Τα νέα μέτρα για τους λογαριασμούς ρεύματος και την ελάφρυνση νοικοκυριών και επιχειρήσεων από το αυξημένο ενεργειακό κόστος παρουσίασαν οι αρμόδιοι υπουργοί, σε συνέχεια των παρεμβάσεων που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στα 3,2 δισ. ευρώ το συνολικό κόστος των παρεμβάσεων για το υπόλοιπο του 2022
«Η Ελλάδα υφίσταται τις δυσμενείς συνέπειες μίας γεωπολιτικής και ενεργειακής κρίσης, κρίσης που ροκανίζει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και περιορίζει τζίρους επιχειρήσεων και φρενάρουν την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας» ανέφερε στην αρχή της τοποθέτησής του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και παρέθεσε αναλυτικά τις «γραμμές άμυνας» και στήριξης που έχει ενεργοποιήσει η κυβέρνηση. «Αυτά τα αναχώματα είναι σημαντικά αλλά δεν είναι αρκετά. Αντιλαμβανόμαστε τις αυξημένες δυσκολίες των πολιτών» πρόσθεσε τονίζοντας πως η κυβέρνηση δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να προσφέρει λύσεις.
1ον, όπως είπε ο κ. Σταϊκούρας, οι επιδοτήσεις ηλεκτρικού ρεύματος για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο ενισχύονται σημαντικά και διευρύνονται γενναία. Αυξάνονται οι επιδοτήσεις των υφιστάμενων κατηγοριών καταναλώσεων και επιδοτούνται για για πρώτη φορά και οι καταναλώσεις πάνω από τις 300 κιλοβατώρες της κύριας κατοικίας καθώς και οι καταναλώσεων των υπολοίπων ιδιοκτησιών των νοικοκυριών
Το κόστος αναμένεται να διαμορφωθεί στα 900 εκατ. ευρώ. Θα καλυφθεί από τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης σε συνδυασμό με το ειδικό τέλος ποσοστού 90% επί των επιπλέον εσόδων στην παραγωγή ενέργειας, το οποίο θα επιβληθεί για την προηγούμενη περίοδο σύμφωνα με το τελικό πόρισμα της ΡΑΕ.
2ον τον μήνα Ιούνιο θα επιστραφεί το 60% της αύξησης για όλους τους λογαριασμούς ρεύματος που έχουν χρεωθεί οι καταναλωτές και έχουν εκδοθεί από τον Δεκέμβριο του 2021 μέχρι τον Μάιο 2022 Αφορά οικιακούς καταναλωτές για χρεώσεις της κύριας κατοικίας τους οι οποίοι δεν έχουν καλυφθεί από τις εκπτώσεις που έχουν εκδοθεί μέσω των λογαριασμών ρεύματος. Η επιδότηση θα χορηγηθεί στους λογαριασμούς IBAN.
Η ενίσχυση αφορά νοικοκυριά με δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα έως 45.000 ευρώ. Καλύπτεται δηλαδή το 95% των νοικοκυριών. Το ποσό δεν μπορεί να ξεπερνά τα 600 ευρώ ανά καταναλωτή, θα είναι ακατάσχετο και αφορολόγητο.
Το κόστος της νέας παρέμβασης με την απευθείας επιστροφή ποσού στους ατομικούς τραπεζικούς λογαριασμούς ανέρχεται στα 280 εκατ. ευρώ.
3ον συνεχίζει να επιδοτείται στην πηγή η τιμή πώλησης του πετρελαίου κίνησης για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο ώστε το όφελος στην τελική τιμή για τον καταναλωτή να συνεχίσει να διαμορφώνεται στα 15 λεπτά το λίτρο, όπως έγινε και τον προηγούμενο μήνα. Το κόστος της παρέμβασης εκτιμάται στα 45 εκατ. ευρώ.
