Στη Ντάουνινγκ Στριτ βρέθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου τον υποδέχθηκε ο βρετανός ομόλογός του, Κιρ Στάρμερ. Η συνάντηση διήρκεσε περίπου 40 λεπτά και ο κ. Μητσοτάκης αποχώρησε χωρίς να κάνει δηλώσεις.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε μέσα σε ένα σκηνικό κρίσιμων γεωπολιτικών εξελίξεων, με το βλέμμα να είναι εστιασμένο κατά κύριο λόγο στο Ουκρανικό. Παράλληλα, φαίνεται ότι συζητήθηκαν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, οι βρετανικές σχέσεις, το προσφυγικό – μεταναστευτικό, καθώς και ο συντονισμός των δύο χωρών ενόψει της θητείας της Ελλάδας ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τη διετία 2025 2026. Έμφαση αναμενόταν να δοθεί στη συνεργασία στους τομείς της Ναυτιλίας, της έρευνας, της καινοτομίας και του Τουρισμού.
Όσον αφορά το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το ζήτημα ετέθη από τον πρωθυπουργό. Άλλωστε, είναι ένα διαρκές αίτημα που η Ελλάδα συζητεί με το Βρετανικό Μουσείο. «Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι η βρετανική κυβέρνηση δεν θα σταθεί εμπόδιο εφόσον υπάρξει συμφωνία με το Βρετανικό Μουσείο», σχολίαζαν κυβερνητικές πηγές μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Στάρμερ.
Κατά τις ίδιες πηγές, οι δύο ηγέτες προχώρησαν επίσης σε επισκόπηση των διμερών σχέσεων και εξέφρασαν την αμοιβαία βούληση για ενίσχυση της συνεργασίας. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στις ελληνοβρετανικές σχέσεις και σημείωσε ότι η συνάντηση αποτελεί ευκαιρία για να δοθεί νέα ώθηση σε αυτές. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν ακόμη την κοινή πρόκληση του μεταναστευτικού, στην πρώτη γραμμή της οποίας βρίσκεται η Ελλάδα ως ευρωπαϊκό σύνορο και ως χώρα πρώτης υποδοχής. Ο πρωθυπουργός και ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου συζήτησαν ακόμα για τον συντονισμό των δύο χωρών ενόψει της θητείας της Ελλάδας ως μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κατά την διετία 2025-26, αλλά και για τις ευρω-βρετανικές σχέσεις, την αναθέρμανση των οποίων στηρίζει η Ελλάδα, ιδιαίτερα στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας.
Κατά την έναρξη της συνάντησης, οι δύο ηγέτες είχαν τον ακόλουθο διάλογο:
Στάρμερ: Χαίρομαι ιδιαίτερα που σας καλωσορίζω εδώ στη Ντάουνινγκ Στριτ για να οικοδομήσουμε πάνω στην ισχυρή διμερή μας σχέση και να μιλήσουμε για ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος. Προσβλέπουμε στη συνεργασία μαζί σας στον ΟΗΕ, στη νέα σας θέση, ξεκινώντας σε λίγες εβδομάδες από τώρα. Υπάρχει μεγάλος βαθμός σύμπλευσης, οπότε μπορούμε, πιστεύω, να χτίσουμε πολλά πάνω σε αυτά που έχουμε ήδη οικοδομήσει, αλλά και για το μέλλον. Σας καλωσορίζω θερμά.
Μητσοτάκης: Σας ευχαριστώ, κύριε Πρωθυπουργέ. Χαίρομαι που είμαι πάλι εδώ, έχουμε πολλά θέματα να συζητήσουμε. Διανύουμε πολυτάραχους καιρούς και πραγματικά θέλουμε να χτίσουμε πάνω στην πολύ ισχυρή εταιρική σχέση που οι δύο χώρες μας έχουν σφυρηλατήσει εδώ και πολλά χρόνια. Θεωρούμε το Ηνωμένο Βασίλειο αναπόσπαστο μέρος όσον αφορά στην αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων ασφαλείας που αντιμετωπίζουμε, όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Θα έχουμε πολλά να συζητήσουμε.
Το ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα δεν συζητήθηκε κατά την έναρξη της συνάντησης, σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό που έδωσε στη δημοσιότητα το No 10, αναφέρει το BBC, το οποίο σημειώνει ότι η συνάντηση των δύο ανδρών πραγματοποιήθηκε εν μέσω αναφορών ότι οι συνομιλίες για μια συμφωνία για μεταφορά των Γλυπτών στην Αθήνα έχουν προχωρήσει.
