Περισσότερα από 100 ηφαίστεια κρύβονται κάτω από την επιφάνεια στην Ανταρκτική. Το λιώσιμο του πάγου θα μπορούσε να τα… πυροδοτήσει.
Η ήπειρος, που χωρίζεται από την ανατολή προς τη δύση από τα υπερανταρκτικά όρη, περιλαμβάνει ηφαιστειακούς γίγαντες όπως το όρος Έρεβος και την εμβληματική λίμνη λάβας του.
Όμως, τουλάχιστον 100 λιγότερο εμφανή ηφαίστεια βρίσκονται στην Ανταρκτική, με πολλά να συγκεντρώνονται κατά μήκος της δυτικής ακτής της. Μερικά από αυτά τα ηφαίστεια κορυφώνονται πάνω από την επιφάνεια, αλλά ένας σημαντικός αριθμός βρίσκεται αρκετά χιλιόμετρα κάτω από το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής.
Η κλιματική αλλαγή προκαλεί την τήξη του στρώματος πάγου, ανεβάζοντας τα παγκόσμια επίπεδα της θάλασσας. Το λιώσιμο αφαιρεί επίσης το βάρος πάνω από τα βράχια από κάτω, με περισσότερες τοπικές συνέπειες. Το λιώσιμο των φύλλων πάγου έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την ηφαιστειακή δραστηριότητα σε υποπαγετώνα ηφαίστεια σε άλλα μέρη του πλανήτη.
Ομάδα επιστημόνων διεξήγαγε 4.000 προσομοιώσεις υπολογιστή για να μελετήσουν πώς η απώλεια φύλλων πάγου επηρεάζει τα θαμμένα ηφαίστεια της Ανταρκτικής και διαπίστωσαν ότι η σταδιακή τήξη θα μπορούσε να αυξήσει τον αριθμό και το μέγεθος των υποπαγετώνων εκρήξεων.
Ο λόγος είναι ότι αυτή η ελάφρυνση των φύλλων πάγου μειώνει την πίεση στους θαλάμους μάγματος κάτω από την επιφάνεια, προκαλώντας διαστολή του συμπιεσμένου μάγματος. Αυτή η διαστολή αυξάνει την πίεση στα τοιχώματα του θαλάμου μάγματος και μπορεί να οδηγήσει σε εκρήξεις.
Ορισμένοι θάλαμοι μάγματος περιέχουν επίσης άφθονες ποσότητες πτητικών αερίων, τα οποία συνήθως διαλύονται στο μάγμα. Καθώς το μάγμα ψύχεται και όταν η πίεση του υπερκείμενου φορτίου μειώνεται, αυτά τα αέρια εξέρχονται από το διάλυμα όπως η ενανθράκωση από ένα μπουκάλι σόδας που μόλις ανοίχτηκε, αυξάνοντας την πίεση στον θάλαμο μάγματος. Αυτή η πίεση σημαίνει ότι το λιώσιμο των πάγων μπορεί να επιταχύνει την έναρξη μιας έκρηξης από ένα υποπαγετικό ηφαίστειο.
Οι εκρήξεις υποπαγετώνων ηφαιστείων μπορεί να μην είναι ορατές στην επιφάνεια, αλλά μπορεί να έχουν συνέπειες για το στρώμα πάγου. Η θερμότητα από αυτές τις εκρήξεις μπορεί να αυξήσει το λιώσιμο των πάγων βαθιά κάτω από την επιφάνεια και να αποδυναμώσει το υπερκείμενο φύλλο πάγου – ενδεχομένως να οδηγήσει σε έναν βρόχο ανάδρασης μειωμένης πίεσης από την επιφάνεια και σε περαιτέρω ηφαιστειακές εκρήξεις.
Οι συγγραφείς τονίζουν ότι αυτή η διαδικασία είναι αργή και λαμβάνει χώρα σε εκατοντάδες χρόνια. Αλλά αυτό σημαίνει ότι η θεωρητική ανατροφοδότηση θα μπορούσε να συνεχιστεί ακόμη και αν ο κόσμος περιορίσει την ανθρωπογενή υπερθέρμανση. Το στρώμα πάγου της Ανταρκτικής ήταν πολύ παχύτερο κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων και είναι πιθανό ότι η ίδια διαδικασία εκφόρτωσης και διαστολής μάγματος και αερίου μπορεί να συνέβαλε σε προηγούμενες εκρήξεις.
Πληροφορίες από Live Science, Madeline Reinsel