4ον από τον Ιούλιο του 2022 και με χρονικό ορίζοντα έως και ένας έτος ενισχύεται οριζόντια ο μηχανισμός εκπτώσεων στα τιμολόγια ρεύματος ώστε να σταθεροποιηθεί η τιμή λιανικής. Εισάγεται μηχανισμός απορρόφησης των επιπλέον εσόδων των παραγωγών στη χονδρική αγορά. Ταυτόχρονα θα προσαρμόζεται σε μηνιαία βάση το ποσοστό επιδότησης στη λιανική αγορά ενισχύοντας τον παρόντα μηχανισμό εκπτώσεων στα τιμολόγια ώστε οι τιμές να παραμένουν μεσοσταθμικά σταθερές, χαμηλότερες από αυτές που παρατηρήθηκαν τους περασμένους μήνες και ελαφρώς υψηλότερες από αυτές που ίσχυαν πριν από την κρίση. Στόχος, όπως είπε ο κ. Σταϊκούρας, είναι να παραμένουν οι τιμές σταθερές σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα ανεξαρτήτως της εξέλιξης της τιμής φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με όσα είπε ο υπουργός Οικονομικών, «θα επιδοτηθούν γενναία τα κοινωνικά τιμολόγια οι οικιακοί καταναλωτές για το σύνολο της κατανάλωσης όλων των κατοικιών τους και όλες οι επιχειρήσεις μικρές, μικρομεσαίες, μεγάλες και φυσικά οι αγροτικές επιχειρήσεις».
Το κόστος της παρέμβασης αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 2 δισ. ευρώ το δεύτερο εξάμηνο του έτους και το κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό υπολογίζεται στα 800 εκατ. ευρώ. Το υπόλοιπο αναμένεται να καλυφθεί από τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης σε συνδυασμό με τον μηχανισμό απορρόφησης των επιπλέον εσόδων των παραγωγών στη χονδρική αγορά ρεύματος.
Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε πως η νέα δέσμη παρεμβάσεων θα απορροφήσει το 70-80% της αύξησης στην τιμή της κιλοβατώρας, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις. Το συνολικό κόστος των παρεμβάσεων ανέρχεται στα 3,2 δισ. ευρώ για το υπόλοιπο του 2022, εκ των οποίων περίπου 1,1 δισ. επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό. Αυτή η συνολική πρόσθετη επιβάρυνση είναι ενσωματωμένη στις εκτιμήσεις του ΥΠΟΙΚ για τα δημιοσιονομικά μεγέθη όπως υποβλήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διευκρίνισε.
Αναλυτικά οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος – φυσικού αερίου
«Από την έναρξη του πολέμου έχουν σημειωθεί διαδοχικά ρεκόρ υψηλών τιμών στο πετρέλαιο, στο φυσικό αέριο και στον ηλεκτρισμό. Και η διακοπής της ροής από την Ρωσία προς την Πολωνία και τη Βουκγαρία τις προηγούμενες ημέρες έχει προκαλέσει σοβαρό προβληματισμό για την ασφάλεια ανεφοδιασμού», είπα από την πλευρά του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, υπογραμμίζοντας πως η στήριξη θα συνεχιστεί όσο διαρκεί η κρίση.
Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα η κυβέρνηση έχει κινηθεί σε δύο άξονες:
– μέτρα στήριξης απέναντι στις αυξήσεις των τιμών ενέργειας
– σχέδιο αντιμετώπισης των πιο δυσμενών σεναρίων διαταρχής των ροών φυσικού αερίου προς την Ελλάδα
Όπως είπε, πέρα από τις επιδοτήσεις, για να μειωθεί η επιβάρυνση των καταναλωτών η κυβέρνηση υιοθετεί ένα μοντέλο δραστικής παρέμβασης στην ελληνική αγορά ενέργειας που αποσυνδέει τη λιανική τιμή ενέργειας από τη διεθνή τιμή του φυσικού αερίου, αφού πια τα έσοδα ηλεκτροπαραγωγής για όσο διάστημα διαρκεί ο μηχανισμός προκύπτουν από το πραγματικό κόστος λειτουργίας τους αποκλείοντας τη δημιουργία μελλοντικών υπερεσόδων.
Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, από την 1η Ιουλίου, η κυβέρνηση προχωρεάει με μία δραστική θεσμική παρέμβαση στην αγορά ενέργειας, εφαρμόζοντας νέο μηχανισμό αποχημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής βάσει του πραγματικού κόστους λειτουργίας τους, κι έτσι αποσυνδέονται από την οριακή τιμή συστήματος που μέχρι σήμερα επηρεάζεται από τη διεθνή τιμή φυσικού αερίου. «Με τον τρόπο αυτό ανακτούμε το σύνολο των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και του εδικού λογαριασμού των ΑΠΕ που για το επόμενο εξάμηνο εκτιμάται σε 1,6 δισ. ευρώ», είπε ο υπουυργός, προσθέτοντας ότι συνολικά μαζί με τις επιδοτήσεις από τον προϋπολογισμό και το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης το επόμενο εξάμηνο το σύνολο της οικονομικής ενίσχυσης στους λογαριασμούς ρεύματος θα προσεγγίασει τα 3,2 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα η ρήτρα αναπροσαρμογής αναστέλλεται για όλο το διάστημα εφαρμογής του νέου μηχανισμού.
Με τα νέα μέτρα, από 1η Ιουλίου και μετά:
– απορροφάται για τους ευάλωτους καταναλωτές (περίπου 500.000 νοικοκυριά) το 100% της αύξησης
– απορροφάται για τα οικιακά τιμολόγια έως και το 85% της αύξησης
– απορροφάται για 1. 250.00 μικρομεσαίες επιχειρήσεις έως και το 82% αύξησης
– απορροφάται για τους αγρότες και τα αγροτικά τιμολόγια έως και 95% της αύξησης
Όσον αφορά τις επιδοτήσεις Μαΐου- Ιουνίου, θα συνεχιστούν οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου στα οικιακά και επαγγελματικά τιμολόγια.
Σε ό,τι αφορά την ηλεκτρική ενέργεια, για τους οικιακούς καταναλωτές η επιδότηση για τον μήνα Μάιο αφορά όλες τις κατοικίες, κύριες και μην κύριες, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια και για το σύνολο της κατανάλωσης.
Ειδικότερα,
για τις κύριες κατοικίες
– για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες η κυβέρνηση απορροφά το 86% της αύξησης στο κόστος ηλεκτρισμού, καθώς η μέση ενίσχυση θα ανέλθει σε 56,6 ευρώ ανά μήνα.
– για τις πρώτες 150 κιλοβατώρες η επιδότηση διαμορφώνεται στα 205 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
– για τις καταναλώσεις από 151 έως 300 κιλοβατώρες η επιδότηση διαμορφώνεται σε 160 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
– για το σύνολο της καταλάλωσης πάνω από 300 κιλοβατώρες το μήνα, η επιδότηση ανέρχεται σε 100 ευρώ ανά ηλεκτρική μεγαβατώρα
για τις μη κύριες κατοικίες:
– επιδοτείται η συνολική κατανάλωση, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια τον μήνα Μάιο
– επιδότηση 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα προκειμένου να απορροφηθεί το 50% της αύξησης
για τους δικαιούχους κοινωνικού τιμολογίου:
– η επιδότηση θα ανέλθει σε 215 ευρώ ανά μεγαβατώρα, για το σύνολο της κατανάλωσης, με στόχο την απορρόφηση του 100% της αύξησης
Το συνολικό ποσό της επιδότησης για τους οικιακούς καταναλωτές τον Μάιο θα ανέλθει στα 200 εκατ. ευρώ. Η επιδότηση του Ιουνίου θα εξειδικευθεί στο τέλος Μαΐου.