Την πόρτα του αριθμού 10 της Ντάουνιγκ Στριτ, την έδρα των Βρετανών πρωθυπουργών, πέρασε το μεσημέρι της Τρίτης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης για την πρώτη επίσημη συνάντηση του με τον Σερ Κιρ Στάρμερ, με τον οποίον είχαν ήδη σύντομες συναντήσεις πέρυσι στο Λονδίνο, στην COP28 στο Ντουμπάι, στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα. Οι ελληνοβρετανικές σχέσεις σε μια κρίσιμη περίοδο θεωρούνται σημαντικές και πρέπει να μπουν ξανά σε τροχιά, μετά το περυσινό διπλωματικό «φάλτσο» του προκατόχου του κ. Στάρμερ, του Συντηρητικού, Ρίσι Σούνακ, ο οποίος εκ των πραγμάτων ακύρωσε την προγραμματισμένη του συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη, για να μην ακούσει τη συζήτηση για το θέμα των γλυπτών του Παρθενώνα.
Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησης δημοσίευμα του BBC που επικαλείται πρώην σύμβουλο της κυβέρνησης, αναφέρει ότι η συμφωνία που θα μπορούσε να δει τα Γλυπτά του Παρθενώνα να επιστρέφονται στην Ελλάδα είναι «κοντά». Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, η καθηγήτρια Ειρήνη Σταματούδη είπε ότι «φαίνεται ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν προχωρήσει» για τη μετεγκατάσταση των αρχαιοτήτων, τα οποία εκλάπησαν από την Αθήνα πριν από περισσότερα από 200 χρόνια και εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο. Σύμφωνα με τους ανθρώπους της Ντάουνινγκ, το θέμα δεν είναι στην ημερήσια διάταξη – «αν και δεδομένου ότι αποτελεί πολιτική προτεραιότητα για τον Έλληνα πρωθυπουργό, θα μπορούσε να επιλέξει να το θέσει.»
«Το καθεστώς των Ελγίνειων Μαρμάρων -γνωστά και ως Γλυπτά του Παρθενώνα- υπήρξε πηγή διπλωματικών εντάσεων μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελλάδας εδώ και δεκαετίες.» αναφέρει το BBC. «Η Ελλάδα λέει ότι τα γλυπτά κλάπηκαν, αλλά το Βρετανικό Μουσείο το απορρίπτει και λέει ότι αποκτήθηκαν νόμιμα. Οι συνομιλίες μεταξύ Ελλάδας και Μουσείου συνεχίζονται από το 2021» τονίζει κλείνοντας.
«Πολύ προχωρημένες» οι συζητήσεις για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα
Οι συζητήσεις σχετικά με τα Γλυπτά του Παρθενώνα μεταξύ της Αθήνας και του Βρετανικού Μουσείου βρίσκονται σε «προχωρημένο στάδιο», σύμφωνα με τον Guardian. Μάλιστα, πηγές ανέφεραν ότι οι συνομιλίες μεταξύ του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών και του Τζορτζ Όσμπορν, του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου, έχουν προχωρήσει προς «μια συμφωνία επί της αρχής» για την επανένωση των αρχαιοτήτων στην Αθήνα.
«Το κλίμα έχει αλλάξει εντελώς», δήλωσε μια πηγή που βρίσκεται κοντά στις διαπραγματεύσεις. Προβλέπεται ότι η όποια συμφωνία θα υποστηρίζεται από μια πολιτιστική σύμπραξη μεταξύ των δύο χωρών, με τα γλυπτά να επιστρέφονται στην Αθήνα και να επανενώνονται με άλλα έργα που εκτίθενται σήμερα στις αίθουσες του Παρθενώνα στο Μουσείο της Ακρόπολης – με αντάλλαγμα έργα τέχνης που θα βρεθούν στο επίκεντρο κυλιόμενων εκθέσεων στο Λονδίνο.
Δεν υπάρχει ιδιωτική συνάντηση του Πρωθυπουργού με εκπροσώπους του Βρετανικού Μουσείου, απάντησε νωρίτερα ο Παύλος Μαρινάκης στα δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για συναντήσεις ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Γιώργο Γεραπετρίτη και μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Βρετανικού Μουσείου με θέμα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα.
