Σήμερα, Πέμπτη 22 Απριλίου, όπως και κάθε χρόνο τέτοια ημέρα γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα της Γης. Η Παγκόσμια Ημέρα της Γης 2021 συντονίζεται παγκοσμίως από το Δίκτυο Ημέρας της Γης (Earth Day Network) και εορτάζεται σε περισσότερες από 193 χώρες κάθε χρόνο και πάνω από περισσότερους από 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους.
Στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας της Γης 2021 είναι η κινητοποίηση και ευαισθητοποίηση πολιτών, κυβερνήσεων, επιχειρήσεων, για έναν καθαρό και πιο υγιή πλανήτη.
Με αυτό τον τρόπο οι άνθρωποι στέλνουν το μήνυμα στις κυβερνήσεις και στους συνανθρώπους τους ότι η μάχη υπέρ του περιβάλλοντος είναι αναγκαία, καθώς το μέλλον της Γης συνδέεται με το μέλλον της ανθρωπότητας.
Η έμπνευση του θεσμού αποδίδεται στον ακτιβιστή Τζον ΜακΚόννελλ το 1969 σε ένα Συνέδριο της UNESCO στο Σαν Φρανσίσκο. Εκδηλώσεις έλαβαν χώρα για πρώτη φορά στο Σαν Φρανσίσκο και άλλες πόλεις στις 21 Μαρτίου 1970, ημέρα της εαρινής ισημερίας στο Βόρειο Ημισφαίριο. Ωστόσο, τα Ηνωμένα Έθνη όρισαν τις 22 Απριλίου 2009 ως «Διεθνή Ημέρα της Μητέρας Γης» της 22η Απριλίου, η οποία θα υφίσταται και θα γιορτάζεται σύμφωνα με τον προγραμματισμό του Ο.Η.Ε. η Παγκόσμια Ημέρα της Γης 2021 έχει προγραμματιστεί να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Απριλίου τουλάχιστον μέχρι το 2025.
Σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Γη
Η αλήθεια είναι πως η Γη έχει πολλά “ανοιχτά μέτωπα”, καθώς δεν είναι μόνο ένα το πρόβλημα που αντιμετωπίζει φέρνοντας επιπτώσεις ακόμη και στην καθημερινότητά μας. Ενδεικτικά αναφέρονται παρακάτω μερικά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το περιβάλλον:
– Το φαινόμενο του θερμοκηπίου
– Η τρύπα του όζοντος
– Η ατμοσφαιρική ρύπανση
– Η ρύπανση των υδάτων
– Η καταστροφή των δασών
– Τα απόβλητα
– Η μείωση της βιοποικιλόητητας
– Τα απειλούμενα προς εξαφάνιση είδη
– Τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα
– Η όξινη βροχή
– Το φωτοχημικό νέφος
– Η παγκόσμια θέρμανση
– Η κλιματική αλλαγή
– Η πλανητική σκίαση
Τι είναι οι περιβαλλοντικοί πρόσφυγες;
Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης Παγκόσμιας Ημέρας αξίζει να αναφερθούμε στους περιβαλλοντικούς πρόσφυγες. Ο συγκεκριμένος όρος εμφανίστηκε το 1985 και διατυπώθηκε από τον El-Hinnawi στο πλαίσιο μίας έκθεσης του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP). Ο ίδιος όρισε τους περιβαλλοντικούς ανθρώπους ως αυτούς «που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την παραδοσιακή τους κατοικία, προσωρινά ή μόνιμα, εξαιτίας μιας σημειούμενης περιβαλλοντικής διατάραξης (φυσικής ή/και προκαλούμενης από τον άνθρωπο), η οποία θέτει σε κίνδυνο την ύπαρξή τους ή/και έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής τους».
Έτσι, προσπάθησε να αποδώσει τα χαρακτηριστικά ενός πρόσφυγα, ο οποίος εγκαταλείπει την πατρίδα του λόγω άλλων αιτιών (π.χ. πόλεμος), στους ανθρώπους που φεύγουν από την πατρίδα τους, επειδή τους αναγκάζουν ουσιαστικά προβλήματα που σχετίζονται με περιβαλλοντικά ζητήματα.
Τότε, η UNEP χώρισε τους περιβαλλοντικούς πρόσφυγες σε 3 κατηγορίες.
– Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τους ανθρώπους που μετατοπίζονται προσωρινά εξαιτίας μίας προσωρινής περιβαλλοντικής πίεσης (π.χ πλημμύρες, ξηρασίες).
– Η δεύτερη περιέχει όλους, όσοι μετατοπίζονται μόνιμα από μία περιοχή μέσα στα όρια της χώρας τους εξαιτίας μίας μόνιμης περιβαλλοντικής διατάραξης (π.χ κατασκευή φραγμάτων, ορυχείων).
– Η τρίτη περιλαμβάνει εκείνα τα άτομα ή ομάδες που μετεγκαθίστανται προσωρινά ή μόνιμα εξαιτίας μίας σταδιακής υποβάθμισης του περιβάλλοντος, (π.χ ερημοποίηση, άνοδος θαλάσσιας στάθμης). Επίσης, συμπεριλαμβάνει ανθρώπους που μετακινούνται λόγω ανθρωπογενών καταστροφών (π.χ Τσερνόμπιλ) και σε μία συμπληρωματική, αλλά μικρότερη κατηγορία, περιέλαβε τους ανθρώπους που αναγκάστηκαν να μετατοπιστούν λόγω της καταστροφής που προκλήθηκε από κάποια πολεμική σύγκρουση (Εl-Hinnawi 1985).
Οι αιτίες που “γεννούν” περιβαλλοντικούς πρόσφυγες ανάγονται σε τρία είδη περιβαλλοντικών αλλαγών:
1. τις καταστροφές
2. τις υποβαθμίσεις
3. τις απαλλοτριώσεις
Ενδεικτικά θα αναφέρουμε μερικά παραδείγματα ανθρώπων που υπάγονται στην κατηγορία των περιβαλλοντικών προσφύγων. Πιο συγκεκριμένα, σε αυτή την κατηγορία ανήκουν, δυστυχώς, οι άνθρωποι που έμειναν άστεγοι λόγω της πλημμύρας του Indus ποταμού στην πόλη Sukkurτου Πακιστάν, αλλά και όσοι αναγκάστηκαν να αλλάξουν τόπο κατοικίας μετά το καταστροφικό χτύπημα του τυφώνα Κατρίνα στο Waveland των Η.Π.Α. Φυσικά, αυτά είναι 2 από τα πολλά παραδείγματα, τα οποία μάλλον θα αυξηθούν, αν οι κυβερνήσεις παγκοσμίως δε λάβουν αυστηρότερα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος.