Με τις παρεμβάσεις αυτές όλα τα νοικοκυριά θα δουν σημαντική μείωση, υπογράμμισε ο κ. Σκρέκας, δίνοντας μερικά παραδείγματα για τον μήνα Μάιο:
– Οικιακό τιμολόγιο με κατανάλωση έως 300 κιλοβατώρες το μήνα, χωρίς την επιδότηση, θα πλήρωνε 100 ευρώ για χρέωση ενέργειας, ενώ με την επιδότηση θα πληρώσει 43,5 ευρώ. Έκπτωση 56,5%.
– Οικιακό τιμολόγιο με κατανάλωση 300 κιλοβατώρες το μήνα, χωρίς την επιδότηση, θα πλήρωνε 129,2 ευρώ ενώ με την επιδότηση θα πληρώσει 63,6 ευρώ. Έκπτωση 51%.
– Οικιακό τιμολόγιο με κατανάλωση 600 κιλοβατωρών, χωρίς την επιδότηση θα πλήρωνε 193,8 ευρώ, ενώ με την επιδότηση θα πληρώσει 108 ευρώ. Έκπτωση 44%.
Σε ό,τι αφορά την επιδότηση σε επαγγελματικά τιμολόγια:
– Για τους επαγγελματικούς καταναλωτές ανεξαρτήτως κατανάλωσης και ισχύος παροχής, η μοναδιαία τιμή της επιδότησης διαμορφώνεται σε 120 ευρώ ανά μεγαβατώρα τον μήνα Μάιο, για το σύνολο της κατανάλωσης.
– Επιπλέον, για τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με παροχή ισχύος έως 35 kVA, και για όλα τα αρτοποιεία, ανεξαρτήτως ισχύος παροχής, προβλέπεται πρόσθετη επιδότηση 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Η συνολική μοναδιαία επιδότηση ανέρχεται στα 170 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Με το μέτρο αυτό επιδοτείται το 80% της αύξησης για 1.250.000 επαγγελματικές παροχές επιχειρήσεων, όπως εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα, περίπτερα, ψιλικά, κομμωτήρια, γραφεία, αρτοποιεία, κά. Υπολογίζεται στα 35 εκατ. ευρώ για τον Απρίλιο. Συνολικά για τον Μάιο το σύνολο της επιδότησης για τα επαγγελματικά τιμολόγια ανέρχεται στα 260 εκατ. ευρώ.
Για το φυσικό αέριο η επιδότηση συνεχίζεται και τον Μάιο. Η επιδότηση για τους οικιακούς καταναλωτές θα ανέλθει σε 20 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα. Σε ό,τι αφορά τα εμπορικά και βιομηχανικά τιμολόγια, ανεξαρτήτως μεγέθους επιχείρησης, τζίρου και αριθμού εργαζομένων, η επιδότηση θα ανέλθει σε 20 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα. Το σύνολο της επιδότησης για το φυσικό αέριο ανέρχεται στα 20 εκατ. ευρώ για τον Μάιο. Για τους δύο επόμενους θα ληφθούν συνολικά μέτρα για την ενέργεια που θα ανέλθουν στα 900 εκατ. ευρώ.
Από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης υπογράμμισε πως το δημοσιονομικό κόστος έχει ήδη υπολογιστεί, ενώ τα μέτρα θα αποτυπωθούν και στην μείωση του πληθωρισμού. Όπως είπε το οικονομικό επιτελείο αναμένει μισή μονάδα κάτω τον πληθωρισμό σε ετήσια βάση. «Κύριος στόχος μας είναι να επέλθει η ηρεμία στην οικονομία. Απαιτείται σύνεση και ωριμότητα» τόνισε ο κ. Σκυλακάκης.
Το νέο πακέτο των μέτρων στήριξης που παρουσίασε χθες ο πρωθυπουργός ενσωματώνει περαιτέρω ανακούφιση -με αναδρομική εφαρμογή- των πολιτών που έλαβαν τσουχτερούς λογαριασμούς ρεύματος, αύξηση των επιδοτήσεων και διεύρυνση των δικαιούχων.