Από την πλευρά του, το Βρετανικό Μουσείο αρνήθηκε να σχολιάσει την πληροφορία περί ανεπίσημων συναντήσεων, με εκπρόσωπό του να αρκείται στο ότι οι συζητήσεις με την ελληνική κυβέρνηση για μια συνεργασία συνεχίζονται.
Πηγή κοντά στον Βρετανό πρωθυπουργό, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε στους «Financial Times»: «Είμαστε ανοιχτοί σε ό,τι συμφωνηθεί. Μπορούμε να πούμε ότι δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη άποψη για το τι πρέπει να συμβεί».
Η εφημερίδα «Independent», επικαλούμενη επίσης πηγή της βρετανικής κυβέρνησης, σημειώνει πως δεν υπάρχουν σχέδια για «αλλαγή της πολιτικής για την επιστροφή των Γλυπτών», ωστόσο η «Telegraph» ανέφερε ότι «η κυβέρνηση των Εργατικών ψάχνει πιθανά νομικά κενά που θα διευκολύνουν τον επαναπατρισμό».
Τον Σεπτέμβριο, μόλις δύο μήνες μετά την εκλογική νίκη των Εργατικών, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, δήλωσε ότι πίστευε ότι μια συμφωνία ήταν «σχετικά κοντά». Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Αθήνας και του Βρετανικού Μουσείου ξεκίνησαν το 2021.
Περιγράφοντας τις συζητήσεις ως «ειλικρινείς και ανοιχτές» ο Γιώργος Γεραπετρίτης δήλωσε: «Υπάρχει μια κοινή αντίληψη ως προς το πώς μπορούμε να δομήσουμε τη συνεργασία μας και νομίζω ότι με τη νέα κυβέρνηση των Εργατικών θα έχουμε καλύτερη ευκαιρία να ολοκληρώσουμε πραγματικά τη συμφωνία, διότι δεν θα αντιταχθεί σε μια συμφωνία που θα επιτευχθεί μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου. Υπάρχει μια κρίσιμη μάζα πολιτικής βούλησης».
Τι έγραψε το SKYNEWS
«Η επιστροφή των Γλυπτών έχει συζητηθεί «δύο ή τρεις φορές» φέτος κατά τη διάρκεια κατ’ ιδίαν συναντήσεων μεταξύ του Έλληνα πρωθυπουργού, των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου και του Τζορτζ Όσμπορν», σύμφωνα με πηγή του Sky News. Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα έχει συζητηθεί σε αυτό που χαρακτηρίστηκε στο Sky News ως «ιδιωτικές συναντήσεις». Σύμφωνα με το δημοσίευμα ανώτερη κυβερνητική πηγή είπε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης είχαν έως και τρεις «ιδιαίτερες συναντήσεις» με τους διαχειριστές του Βρετανικού Μουσείου και τον πρόεδρο Τζορτζ Όσμπορν για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα εφέτος.
Το πρωί της Τρίτης ο Κ. Μητσοτάκης θα διαβεί το κατώφλι της Ντάουνινγκ Στριτ 10 για να συναντηθεί με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Κιρ Στάρμερ, μια συνάντηση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς αναμένεται να σηματοδοτήσει την επανεκκίνηση και αναβάθμιση των διμερών σχέσεων. Η συνεργασία στους τομείς της ναυτιλίας και του τουρισμού (το Ηνωμένο Βασίλειο είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά για την Ελλάδα) είναι από τα βασικά θέματα της συνάντησης. Ωθηση αναμένεται να δοθεί και στη συζήτηση για την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα με τη μορφή του «δανεισμού». Η κυβέρνηση κρατάει μικρό καλάθι, αλλά και δεν κρύβει την αισιοδοξία της.
Η αυριανή είναι η πρώτη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Λονδίνο μετά την εκλογή του Εργατικού Κιρ Στάρμερ τον Ιούλιο στις βουλευτικές εκλογές της Γηραιάς Αλβιώνας. Πέρυσι τον Νοέμβριο ο τέως πρωθυπουργός της Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ, ακύρωσε συνάντησή του με τον Ελληνα πρωθυπουργό μετά από αναφορά του στο BBC για τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Ο Στάρμερ, ωστόσο, θεωρείται από μερίδα του Τύπου και αναλυτές ότι «είναι πιο ανοιχτός σε μια επιστροφή των Γλυπτών από ό,τι ο προκάτοχός του».
