Νέος κύκλος ανατιμήσεων σε βασικά είδη κατανάλωσης απειλεί τα νοικοκυριά, ενώ ο πληθωρισμός στα τρόφιμα καλά κρατεί εδώ και 17 συνεχόμενους μήνες. Από τον Μάρτιο του 2022 ο πληθωρισμός τροφίμων υπερέβη στην Ελλάδα το 10% και συνεχίζει ανοδικά με διψήφια ποσοστά.
Την ίδια στιγμή, και στην προσπάθεια να εξηγηθεί το φαινόμενο των διαρκών ανατιμήσεων, πληθαίνουν οι εκτιμήσεις από επίσημα χείλη για υπέρμετρα κέρδη επιχειρήσεων που κερδοσκοπούν, γεγονός που επιδρά στην αργή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού.
Ο πληθωρισμός της απληστίας
Ο πληθωρισμός της απληστίας, ή αλλιώς greedflation, είναι το φαινόμενο που ανώτατοι αξιωματούχοι των οικονομικών επιτελείων έχουν αρχίσει να αναγνωρίζουν ως μία από τις αιτίες που σπρώχνει τις τιμές προς τα πάνω.
Μετά την πρόεδρο της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ που άφησε αιχμές για επιχειρήσεις που βρήκαν ευκαιρία να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους μέσα στην οικονομική αβεβαιότητα, και ο διοικητής της ΤτΕ Γιάννης Στουρνάρας μίλησε για «περιθώρια κέρδους που έχουν αυξηθεί».
«Για πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια ο ρυθμός αύξησης των τιμών είναι κατά πολύ υψηλότερος από τον ρυθμό αύξησης των μισθών. Επίσης η αύξηση των τιμών είναι ταχύτερη από αυτή του κόστους παραγωγής, κάτι που σημαίνει ότι τα περιθώρια κέρδους έχουν αυξηθεί», είπε ο κ. Στουρνάρας σε συνέντευξή του στο κινέζικο ειδησεογραφικό μέσο CGTN.
Η Ελλάδα η πιο ακριβή της Ευρώπης
Στην Ελλάδα μάλιστα η κατάσταση είναι χειρότερη από την Ευρώπη, όπως φαίνεται με τα στοιχεία της Eurostat. Η εκτίμηση της ευρωπαϊκής υπηρεσίας αναφορικά με τον πληθωρισμό του Ιουλίου, έδειξε άνοδο του δείκτη τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα κόντρα σε ό,τι συμβαίνει στις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης, ενώ εμφανίζει την Ελλάδα ως τη χώρα με την υψηλότερη μηνιαία αύξηση τιμών στο 24,5% με δεύτερη χώρα την Εσθονία που οι αυξήσεις δεν ξεπερνούν το 7,2%
Ενδεικτικό είναι ότι τον Ιούνιο σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο ελληνικός πληθωρισμός τροφίμων που βρέθηκε στο 12,2% ήταν 1,4 μονάδες υψηλότερος από αυτόν της Ευρωζώνης ο οποίος ήταν στο 10,8%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση μεταξύ των κρατών – μελών, της τάξης του 3,5%, και αποτελεί αύξηση κατά 2,1% σε σχέση με τον Μάιο.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η ανοδική πορεία των τιμών θα συνεχιστεί ενώ έρχονται προσεχώς ανατιμήσεις «φωτιά» σε σιτηρά, ελαιόλαδο και καύσιμα.
Αυξήσεις «φωτιά» σε ψωμί, λάδι και βενζίνη
Ήδη η λιανική τιμή της βενζίνης αυξήθηκε μέσα σε ένα μήνα πάνω από 5,3% με τις ανατιμήσεις να τραβούν την ανηφόρα μέσα στην πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου. Η αύξηση της τιμής στα καύσιμα θα διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα όχι μόνο τις τιμές στα τρόφιμα αλλά και σειρά προϊόντων και υπηρεσιών.
Με βάση τα στοιχεία της Ευρ. Επιτροπής (γεν. διεύθυνση Ενέργειας) η Ελλάδα είχε την τέταρτη ακριβότερη αμόλυβδη στις 31 Ιουλίου με τιμή στα 1.948 ευρώ ανά λίτρο.
Η Ολλανδία είχε τιμή στα 2,052 ευρώ ανά λίτρο, η Δανία είχε τιμή στα 2,047 ευρώ ανά λίτρο και η Φινλανδία στα 1,912 ευρώ ανά λίτρο. Λαμβάνοντας υπόψη τους μισθούς σε αυτές της χώρες μπορούμε να αντιληφθούμε ότι η τιμή των καυσίμων στοιχίζει στην τσέπη του Έλληνα πολύ παραπάνω. Σε αυτό βέβαια παίζει ρόλο και η φορολογία.
Επιπλέον, στα τέλη Ιουλίου οι διεθνείς τιμές του μαλακού σιταριού έφτασαν στο υψηλότερο σημείο από τον Φεβρουάριο, γεγονός που συνδέεται με την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία για τα σιτηρά. Οι αρτοποιοί καταγγέλλουν ότι ήδη ενημερώθηκαν για περαιτέρω αυξήσεις στην τιμή των αλεύρων που θα φτάνει το 7-10%.
Τι λένε οι αρτοποιοί
«Ενημερωθήκαμε από τους προμηθευτές μας ότι οι τιμές των αλεύρων από την εβδομάδα που έρχεται θα είναι αυξημένη 7-10% λόγω της εκτίναξης της τιμής του σιταριού στα διεθνή χρηματιστήρια» λέει στον Οικονομικό Ταχυδρόμο και την Ξανθή Γούναρη ο κος Μιχάλης Μούσιος, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος, καλώντας την πολιτεία και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς να παρέμβουν και εξηγεί:
«Δεν μπορεί από τη μια στιγμή στην άλλη να υπάρχει αύξηση στην τιμή των αλεύρων στην Ελλάδα γιατί αυξήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα η τιμή του σιταριού στο Σικάγο. Την ώρα μάλιστα που οι αλευροβιομηχανίες και οι κυλινδρόμυλοι έχουν αποθέματα μαλακού και σκληρού σιταριού που τα αγοράσανε σε τιμές 50% χαμηλότερες σε σχέση με τον Μάρτιο του ’22, όταν ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η αύξηση του 7-10% σημαίνει ότι οι αρτοποιοί θα προμηθεύονται άλευρα στα 19-20 ευρώ το σακί, από 17-18 ευρώ που είναι η μέση τιμή τώρα.
Δύσκολη φαίνεται να είναι η κατάσταση με το ελαιόλαδο η τιμή του οποίου ήταν ήδη σε πολύ υψηλά επίπεδα από πέρυσι. Η παραγωγή στην ΕΕ εκτιμάται ότι θα είναι φέτος μειωμένη κατά 40%, κάτι που έτσι κι αλλιώς θα πυροδοτήσει νέες ανατιμήσεις.
Μειωμένη αναμένεται να είναι και η παραγωγή στη χώρα μας λόγω των καιρικών συνθηκών ενώ ήδη στο ράφι το επώνυμο ελαιόλαδο αγγίζει τα 10 ευρώ το λίτρο από τα αποθέματα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ελαιοπαραγωγών η τιμή χονδρικής το φθινόπωρο θα ξεπεράσει τα 9 ευρώ.