Παράλληλα προβλέπεται η μετακύλιση μέρους του κόστους στήριξης της κοινωνίας στις εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος μέσω της φορολόγησης των πρόσθετων συγκυριακών εσόδων τους, που κατά πληροφορίες υπερβαίνουν το μισό δισ. ευρώ (Οκτώβριος 2021-Μάρτιος 2022), και η παρέμβαση -από τον Ιούλιο- στην αγορά ενέργειας, χονδρική και λιανική, με στόχο τη σταθεροποίηση των τιμών σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τα σημερινά, που συνιστούν τους βασικούς άξονες του Εθνικού Προγράμματος Στήριξης έναντι της ενεργειακής κρίσης.
Συνοπτικά τα μέτρα κατά της ενεργειακής ακρίβειας:
– Αναδρομική αποζημίωση έως 600 ευρώ σε νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα έως 45.000 ευρώ
– Διεύρυνση των επιδοτήσεων ρεύματος για Μάιο -Ιούνιο
– Έκτακτο τέλος 90% στα υπερ-έσοδα των παραγωγών ενέργειας
– Αναστολή από τον Ιούλιο της ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς ρεύματος
– Δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Από 18-600 ευρώ οι επιστροφές
Ασπίδα προστασίας για την ομαλή λειτουργία της κοινωνίας χαρακτήρισε το σχέδιο για το φθηνότερο ρεύμα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης κατά την εξειδίκευση των μέτρων. Όπως είπε υπάρχουν τέσσερις εξελίξεις που επιτρέπουν στην κυβέρνηση να προχωρήσει σε μια τέτοια γενναία, όπως είπε, παρέμβαση.
– Το έλλειμμα του 2021 ήταν κατά δύο μονάδες μικρότερο, στο 5%
– Το δημόσιο χρέος είναι κατά 10 μονάδες μικρότερο
– Υπάρχει ενίσχυση της εμπιστοσύνης των διεθνών αγορών
– Παραμένει δυναμικός ο ρυθμός ανάπτυξης
Η στρατηγική της κυβέρνησης, ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός, έχει τέσσερις άξονες:
1. Επέκταση του παρόντος σχήματος επιδότησης τον Μάιο και Ιούνιο
2. Επιβολή τέλους στα επιπλέον έσοδα
3. Επιστροφή στο ΙΒΑΝ του καταναλωτή σημαντικού ποσού αυξήσεων
4. Νέος μηχανισμός που απορροφά τα τα επιπλέον έσοδα των παραγωγών
Τα κριτήρια για τα 600 ευρώ:
– Για να επιστραφεί το ποσό που φτάνει ώς 600 ευρώ έχει σημασία η ημερομηνία έκδοσης του λογαριασμού και όχι η περίοδος κατανάλωσης για καταναλωτές πρώτης κατοικίας. Το μέτρο αφορά σε οικιακούς καταναλωτές που δεν έχουν καλυφθεί από τις υπάρχουσες εκπτώσεις που έχουν δοθεί μέσω των λογαριασμών, είτε από το κράτος είτε από τους παρόχους.
– Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του ενδιαφερόμενου δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 45.000 ευρώ.
– Η επιστροφή δίνεται σε όσους είχαν συνολική αύξηση ρεύματος μέσα στους έξι μήνες (Δεκέμβριος 2021 – Μάιος 2022) πάνω από 30 ευρώ. Η ελάχιστη επιστροφή θα είναι 18 ευρώ και η μέγιστη δεν μπορεί να ξεπερνά τα 600 ευρώ και απαραίτητη είναι η αίτηση σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, που θα λειτουργήσει τον Ιούνιο.
– Τις χρεώσεις δεν θα τις βάζει ο καταναλωτής, αλλά θα αντλούνται από τους παρόχους.
