνει δύσκολη για τις δραστήριες γυναίκες όπως εγώ», προσθέτει,
Λίγο πριν την υπογραφή της συμφωνίας με τις ΗΠΑ οι Ταλιμπάν δεσμεύθηκαν να σεβαστούν τα δικαιώματα των γυναικών βάσει «των ισλαμικών αξιών», μια πολύ ασαφής διατύπωση.
Οι Ταλιμπάν αυτή τη στιγμή ελέγχουν ή διεκδικούν σχεδόν το μισό έδαφος του Αφγανιστάν. Αν και σε κάποιες περιοχές επιτρέπουν στα κορίτσια να πηγαίνουν σχολειό, έχουν καταγραφεί περιπτώσεις μαστιγώσεων και λιθοβολισμών γυναικών.
«Όλες οι οικογένειες πενθούν»
Πολλές Αφγανές είναι διχασμένες μεταξύ της επιθυμίας τους για ειρήνη και τον φόβο τους απέναντι στους αντάρτες.
«Όλες οι οικογένειες εδώ πενθούν διότι έχουν χάσει τα παιδιά τους, τους γιους τους, τους συζύγους τους, τους αδελφούς τους εξαιτίας του πολέμου», δήλωσε η Τορπεκάι Σινουάρι, μια κυβερνητική αξιωματούχος στην επαρχία Νανγκαρχάρ, όπου σημειώνονται μάχες μεταξύ των Ταλιμπάν και μαχητών του Ισλαμικού Κράτους.
Ηλικίας 46 ετών η Σινουάρι λέει ότι προσεύχεται για την ειρήνη. Όμως τονίζει ότι ανησυχεί ολοένα και περισσότερο «μήπως οι γυναίκες θεωρηθούν δεύτερο φύλο και γίνουν θύματα καταπίεσης», αν επικρατήσουν οι απόψεις των Ταλιμπάν.
«Η νέα γενιά άλλαξε»
Στην Κανταχάρ, από όπου ξεκίνησε το κίνημα των Ταλιμπάν, η Παρουάνα Χουσαΐνι 17 ετών είναι πιο αισιόδοξη. «Δεν ανησυχώ. Ποιοι είναι οι Ταλιμπάν; Είναι αδέλφια μας», δήλωσε.
«Είμαστε όλοι Αφγανοί και επιθυμούμε ειρήνη», πρόσθεσε. «Η νέα γενιά έχει αλλάξει και δεν θα επιτρέψει στους Ταλιμπάν να εφαρμόσουν την παλιά ιδεολογία τους».
«Δεν θέλω αυτή την αποκαλούμενη ειρήνη»
Όμως για αυτούς που το καθεστώς των Ταλιμπάν ισοδυναμεί με φόνους και βία, η επιστροφή στην εξουσία των ανταρτών θα είναι καταστροφή. Η Ούζρα, μια εργαζόμενη σε εργοστάσιο του Μπαμιγιάν, επαρχία στο κεντρικό Αφγανιστάν όπου ζουν πολλά μέλη της σιιτικής μειονότητας των Χαζάρα, δακρύζει όταν θυμάται την άφιξη των κυρίως σουνιτών Ταλιμπάν στο χωριό της.
«Σφαγίασαν όλους τους άνδρες, μετά ήρθαν στο σπίτι μου», όπου απείλησαν να αποκεφαλίσουν την κόρη της, που τότε ήταν 3 ετών, διηγείται η γυναίκα που είναι περίπου 40 ετών.
Ο σύζυγός της έπεσε θύμα ξυλοδαρμού μαζί με έξι άλλα μέλη της μειονότητας στην πόλη Μάζαρ-ι- Σαρίφ. Οι πέντε σκοτώθηκαν κι εκείνος έμεινε ανάπηρος. «Ακόμη και σήμερα όταν ακούει τη λέξη “Ταλιμπάν”, κλαίει», προσθέτει.
Η οικογένειά της έφυγε στο Πακιστάν και επέστρεψε το 2005. «Όλος ο κόσμος θέλει την ειρήνη, αλλά όχι να πρόκειται να επιστρέψουν οι Ταλιμπάν», υπογράμμισε η Ούζρα. «Δεν θέλω αυτή την αποκαλούμενη ειρήνη».
Η Καμπούλ δεν έχει δεσμευθεί να αφήσει ελεύθερους 5.000 Ταλιμπάν
Η κυβέρνηση του Αφγανιστάν δεν έχει δεσμευθεί να αφήσει ελεύθερους 5.000 Ταλιμπάν που κρατά, όπως προβλέπεται στη συμφωνία που υπέγραψαν χθες Σάββατο οι αντάρτες με τις ΗΠΑ, δήλωσε σήμερα ο Αφγανός πρόεδρος Άσραφ Γάνι.
Βάσει της συμφωνίας αυτής οι ΗΠΑ και η κυβέρνηση του Αφγανιστάν θα απελευθερώσουν 5.000 κρατούμενους ενώ οι Ταλιμπάν από την πλευρά τους θα αφήσουν ελεύθερους 1.000 αιχμαλώτους, ενόψει των ενδοαφγανικών συνομιλιών που προβλέπεται να ξεκινήσουν στις 10 Μαρτίου.
Όμως ο Γάνι υπογράμμισε σήμερα στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ότι η απελευθέρωση των μελών των Ταλιμπάν που κρατούνται στις αφγανικές φυλακές δεν μπορεί να αποτελεί προϋπόθεση για την έναρξη των άμεσων συνομιλιών με τους αντάρτες.
“Δεν υπάρχει δέσμευση να αφήσουμε ελεύθερους 5.000 κρατούμενους”, εξήγησε ο Γάνι, διευκρινίζοντας ότι η ανταλλαγή ίσως “αποτελέσει μέρος της ατζέντας των ενδοαφγανικών συζητήσεων, όμως δεν μπορεί να αποτελεί προϋπόθεση για τη διεξαγωγή τους”
Παράλληλα ο Αφγανός πρόεδρος επεσήμανε ότι παρατείνεται η μερική εκεχειρία που είχε συμφωνηθεί με τους Ταλιμπάν πριν την υπογραφή της συμφωνίας τους με τις ΗΠΑ, ενόψει μιας “πλήρους” εκεχειρίας.
“Η μείωση της βίας θα συνεχιστεί με στόχο να επιτευχθεί η πλήρης εκεχειρία”, υπογράμμισε ο Γάνι, διευκρινίζοντας ότι οι Ταλιμπάν έχουν ενημερωθεί για την απόφαση αυτή από τον Αμερικανό στρατηγό Σκοτ Μίλερ.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP, Reuters
